antropologia Archives - Page 2 of 10

Iñigo Olalde, UPV/EHUko Ikerbasque ikertzaile eta Ramón y Cajaleko ikertzaileak, Biologia Ebolutiboko Institutuarekin (IBE: CSIC-UPF) eta Harvardeko Unibertsitatearekin batera, ikerketa bat gidatu du, zeinean Balkanetako penintsulako lehenengo milurtekoaren historia genomikoa lehen aldiz berreraiki baitute. Horretarako, garai horretan Kroazian eta Serbian […]

Emakumeak zientzian Matilda Smith Londresen dagoen Kew-ko lorategi botanikoko artista ofiziala izan zen. Lehenengo emakumea izan zen lorategi botaniko batean halako postua izaten; munduko garrantzitsuenetako batean, gainera. Lorategiak Curtis’s Botanical Magazine izeneko aldizkari bat zuen eta, 40 urtez, Smithek 2.300 […]

Gizakiak planetan zehar sakabanatzean, genomak bereizteaz gain, hizkuntzak eta beste ezaugarri kultural batzuk ere dibertsifikatu ziren. Izan ere, posible da, eta ez hain zaila, talde genetikoen eta hizkuntza familia edo barietateen artean elkarrekikotasunak ezartzea. Hala ere, askotan, eta hainbat arrazoirengatik […]

Matematika Bi ikertzailek Lenstra-Lenstra-Lovász (LLL) estiloko algoritmo kriptografiko bat eguneratu dute. Ikertzaileek sistema horien sendotasuna hobetzeko lan egiten dute, izan ere, gure datuak sekretupean mantentzeko balio dute, baina badaude trikimailu kriptografikoak hauek desegitea lortzen dutela zenbait kasutan. Beraz, algoritmoa eguneratu […]

Hitz gutxitan esan dezakegu zenbat eta antzekoagoa den bi norbanakoren genoma, orduan eta hurbilen ahaidetuta egongo direla. Baieztapen horrek ere balio du birusentzat, ugaztun espezieentzat edo baita espezie bereko norbanakoentzat ere. Horiek horrela, bi bikik (obulu bakarretik sortuak) ez lukete […]

Lan honetan, aurpegiko ezaugarrietan eragina duten SNPak (Single Nucleotide Polymorphisms), nukleotido bakarreko polimorfismoak, aztertu ditugu. Izan ere, gure helburua, giza populazioak aurpegiaren morfologiari loturiko datu genetikoetatik abiatuta desberdintzen diren ikustea baita. Hortaz gain, sudur morfologia populazio ezberdinetan aztertu dugu, adibide […]

Gure espezieari datxekion bilakaera kultural metagarria, hein handi batean, bilakaera gertatzen den herrien tamainaren menpekoa da. Hori da esperimentu azkar baten bidez lortutako ondorio nagusia. Esperimentuan (zenbait tamainatako taldeek parte hartzen zuten jolas bat), giza taldeen tamainak konplexutasun kulturalaren bilakaeran […]

Antibiotiko aurreko garaiko izugarrikerietara, non infekziorik arruntenak hil ahal zintuen, eraman lezake gizadia antibiotikoekiko erresistentziak. Ebaluatzen ari diren eta baliagarriak izan daitezkeela diruditen estrategien artean, farmakoen, antibiotikoen eta antibiotikoak ez direnen konbinazioa dago. Drug combinations to combat antibiotic resistance, Rosa […]

Giza taldeen barruan kultura transmisioa funtsezko mekanismoa da taldekideek portaera kooperatiboaren mende dauden gizarte arauak eskuratzeko. Koeboluzio genetiko-kulturalaren printzipioetan oinarritutako eredu matematikoek aurreikusten dute giza taldeen arteko portaera prosozialaren aldeak nabarmenagoak izan behar direla, zenbat eta handiagoak izan lankidetzaren kostuak […]

Kimika Edith Marie Flanigen kimikaria harribitxiak asmatu zituen zientzialari moduan da ezaguna. Zehazki, esmeralda sintetikoak sortzea lortu zuen Flanigenek. 1952an lortu zuen Flanigenek Kimika Fisiko Ez-organikoko lizentzia, Sirakusako Unibertsitatean. Segituan hasi zen lanean Union Carbide konpainian, eta urte batzuk pasata […]

Hurrengo ekitaldiak

Bueltan da Bilbo Zientzia Plaza, zientzia paisaia kulturalean errotzen duen ekimena

Bilbo Zientzia Plaza, zientzia-dibulgazioaren ekimen handiena, bueltan da. Ezagutza zientifikoaren dibulgazioa paisaia kulturalaren elementu bat gehiago bilakatu duen ekimena irailaren 10ean hasi eta 30era arte luzatuko da aurten eta, beste behin ere, Euskalduna Bilbao, Bizkaia Aretoa-UPV/EHU eta Bidebarrieta Liburutegia zientziaz hitz egiteko eszenatoki bihurtuko dira. Bertan hitzaldi, ikuskizun, antzerki eta…

2024ko irailaren 10a — 2024ko irailaren 30a

Euskalduna Bilbao-Bizkaia Aretoa UPV/EHU-Bidebarrieta Liburutegia

Bilbo

“El secreto de la naturaleza” dokumentala, Donostian

Euskadiko Filmategiak eta Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak “El secreto de la naturaleza” dokumentala proiektatuko du. Juan Ignacio Peréz Iglesias Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburuak eta Joxean Fernandez Euskadiko Filmategiko zuzendariak aurkeztuko dute filma.

2024ko irailaren 12a

Tabakalera

Andre Zigarrogileen Plaza, 1, Donostia

Prest dugu Naukas Bilbao 2024ren programa

Zientzia dibulgazioaren ekitaldi handiena Bilbora itzuliko da aurten. Naukas Bilbaoren hamalaugarren edizioa irailaren 19, 20, 21 eta 22an egingo da Euskalduna Jauregian eta Bizkaia Aretoa-UPV/EHUn. Egun horretarako behin-behineko programa ere prest dugu.

2024ko irailaren 19a — 2024ko irailaren 22a

Euskalduna Bilbao - Bizkaia Aretoa UPV/EHU

Bilbo