Organismoaren punturen batean kontrolik gabeko zelulen hazkundea dela eta sortzen dira tumoreak. Bularren kasuan, estrogenoek eta estrogeno errezeptoreek hazkunde zelularrean duten kontrolaren akatsengatik gertatzen dira, ama zelulen diferentziazioan eragiten dutenak. Hori dela eta, ama zelula tumoralak diana terapeutiko bihurtu dira […]
Ester Zuza: “Biomaterialak gorputzean sartzen ditugu ehunen birsortze prozesuan laguntzeko” #Zientzialari (92)
Jakintza-arlo desberdinetako profesionalen ikerketak ezinbestekoak izan dira azken mendean ehun-ingeniaritzaren arloan eman diren aurrerakuntzak errealitate bihurtzeko. Zientzia honen helburu nagusia ehunen eta organoen funtzioa berreskuratu, mantendu edo hobetzeko erabiltzen diren egitura biologikoak garatzea da. Ehun-ingeniaritzan erabiltzen diren biomaterialak gorputzarekin elkarrekintzan […]
Kannabinoide berriak: segurtasun eta eraginkortasun terapeutikoaren bila
Erik Aostri, Joseba Pineda, Aitziber Mendiguren Gizakiak antzinatik naturan aurkitu izan ditu bere gaixotasunen sendabidea. Beraz, ez da harritzekoa printzipio aktibo ezagunenak iturri naturaletan aurkitu izana, gehienak landaretan. Cannabis sativa landarean kannabinoide izeneko konposatuak daude, eta horiek propietate terapeutiko desberdinak […]
«Iditarod» lasterketako txakurrak
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Igeri egiten, lasterka egiten, hegan egiten ———————————————————————————————————– Ospe handiko narra-lasterketak egiten dira Alaskan. «The Copper Basin 300» da horietako bat, horri buruz aritu gara aurreko atalean. Beste bat Iditarod izenekoa dugu; lasterketa ezagunena […]
Galaxiaren erdialdean milaka zulo beltz daudela kalkulatu dute
Juanma Gallego Hamabi zulo beltz bitar antzemateko gai izan dira astrofisikariak, estruktura horiek sortzen dituzten X izpien analisiari esker. Ondorioztatu dutenez, gure galaxiaren erdialdetik gertu milaka zulo beltz egon daitezke. X izpien bidezko astronomiak izugarrizko aurrerapena egin du azken urteetan […]
Nanokomik#2, nanofikziozko komiki partehartzailea
Nanoteknologia gazteei hurbiltzea da nanoKOMIK egitasmoaren helburura. NanoKOMIK bi erakunderen eskutik sortzen da, CIC nanoGUNE eta Donostia International Phyiscis Center (DIPC), Zientzia eta Teknologiarako Espainiako Fundazioaren (FECYT) laguntzarekin. NanoKOMIK nanozientzia eta nanoteknologia alorrean ematen diren aurrerapenak ezagutarazteko tresna da, nanofikziozko […]
Homeopatiak alfonbra azpian ezkutatzen zuena
Josu Lopez-Gazpio Urtero bezala, gaurko egunez Homeopatiaren Eguna ospatzen dute homeopatia zaleek, Samuel Hahnemannen jaiotzaren 263. urteurrenean. Hahnemann kimikari eta mediku alemaniarra izan zen, hain zuzen ere, homeopatiaren asmatzailea. Aurten, gainera, ospakizuna egun aproposa da homeopatiari buruzko azken datuak eta […]
On Zientzia: Teleskopioak
Historian zehar zibilizazioek astroak begiratzeari eta ikertzeari ekin diote. Gizakia zeruko hainbat gertaeraz ohartu izan da: eguzki eta ilargi eklipseak, besteak beste. Teleskopioak baliatu izan dira horretarako. 1590an asmatu zuen teleskopioa Hans Lippershey-k. Hemeretzi urte geroago, 1609an, Galileo Galileik lehenengo […]
Inoiz ikusi den izarrik urrunena aurkitu du Hubble teleskopioak
Distantzia errekor berria ezarri dute inoiz ikusi den banakako izarrik urrunenaren aurkikuntzaz eta, gainera, bertan behera geratu da materia ilunari buruzko teorietako bat. Hubble teleskopioa erabilita, nazioarteko lantalde batek inoiz ikusi den banakako izarrik urrunena identifikatu du: izar urdin erraldoia […]
Asteon zientzia begi-bistan #197
Uxue Razkin Biologia Euskaldunek harrapatzen zuten baleari euskaldunen balea esaten zioten. 60 tonako pisua zuten, 15-17 metrokoak ziren eta 270 balea-bizar zituzten. Europako merkatuan oso preziatua zen “sain” delakoa, baleen gantza, hain zuzen. Eraikinak argiztatzeko eta berotzeko erabiltzen zen. 1059.ekoak […]