Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Udan gorputzaren aurkako hainbat eraso egiten ditugu. Azal zuriko gizonezkoak dira gehien galduko dutenak eguzkitan esposizio luzeak eginez gero. Bárbara Hernando eta Conrado Martínez-Cadenas ematen […]
Joan Clarke (1917-1996): Nazien kode sekretua ‘apurtuz’
Hitlerren eskuetan erori zen lehena Polonia izan zen Fall Weiss deituriko plan estrategikoari esker. 1939ko urrian lortutako garaipen horrek kemena eman zien naziei: puxikak bezala puztu ziren. Orduan, zerua hegazkinez betetzen hasi zen; ortzia urratuko zuen bonba zaparrada gertu zegoen […]
Hartzen neguko lozorroa
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Teknikoki, hartzak hibernatu beharrean neguko lozorroan sartzen dira. Ñabardura terminologikoa ez da berez horren garrantzitsua. Baina benetako hibernatzaileekin alderatuz, badaude ikuspuntu fisiologikotik garrantzitsuak diren zenbait desberdintasun, hurrengo lerroetan azalduko ditugunak. Izatez […]
Isatsa, lehorreko lehen animalien makulua
Amaia Portugal Buztana oso baliagarria izan zitzaien itsasotik lurrera igaro ziren aurreneko espezieei, lokatz eta hondar artean ez hondoratzeko eta maldetan gora egiteko. Hori ondorioztatu dute AEBtako ikertzaile batzuek, gaur egungo arrain urlehortarrak nola mugitzen diren aztertuta. Arrain mota horren […]
Zergatik ditu zirkunferentziak 360 gradu?
Estitxu Txurruka eta Jesus Mari Txurruka Duela bost hilabete eskas argitaratu zen Science aldizkari ezaguneko 2016ko urtarrilaren 29ko alea. Aldizkariko azalean ikus daiteke duela 2000-2400 urte inguru idatzitako buztinezko taulatxo babiloniarra. Bertan, idazkera kuneiformea erabiliz Jupiter planetak zeruan duen kokapena […]
40.000 proteinaren informazioa minutu bakarrean
Minbiziarekin lotutako mutazioen efektua aurreikusteko software bioinformatikoa sortu du UPV/EHUko diziplinarteko talde batek. Softwarea minutu bakarrean 40.000 proteina aztertzeko gai da eta, besteak beste, minbizia bezalako gaixotasunak eragin ditzaketen proteina mutazioak aztertzeko aukera ematen du. Biologiak eta informatikak bat egin […]
Asteon zientzia begi-bistan #114
Uxue Razkin Astronomia eta astrofisika Juno zunda iritsi da Jupiterrera. Planetaren sorrera eta bilakaera aztertzea da bidaia honen helburua: osaera, atmosfera eta magnetosfera ikertuko dute datozen hilabeteetan. Orain arte, Jupiterrera egin diren misioetan zundek energia nuklearra erabili dute. Junok, ordea […]
Ezjakintasunaren kartografia #122
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Ama zelulen ikerketaren arloa gorantza joan da 2006an ama zelula pluripotenteak lortzeko metodoa deskubritu zenetik. Zelula ama pluripotente hauek zelula somatiko helduetatik lortu ziren. Hala […]
Zientzialari (54) – Txelo Ruiz: “Robot kolaboratiboek pertsonen sentimenduak irakurtzeko ahalmena izango dute”
Zer da robotika kolaboratiboa? Non aurki ditzakegu robot kolaboratiboak? Txelo Ruiz RSAIT taldeko ikertzaileak (UPV/EHU) robotek gure gizartean izan duten, duten eta izango duten eginkizunen berri eman digu. Bere esanetan, geroz eta arruntagoa izango da hauekin topo egitea eta gizarteko […]
Hartzek ez hibernatzearen zergatia
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Groundhog day (“Marmotaren eguna”) filma 1993an lehen aldiz eman ondoren, Phil marmota ezaguna egin zen gure artean. Punxsutawney herrian eguraldia aurreikusteko erabiltzen dute marmota hori. Urtero, otsailaren bian, festa bat ospatzen […]