Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3126 artikulu
Amaia Portugal Lurraren batez besteko tenperatura ez dadila bi gradu baino gehiago igo: horixe izan da ituna sinatu duten agintariek hartu duten gutxieneko konpromisoa. Frantziako bi ikertzailek egin duten lanaren arabera, baina, bi gradutan ez, 1’5 gradutan dago benetako lerro […]
Artearen erradiografia
Oskar Gonzalez Whilhelm Röntgen XIX. mendearen bukaera aldean hasi zen tutu katodikoetan saioak egiten. Garai hartan ezin zuen susmatu bere lanak irauli egingo zituela zenbait zientzi esparru, eta bereziki medikuntza. Azarean gertatu zen iraultza, beste hainbatetan bezala. Röntgen izpi katodikoekin […]
Arrain-gelatinazko filmak gazta ontziratzeko
Jone Uranga, Alaitz Etxabide, Pedro Guerrero eta Koro de la Caba Elikagaiak baldintza egokietan mantentzea oso garrantzitsua da. Hauek ingurunetik bereiziak egon behar dute bezeroen eskuetara iritsi eta kontsumituak izan arte. Hori horrela izanik, elikagaiak ontziratzeko material berriztagarriak eta biodegradagarriak […]
Kuantifikatzaileak hurrenkera berdintsuan ikasten dira edozein hizkuntzatan
Pentsa daiteke haurrek zenbakiak aurrena bat, gero bi, hurrena hiru ikasten dituztela, kopuru txikiena adierazten duenarekin hasi, eta gero eta handiagokoak, eta bat-bi-hiru-lau… segidak errepikatzeak eta kantatzeak ere laguntzen duela haurrek euskarazko zenbakiak ikasten. Zenbakiak ez ezik, ordea, euskaran, gainerako […]
Asteon zientzia begi-bistan #127
Uxue Razkin Neurozientzia Londresko University Collegen egindako esperimentu batean ondorioztatu dute gezur txikitan behin eta berriz aritzean, gure burmuinak galdu egiten duela jarrera horrek dakarkion ezinegonarekiko sentikortasuna. Ondorioz, errazagoa egiten zaigu gerora gezur gehiago eta handiagoak botatzea. Idatziaren izenburua argigarria […]
Ezjakintasunaren kartografia #133
Nanodispositiboen munduak etengailuak behar ditu. Batzuk argiarekin pizten diren molekulak dira. Fracesco Talottak diosku zelan Ruthenium nitrosyl complexes: a useful kind of molecular photoswitches artikuluan. X izpiak eta X izpiak daude. Batzuk oso aproposak dira artea aztertzeko. Alvaro Peraltak azaltzen […]
Edurne Mugarza: “Norberak bere aukerak bilatu behar ditu”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Edurne Mugarza Strobli gaztetatik gustatu zaio zientzia, batik bat zientzia molekularra eta zelularra. Dioenez, medikuntza ere oso interesgarria iruditzen zitzaion, “baina ez nuen nire burua sendagile-lanetan ikusten”. Hala, biokimika ikasi zuen. Garai hartan ohartu zen […]
Arratoi gizena
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Psammomys obesus du izen zientifikoa. Halako izen espezifikoa! Baina, dirudienez, ondo merezia du, arrak batez ere. Afrikako ipar-ekialdean eta ekialde hurbilean bizi da, hau da, Algeriako ekialdera eta Itsaso Gorriko bi […]
Gezurrak esatera ohitu egiten da garuna
Amaia Portugal Lehenbizikoz ziria sartzen dugunean, burmuineko amigdalak sentipen negatiboak eragiten dizkigu, baina erreakzio hori ahuldu egiten da gezurretan jarraitu ahala. Orduan eta erosoago gaude iruzurrarekin, eta orduan eta handiagoak eta ugariagoak izan daitezke gure gezurrak. Hala ondorioztatu dute, Londresko […]
Splicing bidez eginiko zuzenketa genetikoa: trans-splicinga
Amets Sáenz Gaixotasun askok jatorri genetikoa izanik, DNA edo RNA mailan gertatzen diren akatsen edo mutazioen ondorioz, bizidunek ez dute fisiologikoki beharrezko den proteina sortzen edo sortzen duten proteina ez da funtzionala izaten. Terapia genikoek gaixotasuna eragiten duen arazoa errotik […]