Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Adinean aurrera egin ahala oroimena galtzen goaz. Izan ere, heldu zaharren oroimena ez da heldu gazteena bezalakoa, baina hau ez da orain arte uste zen bezain txarra ere. Zaharrek gazteek baino xehetasun espezifiko gutxiago gogoratzen dituzte baina, oro har, batzuek […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Astronomia Pluton aurkitu zuen 1930eko otsailaren 18an Clyde William Tombaugh astronomoak eta asteon protagonista izan da planeta nanoa. NASAren New Horizons zunda Plutonera hurbildu da, planeta nanotik hurbileneko puntura ailegatu […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Automatizatu al daiteke molekula organikoen sintesia, horretarako behar diren pausuen artean arazketak beharrezkoak badira? Baietz dirudi eta Pablo Ortizek kontatzen digu nola: Assembly-line synthesis of […]

Uxune Martinez “Semeak ezkon daitezela, baina nire alabek ikas dezatela” Francisco Barnes Salinas (1877-1947), II. Errepublikako Hezkuntza ministroa. Francisco Barnes sevillarra institutuko Historiako katedraduna zen. Lau alaba izan zituen Dorotea Gonzalez madrildarrarekin: Dorotea, Adela, Petra eta Angela. Ideia liberalak zituen […]

Ana Ribera Zientziak ahal bezain sendo baieztatu du Cervantesen hezurrak aurkitu direla. Post honetan ez dut ebaluatu nahi ez aurkikuntza hori, ez indusketa benetan egin behar ote zen, ez eta aurkikuntzak izan dezakeen erabilgarritasuna. Hemen helburu modura hartuko dut zientzialariek […]

Amaia Portugal Animalia batzuek planetaren iparralderantz jo dute klima epeldu ahala, baina erlastarren kasua desberdina da. Intsektu polinizatzaile mota honek zailtasun handiak ditu egokitzeko, eta bere hedapen eremua murriztu egin da azken mendean. Hala ondorioztatu dute Ottawako Unibertsitatean egindako ikerketa […]

Izortze Santin Mitokondrio izeneko organuluak amengandik heredatzen dira, eta zelulek behar duten energia ekoizten dute. Mitokondrien zeregin nagusia energiaren ekoizpena bada ere, parte hartzen dute zelulen metabolismoan garrantzia handia duten beste prozesu batzuetan ere: kolesterolaren metabolismoan, estrogeno eta testosteronaren sintesian […]

Arantxa Arzamendi Zientzialariek diotenez 3D inprimagailuek (ia) edozer gauza sor dezakete eta hala adierazten zaigu Hod Lipson ingeniariak eta Melba Kurman teknologia-analistak idatzi duten “La revolución de la impresión 3D” liburuan. Arlo honetako ikertzaileekin lanean ibili ondoren, 3D inprimaketaren etorkizuna […]

Euskal Herriaren industrializazio prozesuak 1842. urtean eman zituen lehen pausoak Bizkaiko meatzaritzaren eraginez. Bizkaiko gune nagusi hartatik hedatu zen industrializazio prozesua Euskal Herriko gainerako lurraldeetara, Gipuzkoara bereziki. Bizkaiari dagokionez, Bilbo aitzindari eta bide-erakusle izan zen industria sailean. Gipuzkoan ez zen […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Geologia Euskal Herriak baditu hamaika paraje eder. Ingurune menditsuak, itsasadar ederrak eta lautada amaigabeak batzen ditu gure paisaiak eta Arantza Aranburu geologoak gure lurraldearen erliebe ezberdinen zergatiak azaldu zizkigun duela […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo