Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Hasiera batean, zaila izan daiteke jakitea zelula bat noiz dagoen bere burua suntsitzeko zorian. Bere ohiko jardunarekin jarraitzen duela ematen du, geneak transkribatzen eta proteinak sortzen. Mitokondriak energia produzitzen ari dira barra-barra. Baina, orduan, mitokondria batek seinale bat jasotzen du […]

Emakumeak zientzian Zinemaren historian emakumeek garrantzi handia izan dute. Hainbat emakumezko zuzendari, gidoilari, kamera-operadore eta konpositore izan dira. Azken hauen artean, zientzia fikziozko filmetarako soinu-bandak egiten zituzten emakumeak benetan berritzaileak izan ziren. Lehen soinu-banda elektronikoa Forbidden Planet obrarena izan zen […]

Denboran zeharreko bidaiek beren berezitasunak dituzte: Time travel, TILKUT. Partikula-talkagailuen hurrengo belaunaldiak teknologia are sofistikatuagoak beharko ditu, hala nola nanokriotonak: Parallel-channel nanocryotrons in magnetic fields Zientzia-fikziozko film baten argumentua, edo diru nahikoa duten pertsonen tendentzia berria: haurtxoaren likido amniotikoa gorde […]

Saguzarrak ugaztun hegalari bakarrak dira, eta espezie gehiena dituen bigarren animalia taldea dira, karraskarien ondoren. Munduan 1.300 saguzar espezie baino gehiago daude, eta Euskal Herrian horietatik 27 ditugu. Saguzarrak animalia gautarrak dira, eta soinuaren bitartez eskuratzen dute informazioa ingurutik. Soinuak […]

Euskadiko hegazti habiagileen atlasa 2023ko urrian aurkeztu zen. Atlas hori gure lurraldean kumatzen diren hegazti espezie guztien inguruko informazio xehea ematen duen azterlan erraldoia da. Atlas hau sortzeko proiektua 2016. urtean abiatu zen, eta bere helburua izan da Euskal Autonomia […]

Zinemarako musika elektronikoaren lehen konposizioa Zinema mutua zenean, aretoetan beti egoten zen norbait soinu-banda baten antzeko zerbait jotzen. Ohikoena piano-musika zen. Horien artean, emakume asko egon ziren. Aitzindari horietako batzuek ez zituzten akonpainamenduko piezak soilik jotzen; aldiz, irudia eta soinua […]

Gure inguruko edozein trenbide behatzen badugu, gehienetan errailen gainean katenaria dagoela ikusiko dugu: zutoinetatik zintzilik dagoen kable elektriko horren bitartez, behar duten energia lortzen dute trenek. Baina katenariaren instalazio eta mantenimenduak kostu ekonomiko esanguratsua duenez, trafiko handia duten trenbideetan baino […]

Eritasun zeliakoa hanturazko nahasmendu autoimmune kroniko bat da, heste meharrari eragiten diona bereziki. Glutenak (zeina zerealetan aurkitzen den proteina-nahastea baita) eragiten du, eta genetikoki sentikorrak diren pertsonek garatzen dute. Bizitza osorako glutenik gabeko dieta zorrotza hartzea da gaur egun dagoen […]

Klima-larrialdia Klima-politiketan genero-ikuspegia txertatzearen premia aldarrikatu dute BC3-ko ikertzaile batzuk. Azaldu dutenez, emakumeak ahulagoak dira klima-aldaketaren ondorio kaltegarriekiko, arau kulturalengatik eta baliabide naturalekiko duten mendekotasunagatik. Klima-politiketan genero-ikuspegia kontuan izatea ikerketa-arlo berria da, eta literatura zientifiko oso gutxi dago oraindik. Hala […]

Diseinu adimentsuaren predikariari gehiago ernegatzen duenik ez da, multibertsoaren aipamena baino. Raiders of the lost purpose (4): On the multiverse and the South-Atlantic Principle, Jesus Zamora. Orain arte, elektroi astunak lortu dira 3D materialetan (fermioiak). Orain, DIPCko jendeak 2Dra arte […]

Hurrengo ekitaldiak

Surfa eta Zientzia erakusketa Bilbon

Surflariek oletuen gainetik irrist nola egiten duten badakizu? Nola sortzen dira olatu horiek? Zalantzarik gabe, surfaren atzean zientzia asko dago eta erakusketa honek galdera horien erantzunak bildu ditu. Surfa eta Zientzia erakusketak kirol horrek zientziarekin daukan harremana azaltzen du infografiekin, ikusentzunezko materialarekin, olatuak sortzen dituen tanke batekin eta surferako erabiltzen…

2024ko azaroaren 6a — 2024ko abenduaren 12a

Bizkaia Aretoa UPV/EHU

Abandoibarra Etorbidea, 3, Bilbo

Ezagutza zientifikoak eta bertsoek bat egingo dute Euskararen Astean

Abenduarekin batera Euskararen Astea helduko da eta, horren barnean, UPV/EHUko Euskara Sustatzeko Zuzendaritzak, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak eta Bidebarrieta Liburutegiak Bertsozientziaren edizio berri bat antolatu dute. Aurten ere bertsolaritzak eta ezagutza zientifikoak bat egingo dute oholtza gainean “Jakinduriek mundue erreko dau” lelopean. Oraingo honetan, Idoia Torregarairen gidaritzapean, Iruri Altzerrekak eta…

2024ko abenduaren 4a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo