Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1227 artikulu
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Maddi Arzaki etxetik datorkio zaletasuna. Aitortzen duenez, ama oso naturazalea du, eta mendira joaten zirenean, gustuko zuen naturari buruzko azalpenak ematea. Hori aintzat hartuta, ez da harritzekoa Biologia aukeratu izana unibertsitate-ikasketak egiteko garaian. “Ikasgaien artean […]
Zikoinak gero eta nagiagoak dira, gizakion erruz
Amaia Portugal Europa, Asia eta Afrikako zenbait hegazti populazioren migrazio ibilbidea aztertu dute nazioarteko ikerketa batean. Zikoina batzuek ez dute Sahara zeharkatzen dagoeneko; neguan hegoaldera mugitu beharrik gabe, gizakiek sortutako zabortegi eta arrain haztegietan aurkitzen dute jatekoa. Blog honetan makina […]
Hizkuntza koloretan
Kolore-proba hau neuromarketinean adituan den Diana Derval irakasleak garatu du. Haren arabera norberak begian dituen kono-banaketaren ondorio dira ikusi eta zenbatu ditzakegun koloreak. Kono hauek begietan dauden zelula espezializatuak dira eta bakoitza sentibera da oinarrizko kolore batekiko (gorria, berdea eta […]
Maria de Maeztu (1881-1948): Emakumeen hezkuntzaren alde
Uxue Razkin Koka dezagun gure burua XIX. mende amaieran. Espainian, hain zuzen. Garai horretan oraindik emakumeentzat zaila zen unibertsitateko ikasketak gauzatzea. Bazeuden emakume adoretsuak ikasgeletara gerturatzen zirenak, bai; gizonezkoen jantziekin mozorrotzen zirenak, azken hauen aukeraz eta eskubideaz gozatu ahal izateko […]
Bederatzigarren planeta ote?
Amaia Portugal Neptunoz harago, Lurraren masa halako hamar duen eta eguzki sisteman ezohikoa den orbita daukan planeta bat dagoela uste dute Mike Brown eta Konstantin Batygin ikertzaileek. Kuiperren gerrikoan dauden zenbait gorputzetan detektatu dituzten mugimendu bitxiek eman dizkiete ondorio horretara […]
Genomaren aldakortasuna ezagutzearen onurak (edo arriskuak)
Amets Sáenz Dagoeneko, entzuna dugu Islandiako populazioaren genoman (323.002 biztanle) azterketak egiten ari direla baina, aurten bertako ikertzaileek 2.636 islandiarren genoma osorik sekuentziatu ondoren, aurkituriko aldaera gainerako populazioari egotzi dizkiote genotipaturiko 104.000 biztanleen eta Islandiako populazioen pedigrien bidez (Gudbjartsson et […]
Uzta gorria, behar gorria
Amaia Portugal Marten patatarik erein ote daitekeen argitzeko, proiektua jarri dute martxan Perun, La Joya basamortuko lur idorra baliatuta. Planeta gorrian baratzeek bizirauterik izango ote luketen jakitea da helburua, baina bai eta Lurreko txokorik latzenetan laborantza ahalbidetzeko moduak garatzea ere […]
EGUZKIKADAK: fenomeno motak
Naiara Barrado eta Itziar Garate Aurreko artikulu batean Eguzkikaden jatorriaz aritu ginen. Hor ikusi genuen Eguzkiaren eremu magnetikoa zela eguzkikaden eragilea eta Eguzkiaren jarduerak 11 urteko ziklo bat betetzen duela. Gaur, azalduko dugu eremu magnetikoak zer fenomeno eragin ditzakeen eta […]
Minbiziaren argi salataria
Amaia Portugal Zelula gaiztoak fluoreszente bihurtzen dituen likido bat sortu dute, ehun osasuntsuetatik askoz nabarmenago bereizteko, eta hartara, tumorea erauzi behar duen zirujauaren lana errazteko. Minbizia egoskorra da. Behin harrapatuta, ez gaitu berehalakoan uzten, eta ederki dakite hori zirujau onkologoek […]
Genetikaren ibilbidea (VII): Eboluzioak eta genetikak topo egin zutenekoak
Koldo Garcia Theodosius Dobzhanskyk “Biologian ezerk ez du zentzurik ez bada eboluzioaren argipean” esan zuen. Edozein zientzia biologiko ulertzeko, eboluzioa beharrezkoa dugu eta genetika eboluzioa ulertzeko lanabesetako bat da, garai batzuetan uztarketa honek hautsak harrotu bazituen ere. 1859an Charles Darwin […]