Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 2988 artikulu
Uxue Razkin Paleontologia Eurasiako sapiens zaharrena identifikatu dute. Grezian, leku berean aurkitutako bi garezur aztertuta, bata duela 210.000 urteko sapiensa, eta bestea 170.000 urteko neandertala direla ondorioztatu dute. Elhuyar aldizkariak azaltzen digunez, lehena, Eurasian aurkitu den sapiensik zaharrena litzateke. Horrek […]
Ezjakintasunaren kartografia #270
Harreman sozialak ez dira errazak autismoa duten pertsonentzat. Estimulu sentsorial jakin batzuekin lotuta egon liteke hau. Pertsonen usaina barne. José Ramón Alonsoren Altered responses to social chemosignals in autism Fermioi astunen egitura kristalinoak ulertzeko efektu garrantzitsua ikustea lortu dute DIPCn […]
Andone Estonba: “Erlerik gabe landareen ugalketa oztopatuta egongo litzateke” #Zientzialari (119)
Gaur egun erleen gainbehera bizitzen ari gara; izan ere, beren habitat naturala murriztuta dago eta beren dibertsitate genetikoa ere galtzen ari da zenbait faktore direla eta. Gure planetan erlerik ez izateak galera handiak ekarriko lituzke ekosistemara eta, nagusiki, landareen ugalketa […]
Europan inoiz aurkitutako hegazti fosilik handienaren berri eman dute
Juanma Gallego Ostruka bat baino hiru handiz handiagoa zen hegazti bat ezagutzera eman du paleontologo talde batek. Duela 1,5 eta 1,8 milioi urte bitartean kokatu dute fosila, Krimean, eta Europara sartu ziren Homo erectus espezieko lehen hominidoak iritsi zirenean hegazti […]
Jupiterren Orban Gorri Handia, desagertzear?
Naiara Barrado, Itziar Garate eta Peio Iñurrigarro Azken asteotan Jupiterren orban ikusgarriena materia galtzen eta, ondorioz, tamainaz txikitzen ari da. Eguzki-sisteman ezagutzen den ekaitzik handiena eta luzaroena da Orban Gorri Handia, baina litekeena da laster desagertzea. Jupiterrera begiratzean edota planetaren […]
Asteon zientzia begi-bistan #262
Uxue Razkin Musika Josu Lopez-Gazpiok azaldu digun moduan, soinuaren eta musikaren atzean zientzia asko dago. Asteon, kulturak soinuen pertzepzioan duen eragina eta armonia zer den aztertu du. Ideia honi jarraiki, zergatik ditugu gustuko musika mota batzuk? Zergatik dira sinfonia batzuk […]
Ezjakintasunaren kartografia #269
Zerbaiterako balio du sare sozialetan haserratzea? Martha Villabonaren The effects of online outrage Amaren sabeleko konforta eta soinuak atzean utzi eta inkubagailuko aspesia eta makina zaratara pasatzen da ume goiztiarra. Musikak ondo letorke garapen neurologikorako? José Ramón Alonsok aztertu du […]
Bizidun txikienek ere badute zeresana krisi klimatikoan
Juanma Gallego Krisi klimatikoari erantzuna ematerakoan mikroorganismoek duten garrantzia kontuan hartzeko deia egin du zientzialari talde batek. Aditu taldeak ohartarazi duenez, gaiari buruzko eztabaidan mikrobioak alde batera uzteak ondorio garrantzitsuak izan ditzake. Mikrobiologoek aspalditik dakite, eta mikrobiologo ez direnak ere […]
Musikaren zientzia (eta III): Kultura eta zientzia
Josu Lopez-Gazpio Zientzia Kaieran musika izan dugu hizpide eta, azaldu bezala, musikaren eta soinuen atzean zientzia asko dago. Soinuei eta notei buruz aritu gara eta guzti horrek uhinen fisikarekin duen lotura aztertu dugu. Artikulu-sortari amaiera emateko, kulturak soinuen pertzepzioan duen […]
Asteon zientzia begi-bistan #261
Uxue Razkin Kimika Hil ondoren, gorpua lurperatzea edo erraustea dira irtenbiderik ohikoenak baina bada beste irtenbide “berdeago” bat. Josu Lopez Gazpiok azaltzen duenez, AEBetan gorpuekin konposta egiteko proposamena ikertzen aritu dira eta azkenean Washingtoneko Estatuan onartu da hori baimentzen duen […]