elikadura Archives - Zientzia Kaiera

Elikadura osasungarri eta jasangarriak onura ugari ditu gizakiontzat eta naturarentzat. Nutrizionalki egokia izateaz gain, ekonomikoki justua da eta ekosistema zaintzen du. Dieta osasungarriek beraz, gaur egungo eta etorkizuneko belaunaldiek bizitza osasuntsu bat izan dezaten laguntzen dute. Elikadura sistemak bere osotasunean […]

Mantenugaiak elikagaietan dauden substantzia kimikoak dira eta zelu len funtzio energetikoan, egituratzailean eta erregulatzailean parte hartzen dute . Mantenugaien artean lipidoak ditugu, gantz-azidoz (GA) osatu tako substantzia organikoak. GAk egitura hidrokarbonatuko kateak dira. Katearen hasierako muturrean karboxilo talde bat aurkezten […]

Gaixotasun zeliakoa glutenarekiko intolerantzia iraunkor bat da. Glutena hainbat zerealen irinak dituzten proteina batzuk dira, batez ere gari-irinak, baina baita ere zekalearenak eta garagarrarenak. Gaixotasun honek, betetasun-sentsazioa edo hantura sabelaldean ez ezik, bestelako arazoak sor ditzake, hala nola, goragalea, beherako […]

Iñigo Lozano, Itziar Galarreta, Sonia Pérez-Yáñez, Idoia Ruiz de Larramendi Nanoteknologia ikerkuntza arlo askoren garapenerako erreminta oso garrantzitsua izan da. Nanomaterialek materialek bulk egoeran (tamaina handian) aurkezten dituzten propietate desberdinak dituzte. Urreak adibidez, tamaina nanometrikoan ezagutzen dugun distira eta kolore […]

Naroa Kajarabille, Alfredo Fernández-Quintela, María Puy Portillo Kate luzeko omega-3 gantz-azido poliasegabeak, azido eikosapentaenoikoa (EPA) eta azido dokosahexaenoikoa (DHA) kasu, garrantzi handikoak dira gizakiaren osasunerako. Haien eraginkortasuna zenbait gaixotasunen tratamenduaren kasuan frogatu da, baita zenbait gaixotasun ekiditeko ere: gaixotasun kardiobaskularrak […]

2010ean Munduko Osasun Erakundeak (MOE) adierazi zuen Mexiko zela munduko obesitate indize altueneko herrialdea. Ikerketen arabera 1985. urtetik hona, mundu mailako gizakien pisua 2,0 kg/m2 hazi da emakumezkoetan eta 2, kg/m2 gizonezkoetan. Indizea gora egiten ari dira mundu mailan, hirietan […]

Badira “janari lasterra” deitzen diotenak, beste batzuk “zabor-jana” deritzote. Izen bat zein bestea emanda ere, kontuan izan behar dugu astean birritan janez gero gizenduko garela. Izan ere, martxa horretan hamar urtean, zabor-jana astean behin jaten duenak baino 4-5 kg gehiago […]

Uxue Razkin Astrofisika BepiColombo ontzia pasa den urriaren 20an abiatu zen Merkuriorantz, bi orbitatzailekin: Europako Espazio Agentziaren (ESA) Orbitatzaile Planetarioa, eta Japoniako Espazio Agentziaren (JAXA) Orbitatzaile Magnetosferikoarekin. 2025aren amaiera aldean iritsiko da bere helburura. Hilabete batzuk lehenago, ontziak aske utziko […]

Juanma Gallego 2050. urtean klima-aldaketa atzera bueltarik gabekoa izatea nahi ez badugu, ezinbestean munduko populazioaren dietak aldatu behar direla ohartarazi du zientzialari talde batek. Haragi gutxiago (bereziki, haragi gorri gutxiago) eta landare jatorriko elikagai gehiago. Gero eta argiago dago horiek […]

Amaia Maite Erdozain Fernández Gizatasunaren historiaren hasiera-hasieratik amek seme-alabei haien ugatzek ekoiztutako elikagai preziatua eskaini diete; ama-esneaz ari gara. Gizarte guztietan eta mendeetan zehar mantendu izan den edoskitzeak gizadiaren biziraupena ziurtatu du. Gaur egun ere, zientziari eta teknologiari esker jaioberrientzako […]

Hurrengo ekitaldiak

“Hezkuntza-frogak” jardunaldia Bilbon

Bilbon antolatuko da berriz ere, maiatzaren 20an, hezkuntza arloko hainbat gai egungo ebidentzia zientifikoaren arabera jorratuko dituen “Hezkuntza-frogak” jardunaldia. Aurreko urteetan Gasteiz eta Donostia bisitatu ondoren, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak eta Promaestro Fundazioak Euskadiko Eskola Kontseiluaren laguntzaz antolatutako ekitaldi honen bosgarren edizioa Bilbon egingo da maiatzaren 20an, UPV/EHUren Bizkaia Aretoan…

2022ko maiatzaren 20a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Zientziaz blai: Bilbo zientziaz bustita

LOGOS elkarteak Zientziaz Blai jardunaldia antolatu du ekainaren 3 eta 4an Bilboko San Frantzisko auzoan. Zientziaz Blai izaera didaktikoa duen dibulgazio zientifikoko proiektu bat da, gizarte estigma bizi duten zonalde eta auzokideei kultura zientifikoa ezagutzera emateko helburua duena, gizarte-garapenean eta aukera-berdintasunean oinarrituta. Zientziaz Blairen 2022ko ekitaldi ekainaren 3an eta 4an…

2022ko ekainaren 3a

San Frantzisko auzoa, Bilbo

Klima-aldaketa: ikuspegi bat uretatik

Ibaiak funtsezko bizitza-iturri dira Lurrean. Gizakientzat edateko uraren erreserba garrantzitsua ez ezik, planktonaren, onddo eta landareen, anfibioak eta arrainak bezalako animalien eta era askotako beste hainbat izaki bizidunen bizilekua dira. Egun, klima-aldaketaren eta honi lotutako beroketa globalaren ondorioak begi-bistako aldaketak eragiten ari dira planetako baliabide hidrikoetan, planetako hainbat eremutan sortutako…

2022ko ekainaren 15a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo