Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3072 artikulu
Arnasten dugun airearen kalitatea gure gizarteak ingurugiroarekiko duen kezka nagusietako bat da. Gure inguruko airearen kalitatea zelakoa den jakiteko aditu batekin izan gara. Elena Agirre Matematikaren didaktikako irakaslea da UPV/EHUn, eta baita AireKal taldeko ikertzaile nagusia ere. Bertan eredu matematikoak […]
Zergatik ez du okil berdeak burmuineko zauririk pairatzen?
Antonio Cantó Imajinatu une batez bizimodu modura duzula egurrezko enbor baten aurka mokoka ibiltzea. Behin eta berriz, egunez egun, segundoko hogei aldiz baino gehiago, hainbat segundoko txandetan, 1.500 g-rainoko dezeleratzeak hartuta. Ziur aski, burutik eginda bukatuko zenuke eguna, burmuina birrinduta […]
Garun arteko komunikazioa ez da telepatia bezain ikusgarria
Amaia Portugal Lehenbizikoz, igorle batek pentsatutako mezu bat milaka kilometrora zegoen hartzaile baten burmuinera iritsi da, zentzumenik erabili gabe. Esperimentua aitzindaria bada ere, prozedura oso mugatua da, ikerketa esparru honetan asko baitago egiteke oraindik. Lehen gainbegiratuan, irakurleari telepatia datorkio gogora […]
Asteon zientzia begi-bistan #25
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Begoña Calvok, UPV/EHUko Farmazia Katedradunak, UPV/EHUko Farmazia Teknologia Arloko PharmaNanoGene taldea zuzentzen du. Taldea 2006an hasi zen botika bioantzekoen arloa ikertzen. Bioantzekoak jatorriz oso garestiak diren hainbat botika bioteknologikoen kopia […]
Ezjakintasunaren kartografia #32
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dituzte. Hona hemen asteon bertan plazaratu diren artikuluen laburpena. Zientzia eta erlijioa etengabeko gatazka baten daude, ezta? Ba agian ez, agian interes komertzialak direla eta, edota XIX. mendean zientzialarien lanbideen alde hasitako irudi […]
Igeldoko Behatokiko meteorologoa: Felisa Martin (1898-1979)
Egun, zientziei eta jakintza-alorrei buruz dugun pertzepzioen artean, fisika “arlo gogorra” dela dirau. Fisikaz gain, kimikak eta matematikak ere irudi berdina ohi dute. Pertzepzio hauek, aldiz, ez zuten eragin handirik izan Euskal Herriko historiaren lehen emakume zientzialarien artean. Izan ere […]
Biomimetika: euli-entzumena
Javier San Martín Izenburu honek ez dio erreferentziarik egiten Erdi Aroko begizko bati, ez eta deabruak uxatu edo erakartzeko sorginkeria bati. Era berean, ez dauka zerikusirik “Zugarramurdiko sorginei” buruz herri-literaturan bildu izan den guztiarekin, ez eta iraganean naturaz gaindiko ahalmenak […]
Dinosauroak unerik txarrenean harrapatu zituen meteoritoak
Amaia Portugal Duela 66 milioi urte meteorito handi batek Lurra jo zuenean, dinosauroen ekosistema egokitzapen fase betean zegoen. Talka beste uneren batean gertatu izan balitz, bizirauteko nahikoa baliabide izango zutela iradoki dute Edinburgoko Unibertsitateak zuzendutako ikerketa batean. “Eztabaida luze eta […]
Oporretako konexioak
Julián Estévez Idazten duenaren antzekoak izanez gero, ziur uda honetako oporretan hotelera heldu, eta WiFia bilatu duzula besterik baino lehen. Oraindik leku askotan ordaindu beharra dago zerbitzu hau lortzeko, eta ez ohi da merkea izaten, uhinak urrea balira bezala! Hala […]
Asteon zientzia begi-bistan #24
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Esaera zahar batek dio “dabilen harriari ez zaio goroldiorik lotzen”. Hori berori oinarritzat hartuta dute Kaliforniako Death Valley haraneko Racetrack Playa lakuko harriek. Lakua lehortzerakoan harriek hainbat metroko bidaia egiten […]