Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Klima-aldaketa Alcaláko Unibertsitateak eta Euskal Herriko Unibertsitateak egindako azterlan batek erakutsi du klima-aldaketak zuhaitzen hazkundea sinkronizatzen duela, banakoen arteko diferentziak murriztuz. Zuhaitz tamaina homogeneoa duten basoak klima-aldaketarekiko zaurgarriagoak dira. Pago motzen basoek, aldiz, erresilientzia handiagoa erakusten dute, egitura anitza dutelako […]

Jendeak ez ditu kontuan hartzen benetan onak diren hautagai batzuk animalia barregarriena aukeratu behar denean. TILKUT bineta bat. The funniest animal Gure eguzkiaren antz handia duen izar gazte baten inguruan ur erdiastuna detektatu da lehen aldiz. Ondoriozta daiteke Eguzki Sistemako […]

Helen Battle 1903ko abuztuaren 31n jaio zen, Londonen (Ontario, Kanada), eta txiki-txikitatik izan zuen interesa natura zientzietan. Hamasei urterekin unibertsitate ikasketak hasi zituen Ontarioko Mendebaldeko Unibertsitatean (ingelesez, Western University edo Western), eta bertan Botanikako eta Zoologiako gradu bikoitza eskuratu zuen […]

Naturako edozein gertakizun azaltzeko beti geologiara jo behar dugu, eta gure planetako elementu kimikoen banaketa ez da salbuespen bat. Bidaia unibertsoaren jatorrira Elementu kimikoak nola sortu ziren ezagutzeko, denboran atzera egin beharko dugu unibertsoaren jatorrira. Hasierako une horietan elementu sinple […]

Polinizatzaile-landare erlazioak bien onura bilatzen duela jakina zen, baina orain Mexikoko Unibertsitate Nazionaleko ikertalde batek elkartruke honen inguruko ezagutza zabaldu du. Polenaren kalitate eta kantitatea modu fidagarrian adierazten duten landareak dira polinizatzaileen artean arrakasta handiena dutenak, baina landareek hainbat estrategia […]

Heste-mikrobiotak osasun-egoeran, ostalariaren homeostasirako garrantzitsuak diren hainbat prozesutan parte hartzen du (1. irudia), hala nola elikagaietako zuntzaren hartziduran, nutrienteak eta energia lortzen, baita immunitate-hesiaren mantenuan ere. Aldiz, sindrome metabolikoa osatzen duten gaixotasunetan, obesitatean, intsulinarekiko erresistentzian edo dislipemietan adibidez, ikusi da […]

Forest Ecology and Management aldizkarian argitaratutako azterlan batean aurkikuntza berritzaileak aurkeztu dituzte; hain zuzen ere, adierazi dute zuhaitzen tamainetan dagoen heterogeneotasunak baldintzatu egiten duela klima-aldaketak beren hazkundean nola eragiten duen. Zehazki, neurri homogeneoagoko zuhaitzak dituzten basoak klima arloko asaldurekiko zaurgarriagoak […]

Hirugarren jardunaldi honen izarra AA izan zen, bereziki AA sortzailea. Irekierako hitzaldian, zibersegurtasunean eta adimen artifizialean aditua den Esther Paniagua kazetari eta egileak adimen artifiziala, berez, ez dela adimentsua gogorarazi zuen, «probabilitateetan oinarritutako loro bat baizik, edukiak berrahoratu eta errepikatzen […]

Ondoren hezur-muina osatuko duten zelulen alterazio epigenetikoak mieloma anizkoitzaren atzean daude, odoleko minbizi mota bat. Terapia berri batek errotik erasotzen dio arazoari. Targeting aberrant DNA methylation in mesenchymal stromal cells as a treatment for myeloma bone disease, Marta Irigoyen. Adimen […]

Elementu kimikoek kolorea ematen diote artearen historiari. Burdina, kobrea, beruna edo kromoa ez dira soilik laborategietan erabiltzen diren substantziak; milaka urtez margolariek eta artisauak kolorea sortzeko erabili dituzten oinarrizko osagaiak dira. Burdin oxidoaren gorritik hasi eta Egiptoko urdin sintetikora arte […]

Hurrengo ekitaldiak

Bertsozientzia saioa Azpeitian

Atsotitzak esaera labur eta zorrotzak dira. Ateraldi edo sententzia gisa har daitezke eta badira pentsaera jakin baten isla ere. Horietako bat da “Jakinduriek mundue erreko dau” atsotitza, ezagutzarekiko mesfidantza agertzen duena. Baina urriaren 26an Azpeitiko Sanagustin Kulturgunean erremedioa jarriko diogu esaera zaharrari, ezagutza errimekin jantziz. Helburu horrekin, EHUko Kultura Zientifikoko…

2025ko urriaren 26a

Sanagustin Kulturgunea

Nagusia Plaza, 5. , Azpeitia

Zaintzaileen ongizatea, gizartearen ongizatea

Zaintzan aritzen direnak, familian zein arlo profesionalean, gizarte-kohesioa bermatzeko funtsezko zutabea dira. Bere papera bereziki garrantzitsua da Euskadi bezalako lurraldeetan, non Euskal Estatistika Erakundearen (Eustat) datuen arabera, 65 urtetik gorako pertsonak biztanleriaren % 23 ziren 2022an. Hala eta guztiz ere, zaintzan aritzen direnen errealitateari buruzko ikerketak oraindik ez du merezi…

2025ko urriaren 29a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Lan-prekarietatearen eta osasun mentalaren arteko lotura

Baldintzapen biologikoetatik haratago, faktore sozialek zerikusi handia dute gure osasunean. Osasunaren gizarte determinatzaile bezala ezagutzen diren faktore horien artean ordaindutako lanak berebiziko garrantzia du, herritar gehienen biziraupenerako bitarteko nagusia izateaz gain, nortasunaren eta gizarte-onarpenaren iturri ere badelako. Lan-baldintzek okerrera egiten dutenean, lanak funtzio horiek betetzeko gaitasuna gal dezake eta arrisku…

2025ko azaroaren 7a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango