astrofisika Archives - Page 19 of 19

Amaia Portugal Kometen hauts arrasto garbiak aurkitu dituzte lehenbizikoz gure planetan bertan, horien bila estratosferara joan beharrik gabe. Hamar mikrometro eskaseko berrogei partikula bildu dituzte guztira, Antartikako izotz eta elur artean. Kometen hautsak informazio mordoa eman dezake kometen beren jatorriaren […]

Amaia Portugal Bi hamarkadatan Lurraren atmosfera zeharkatu duten 556 asteroide irudikatu dituzte NASAko ikertzaileek atlas moduko batean, tamaina eta kokapenaren arabera. Iaz Errusiako Txeliabinsk hirian eroritako hogei metroko meteoritoa da guztietan handiena. NASAren arabera, ehun tona hauts eta hondar itxurako […]

Duela hainbat urte, marrazki bizidunen telebista-saio ikusgarria emititzen zen. Han, makina harrigarriak, elkarrekin lehian zebiltzan lasterketetan, eta pilotuak, makinak bezain bitxiak ziren. Saioa ikusten genuenok, Penélope Glamour, Macana anaiak, eta Hans Fritz ezagutu genituen. Eta nola ez, betiko geratuko zaizkigu […]

Itziar Aretxagak unibertsoaren sekretuak ezagutzeko asmoz ikasi zuen astrofisika. Bilbon jaio zen eta umetan argi izan zuen zientzialaria izan nahi zuela. Fisika ikasten hasi zen Euskal Herriko Unibertsitatean eta lehen hiru urteak bertan egin eta gero, Madrilera joan zen ikasketak […]

Literatur leloak alde batera utzita, metafora eder bat dugu tartean: izarrak labeen antzerakoak dira, batzuetan zein besteetan, inguruko osagaiak sortu eta eraldatzen baitira. Bizia bideratzen duten elementu kimikoez ari gara, izarren kasuan. Bideo honetan, Emilio García (IAA-CSIC) eta Susana Escudero […]

Lurraren ondoren, Marte da eguzki sistema osoan gehien esploratu eta hobeto ezagutzen den planeta. Teleskopioek, planetaren inguruko orbita desberdinetan kokatutako hainbat espazio-ontzik eta haren gainazalean zehar dabiltzan zenbait ibilgailuk aztertzen dute aspaldi Marte. Ibilgailu edo robot horien artean, Curiosity da […]

Amaia Portugal Ez dago iparra galtzerik, atsotitzak halakorik badio ere. Bizi garen artean iparra pixka bat mugituko da beharbada, bai eta bizi ez garen artean iparra hego bihurtu ere, geroxeago azalduko dugunez. Baina ezin dugu iparra galdu, horretarako Lurrak bere […]

Antonio Cantó Jo dezagun behin irrikatan egon zinela izarretara bidaiatzeko, edota gutxienez planetetara joateko. Jo dezagun bazenekiela zure bizitza tartearen barruan ez zinela iritsiko eta nahi izan zenuela gutxienez ez zuk baina bai zure herrialdeak amets hori betetzea. Jo dezagun […]

Jesus Mari Txurruka Protagoras (490-420 Ka) izeneko filosofo greziarrarena omen den aforismo ezagun horren euskal itzulpenak honela dio: Gizakia gauza guztien neurria da. Baieztapen hori agian egia da izakiak berak egindako gauzei buruz dihardugunean, baina fenomeno natural askoren tamaina kuantifikatu […]

Peru S. Gamarra Mendian gaude, gau garbi eta eder baten erdian. Ez dago inolako lainorik ezta soinurik ere ez. Bakardadea da sumatzen dena. Manta baten gainean etzanda, zerura begiratzen dugu. Gure gainean izarrak eta planetak ikusi daitezke eta, halako batean […]