Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Rocío Benavente Gutako gehienoi eltxoetan pentsatzean azkura eta ziztadak datozkigu burura. Udarekin lotzen dugun anekdota gogaikarria dira. Baina ia mundu osoan, historiaren zati handi batean, eltxoak hori baino gehiago izan dira; gizakientzako mehatxu handienetako bat dira, malaria, dengea, zika eta […]

Uxue Razkin Mikrobiologia Josu Lopez-Gazpiok argi hitz egin digu honetan: sukaldean dugun espartzua da etxeko lekurik zikinenean dagoen gauzarik zikinena. Elikadurarekin lotutako gaixotasunen eta etxeko kutsadura iturrien arteko erlazioak aurkitu dira. Sukaldean baditugu kutsatuak dauden objektuak, hala nola trapuak eta […]

Bada aukeramena zaintzen tematzen denik. Arazoa da zenbait argumentu aztertzean ez diotela eusten. Jesús Zamora Bonillaren Why emergent levels will not save free will (1) Parasito batek izakiekin egin dezakeena sinestezina da. Sinestezina aukeramenean sinesten baduzu, noski. José Ramón Alonsok […]

Ana Galarraga /Elhuyar Zientzia Lide Arana Urbieta biokimikariari, neurri batean, etxetik zetorkion zientzian aritzea: “Familian zientzialari pila bat ditut: fisikariak, biologoak, kimikariak… Gaztetan, nire lagun askok ez bezala, ez neukan garbi zer ikasi nahi nuen, baina, nahita edo nahi gabe […]

Bárbara Nieva-Echevarría, Encarnación Goicoechea, María D. Guillén Azken bolada honetan, konposatu antioxidatzaileekin aberastutako elikagaien ekoizpena eta kontsumoa zabaldu egin dira, osasunerako onuragarriak diren ustearekin. Izan ere, ezaguna da aktibitate antioxidatzailea duten konposatuek lipidoen oxidazioa atzera dezaketela, kaltegarriak diren konposatu batzuen […]

Juanma Gallego Izar nano gorri baten inguruan orbitatzen duen gasezko planeta erraldoi baten berri eman du astronomo talde batek. Dagoen tokian egonda, zientzialariek diote gaur egun onartuen dagoen teoriak ezin duela azaldu planeta horren existentzia. Duela hamar bat urte gertatu […]

Josu Lopez-Gazpio Hortxe argazkia. Ikusi. Zergatik nator gaurkoan espartzu batekin? Hor ere zientzia ote dago? Zientzia ez dakit, baina, zikinkeria bai, eta asko, gainera. Hain zuzen ere, sukaldea etxeko lekurik kutsatuena da -bakterioei dagokienez behintzat- eta espartzu horixe da etxeko […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Pisua hartzea edo galtzea, modu sinplean esanda, eskuratzen den energiaren eta gastatzen denaren arteko aldearen ondorio da. Organismoak irentsi den elikagaitik asimilatzen duena eskuratzen du. Eta jardunaren jardunez energia gastatzen du, beroa barreiatuz. Askotarikoak dira jarduerok: […]

Uxue Razkin Klima-aldaketa Fridays for Future gazte mugimenduak nazioarteko greba antolatu zuen ostiral honetan; klima larrialdiaz ohartarazteko beste mugimendu bat izango genuke hauxe. NBE Nazio Batuen Erakundean hizpide dute aste honetan afera eta neurri zehatzak hartzea dute erronka. Antonio Guterres […]

Non sortzen da denbora? Zer zerikusi du masarekin? Daniel Fernándezen The road to quantum gravity (4): The flow of time for massive objects Espazio misioei buruz hitz egitean jaurtiketak, azalera ailegatzeak eta emaitzek emozionatzen gaituzte. Oso gutxitan pentsatzen dugu ikuspuntu […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo