Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Javier Duoandikoetxea A eta B zenbaki arruntak dira. 10 zenbaki daude A baino handiagoak eta B baino txikiagoak direnak. 1000 zenbaki daude A2 baino handiagoak eta B2 baino txikiagoak direnak. Zenbat da B? Erantzun guztiak zuzenak izan dira. B=A+11 eta […]

Juanma Gallego Zeruetan agertzen den purpura koloreko marra bat auroratzat jo izan da orain arte, baina artikulu berri batean zientzialariek proposatu dute beste zerbait dela. Planeta osoa eta eguzki sistemaren zati handi bat ondo kartografiatuta dagoen honetan, ezinezkoa dirudi naturan […]

Josu Lopez-Gazpio Arrautzak elikagai ia miragarriak dira. Arrautzei buruzko artikulu-sorta honetan arrautzak nola egiten diren aztertu dugu, alegia, oiloak nola lortzen duen egitura kimiko konplexu hori sortzea txita izango den obuluari babesa eta nutrienteak emateko. Bestalde, aztertu dugu arrautzaren beraren […]

Forma-memoria duten poliuretanozko hainbat zuntz eta ehun adimendun dira sintetizatu dituztenak, izerdia lurrunarazten eta hezetasuna kontrolatzen dutenak eta, gainera, % 99tik gorako berreskuratze-ahalmena dutenak. Forma-memoria duten poliuretanoak aztertu da ikerketan, ehun adimendunetan erabiltzeko. Forma-memoria duten zuntz edo ehun batzuk sortzea […]

Uxue Razkin Paleoantropologia Penintsulako hiru kobazulotako artea neandertalek egina zela ondorioztatu zuten duela gutxi: La Pasiegan (Kantabria), Maltravieson (Cáceres) eta Ardalesen (Málaga). Orain agitaratutako ikerketa batek zalantzan jarri ditu ondorio horiek. Maxime Aubert arkeologo eta geomikimikariak, ikerketa zuzendu duenak, bi […]

Autismoa dutenen eta ez dutenen artean ezberdintasun neurobiologikoak topatzea ez da dirudien bezain erraza. Horregatik da hain interesgarria entzefaloaren sari-sistemak ezberdint funtzionatzen duela konfirmatzen dela dirudi. J R Alonsoren Differences in the reward pathway in autism Pare berrikuspenean eta esperimentuen […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Ainhoa Magrach Gonzálezek National Geographic aldizkariari zor dio naturarekiko maitasuna eta esploratzeko grina. Haren esanean, familian ez zegoen ikertzailerik, baina txikitatik liluraz ikusten zituen aldizkarian azaltzen ziren istorioak eta argazkiak eta, handitan, halakoak bizitzeko gogoa […]

Josu Lopez-Gazpio Arrautzei buruzko artikulu-sortaren lehenengoan arrautzak nola egiten diren azaldu genuen eta esan, oiloaren obiduktuan gertatzen den prozesua zein konplexua den, ia miragarria. Arrautzaren garrantzia, ordea, ez dago fenomeno biologiko horretan, baizik eta haren konposaketan. Erabilera anitzeko elikagaia dugu […]

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, udako oporretan egiteko asteazkenero ariketa matematiko bat izango duzu, Javier Duoandikoetxea matematikariak aukeratu ditu Zientzia Kaieran argitaratzeko […]

Juanma Gallego Duela 44.000-40.000 urte izandako hotzaldiak neandertalen desagerpenean funtsezkoak izan zirela proposatu dute ikerketa batean, baina aditu guztiak ez daude ados ondorio horrekin. Lasterketa ebolutiboa galdu zuten, baina lehia mediatikoan aurrea hartu digute. Duela 40.000 urte inguru desagertu baziren […]

Hurrengo ekitaldiak

Kimika bertso erritmoan Donostian

EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak eta EHUko Kimika Fakultateak “Jakinduriek mundue erreko dau” bertsozientzia ikuskizunaren saio bat antolatu dute, fakultatearen 50. urteurrena dela eta, bertso erritmoan ezagutza kimikoa zabaltzeko. Hitzordua datorren asteazkenean izango da, abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko Egunean. Saioa 11:00etan hasiko da Donostiako Carlos Santamaria zentroan. Kike Amonarriz soziolinguista eta…

2025ko abenduaren 3a

Carlos Santamaria zentroa

Elhuyar plaza, 2, Donostia-San Sebastián

Garuneko plastikotasun mekanismoak

Garuneko plastikotasuna garunak bere egitura, forma eta funtzioa aldatzeko duen berezko ahalmena da, esperientziari, ikaskuntza berriei edo garuneko kalte bati erantzunez. Prozesu horren barruan, seinale elektrikoetan eta kimikoetan oinarrituta dauden hainbat mekanismok hartzen dute parte informazioa kodifikatzeko, nerbio-sistema zentralaren egokitzapena eta berreskurapena errazten dutenak. Garuneko gaitza duten pertsonekin egindako ikerkuntza…

2025ko abenduaren 10a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Nerabeen eta mugikorraren arteko harremana

Azken urteotan, nerabezaroaren hasiera lehen telefono mugikor adimenduna izatearekin lotu da. Une horrek errealitatearen mundu paralelo baten antzera funtzionatzen duen ingurune digitalari atea irekitzen dio. Euskadin, 11 eta 12 urte bitarteko hiru nerabetik bik dute horrelako gailu bat, Euskal Herriko Unibertsitateko Weblearner ikerketa taldeak egindako lan baten arabera. Mugikorrekin, tabletekin…

2025ko abenduaren 12a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango