Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3074 artikulu
Javier Duoandikoetxea Minbiziaren loteria ankerra artikulua ekarri zigun Amaia Portugalek Zientzia Kaiera honetara urtarrilaren 7an. Bertan esaten zigun minbizien bi herenak zoriari lotuta daudela (“zorte txarra”) eta ez faktore genetikoei edo kanpoko eraginari. Cristian Tomasetti eta Bert Vogelstein ikertzaileek Science […]
Zergatik du azalak kolore argia edo iluna?
Udaberria hasi berri dugu eta gehienok eguzkiaren zain gaude, ala ez? Neguaren ostean argi-izpien berotasuna gogoz hartzen dugu. Beroa ez ezik, eguzkiaren argi-izpiek gure azalari ematen dioten kolore beltzarana ere estimuan dugu azal argiko gehienok. Baina tonu iluna desagertzen joango […]
Asteon zientzia begi-bistan #51
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Udaberria hasi berria dugu, nahiz eta eguraldiak ez digu gehiegi erakusten negua atzean gelditu dela. Udaberria eguzki-eklipse batekin ailegatu zitzaigun martxoaren 20an. Baina Euskal Herrian zerua estaltzen zuten lainoek ez […]
Ezjakintasunaren kartografia #57
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Errua zeure aitarena da. Baietz ba, izan ere, deprimitua baldin bazaude munduak ez du errurik, ezta zaborra edo zerbait erabilezina bezala ikusten baduzu zeure burua […]
Emakumeak osasungintzan, Gerra Zibilaren aurretik
Uxune Martinez Savoiako Amadeo erregeak baimena eman zion 1872. urtean Maria Elena Maserari medikuntza ikasteko Bartzelonako Unibertsitatean. Bera izan zen, estatuko unibertsitate baten matrikulatu zen lehen emakumea. Matrikulatu bai, baina ezin izan zuen klaseetara joan lehen urteotan, ikasketak modu pribatuan […]
Kultura Zientifikoko Katedraren lana 2014an
Juan Ignacio Pérez Iglesias Nekez egon daiteke inor ezagutzen ez denaren alde; hortaz, gizarte batean garapen zientifiko eta teknologiko indartsua izateko, lagungarria da jendeak diziplina horien gutxieneko ezagutza izatea, zientziarekiko gizarte-atxikimendua gakoa izan baitaiteke zientziari dagozkion erabaki politikoak hartzerako orduan […]
Gure arbasoen lehen harrobia
Amaia Portugal Gaur egungo Libian dagoen Messak Settafet eremua da giza jarduerak paisaian utzitako arrastoen adibiderik goiztiarrena. Cambridge Unibertsitateko ikertzaile batzuek bildutako laginen arabera, hominidoek egindako 75 tresna daude bertan, batez beste, metro karratuko. Terminoa ofiziala ez bada ere, geologo […]
Zer da astronomia? Eta zer astrofisika?
Naiara Barrado eta Itziar Garate Astronomia hitza grezieratik dator, astro (izar) + nomos (lege), eta unibertsoaren ikerketa esan nahi du, zehazki, fenomeno eta zeruko objektuen eboluzio, posizio, dimentsio, distribuzio, mugimendu eta energiaren azterketa. Hortaz, astrofisika (izar + fisika) astronomiaren zati […]
TTS Aholab aplikazioa: ahotsa galdu dutenen hitzaren hotsa
Hitz egiteko ezintasunak dituzten pertsonek hainbat tresna dituzte testua audio bihurtzeko, baina zerbitzu horiek erabiltzen dituzten ahotsak generikoak izaten dira eta sarri ez datoz bat erabiltzen dituen pertsonaren nortasunarekin edo adinarekin. Horregatik, UPV/EHUko Bilboko Ingeniaritzako Goi Eskola Teknikoko Aholab ikerketa-taldeak […]
Asteon zientzia begi-bistan #50
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Udaberriarekin batera, martxoaren 20an eguzki-eklipsea izango dugu. Eklipsea ez da totala izango baina une garaienean, ilargiak eguzkia estaliko du %70ean. Ez dugu gaua egunez sumatuko baina Pamplonetarioko Miren Karmele Gomezek […]