Ekitaldiak

Geratzen al dira gaur egun esploratzailerik edo, era teknologizatu honetan, dena dago jadanik aurkituta eta esploratzailearen irudia guztiz zaharkituta? Maria Intxaustegi itsaspeko arkeologoak ez du horrela pentsatzen. Mundu osoko itsas hondotik dabil itsasontzi hondoratuak ikertzen arkeologi lanetan eta neguero Antartikara […]

π letra grekoaz irudikatzen den Pi zenbakia, munduan dauden konstante matematikorik garrantzitsuenetakoa da, gizakiek duela 4.000 urte baino gehiagoz geroztik ikertzen dihardutena. Seguruenik Pi dugu historiako zenbakirik ospetsuena. Zirkunferentziaren luzeraren eta diametroaren arteko erlazioa zehazten duen zenbaki irrazional hau fisika […]

2022ko irailaren 28an «2022 Santiago Ramón y Cajal ikerketa-urtea» inauguratu zen. Cajal Urtea joan den 2022an hasi zen eta 2025era arte luzatuko da. 1906ko Medikuntzako Nobel saria jaso zuen zientzialariaren ondarea ezagutaraztea du helburu ekimenak. Santiago Ramón y Cajalek nerbio-sistemaren […]

Azken urteetan ohikoa bihurtu da zeruan droneak ikustea. Lanari zein aisialdiari lotutako tresna gisa normalizatu dira gure inguruan. Are gehiago, adimen artifizialarekin batera, droneekin erlazionaturiko teknologia aipatuenen artean dago azken urteetan. Droneak, urruneko kontrolaren bidez gidatzen diren aireontziak, hainbat funtzio […]

Bizia itsasoan sortu zan eta bertan eboluzionatzen ari da ia 4.000 milioi urtetan zehar. Ondorioz, inon ere ez gure Planetan ez da horren bioaniztasun handirik ezta horren berrikuntza molekular, metaboliko, fisiologiko zein morfologikorik. Hemeretzigarren gizartean lehen itsasoaren ondoko ikerketa estazioak […]

Zeruko izarretara, ziztatzen gaituzten eltxoei edo aurrean daukagun beirazko edalontziari begira ikuspegi zientifikotik bertsotan aritzeko materiala aurkitu daiteke. Horren erakusle da otsailaren 24an, Laudioko Aiaraldea Ekintzen Faktorian, egingo den Bertsozientzia ekimena. Euskal Herriko Kultura Zientifikoko Katedrak «Bertsozientzia: jakinduriek mundue erreko […]

Burmuinak zer nolako eragina izan du gizakien eboluzioan? Nola funtzionatzen du eta zerk bihurtzen du aparteko organoa? Landareen etxekotzeak ondoriorik izan zuen giza eboluzioan? Galdera horietatik abiatuz egingo da aurtengo Darwin Eguna, otsailaren hamahiruan Bilboko Bidebarrieta Liburutegian. Charles Darwin naturalista […]

Aurrerapen teknologikoek egunerokotasuna neurri handi batean erraztu dute. Aurrerapen horiek eguneroko errutinaren parte izanda ere, askotan, oharkabean pasatzen dira. Ostiralean, otsailak 10, Eduardo Ogando Arregui fisikari eta Euskal Herriko Unibertsitateko irakasleak “Mugikorretik sukaldeko plakara: eguneroko teknologia” (“Del móvil a la […]

Ekosistemen funtzionamenduan eta biziraupenean ezinbestekoak dira intsektuak. Hala ere, behin menderaezinak ziruditen izaki hauek modu kezkagarrian iraungitzen eta desagertzen ari dira eta horrek ingurumenean eragin zuzena izan dezake. Izan ere, kontuan izan behar da, esaterako, gizakion landare-kultiboen %75 inguruk dutela […]

Gizakien eboluzioaren gakoak eta inflexio puntuak zehaztea eta ulertzea ikerkuntza arloan behin eta berriro errepikatu den helburua izan da. Une garrantzitsu horien artean bat aipatu da azken urteetan eta planteatu da eboluzioaren gako hori elikagaiak kozinatzean emandako urrats ebolutiboarekin lotura […]