Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Adarrak dira istorio honen protagonistak, adarrak edo adar horiek daramatzaten abereak, Hirta uharteko ardi eta ahariak hain zuzen ere. Hirta uharteko ardi-ahariak txikiagotzen ari dira urtetik urtera, eta aspaldi aritu nintzen horri buruz. Oraingo honetan, berriz, ardien tamainari erreparatu beharrean […]

Korrika doa burmuina eta ordenagailua elkarrekin konektatzeko ahaleginen lasterka. Miguel Nicolelis (Dukeko Unibertsitatekoa) da lehia horretan oraingoz aurretik doana. Izan ere, duela urte batzuk lan egiten ari da burmuinaren aginduetara jarriko diren makinetan, beti ere gorputz deritzon interfaze hori alde […]

Jon Mattin Matxain Artikulu sorta honen aurreko sarreran, ikusi genuen fisikariek eta kimikariek 1900. urtearen inguruan erreparatu zietela lehendabizikoz antzerako problema zientifikoei: Rutherfordek eta bertze batzuek (Bohr barne), 1910eko hamarkadaren hasieran plazaratu zituzten atomo eredu planetarioek izugarri eragin zioten garai […]

Lurrin sorgailu bat eta barreiatzaile bat patentatu dituzte Josu Trebolazabala irakasleak eta Eneko Atxaren Azurmendi jatetxeak naturako zenbait elikagairen eta elementuren lurrinak eta zaporeak aztertu dituzte, eta, ikerketa horien ondorioz, bi prototipo sortu dituzte. Horiek Espainiako Patenteetako eta Marketako Bulegoak […]

Antonio Martínez Ron Holly Bik ikertzaileak dio itsas bakterioak nolabaiteko hipsterrak direla, hau da, ez dietela halabeharrez jarraitzen “boladan” dauden ohiturei. Hala baieztatzen du zientzialari honek ISMEn berriki argitaratu duen ikerketan. Bertan esaten du oso desberdin jokatzen dutela itsas bakterioek […]

Euskal Herrian baditugu ere punta puntako zientzialariak. Izan ere, ez dugu gure mugetatik atera behar lehen mailako kimikari, matematikari edota fisikariak aurkitzeko. Hauetako batzuek gurean egiten dute lan eta beste batzuek, ordea, kilometro asko egin behar izan dituzte gustuko duten […]

Ornitorrinkoaren egiazkotasuna bera ere zalantzetan jarri zuten zientzialariek hasiera batean, hain da hau bizidun bitxia. John Hunterrek bidali zuen lehenengo alea 1799an Europara, Historia Naturaleko Museoko George Shawen bulegora bidalia. Shawek berehala erabil zituen artaziak animaliari disekzioa egiteko, uste izan […]

Urte askoan, Bizkaiko bi empresa, Bilbao Chemicals (Barakaldo 1947-1987) eta Nexana (Erandio 1952-1982), lindano ekoizten eta ingurumenera botatzen aritu dira inolako kontrolik gabe. Isuri haiek eragin zituzten arazoak konpontzeko beharraz, eta, orobat, hori egiteko dauden zailtasunez jabetuta gaude gaur egun […]

Josu Jugo Sistema fisiko zibernetikoak edo sistema ziberfisikoak gero eta garatuagoak daude eta hainbat arlotan erabiltzen dira. Baina zer ote dira sistema ziberfisikoak edo ziberfisika? Oso ohikoa da ziberespazio delako terminoa, konputagailua bera eta konputagailuen arteko komunikazioa islatzen dituena; bestetik […]

Eskuarki, akatsik gabeko nanoegiturak bilatzen dituzte zientzialariek. Kasu honetan, ordea, Angel Rubio UPV/EHUko ikertzaileak eta haren kideek etekin handia atera diete boro nitrurozko nanohodien egiturazko akatsei. Argi-iturri berri bat izan da ikerketa horren emaitza, oso erraz integra daitekeena egungo teknologia […]