Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3071 artikulu
Javier San Martín Gripea Mundu Osasunerako Erakundearen kalkuluen arabera, nagusien %5-%10ari eragiten diola urtero garai honetan datorren gripeak. Portzentajea, %20-%30ekoa da mundu osoko umeengan. Gehienetan, gaixotasunak atzera egiten du, muskuluetako minak, zefalea gogorra eta sukar handia dakarzkigun egun batzuk igaro […]
Minbiziaren loteria ankerra
Amaia Portugal Dokumentazioa eta matematika baliatuta, minbiziaren kausak nagusiki ausazkoak direla kalkulatu dute Cristian Tomasetti eta Bert Vogelstein ikertzaileek. Gaitza izateko arriskuaren herena baino ez dago lotuta genetika edo ingurune faktoreei. Minbizi batek askotariko kausak izan ditzake, baina zenbaterainoko pisua […]
Asteon zientzia begi-bistan #40
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Goroldioa apaingarri bezala erabiltzen da Gabonetan. Gizakiak erabili izan du landare hau aspalditik. Sasoi baten, adibidez, umeentzako pixoihalak egiteko erabiltzen zen, xurgatzaile aparta baita. Azken datuen arabera, 18.000-20.000 espezie inguru […]
Ezjakintasunaren kartografia #46
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Diseinu adimentsuaren artikulu-sortari bukaera ematen dio Jesús Zamorak erlojua eta erlojugilearen analogia aztertuz. Haren ondorioa da: diseinu adimendua logika kaxkarra da, zientzia txarra eta, neuk […]
Zientzialari (20) – Felix Elortza
Zientzialari 20 – Felix Elortza from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Felix Elortza proteomikan aditua da. CIC bioGUNE ikerketa zentroko zientzialari honek azaldu digu proteomika zer den, proteinak nola aztertzen diren eta azterketa horiek zer nolako ondorioak izan ditzaketen gure […]
Aloysius Lilius astronomoa da gure egutegiko aita
Urte berri on guztioi! Gaur, 2015eko egutegia estreinatu dugu. 365 egunez osatuta dagoen urte honen lehen eguna da gaurkoa. Horren jabe gara guztiok. Guztiok? Europan eta munduko hainbat herrialdeetan bai, baina beste batzuetan gaur ez da ezer berezirik gertatzen. Ez […]
2015a, argiaren inguruko ezagutza piztu dutenen omenez
Amaia Portugal Abiatzear da Argiaren Nazioarteko Urtea. Besteak beste, Optikaren liburuak mila urte bete dituela ospatzeko balioko du, bai eta Ibn al-Haytham bere egileak zientziari egindako ekarpen handia goraipatzeko ere. “Argiak bizitza ematen digu fotosintesiaren bitartez; denboran atzerantz begiratzeko aukera […]
Zientziaren dibulgazioa euskaraz. Lekuz kanpo gaude? (I)
Lehiaketak lortu duen irismenak gogoeta egitera eraman nau; izan ere, 2014. urtea benetan oparoa izan da euskara bidezko zientzia-dibulgazioari dagokionez. Horrek etorkizunari ilusioz begiratzeko itxaropena eman behar digu. Euskaldunok kultura zientifikoa gizarteratzeko masa kritiko garrantzitsua eta egokia dugu, zalantzarik gabe […]
Asteon zientzia begi-bistan #39
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu?. “Esan esan beharrekoak, niri bost!” dirudi dioela argazkiko azeri polarrak. Bost, sei edo zazpi, gaur igandea da eta zientzia-gaien errepasoa egingo dugu, laguntxo. Ez dugu zorterik izan Espainiako Gabonetako loteriaren […]
Ezjakintasunaren kartografia #45
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Aseguru merkatuak eraginkorrak izatetik urrun daude. Nola egituratu beharko litzateke osasunaren zaintzaren sistema? Zein da estatuak jokatu beharko lukeen papera? Nola aldatzen ari da estatuaren […]