Archivo de Etiquetas:: biologia

Antonio Cantó
Ziur aski irakurriko zenidan dagoeneko biziari buruz lortzen ari garen datu berriei esker gero eta goizago kokatzen ari garela biziaren beraren sorrera. Pozgarria da azkenean arrazoi izatea. Izan ere, aurkitzen ari garena, oso lagungarria izan daiteke unibertsoan bizia aurkitzeko ahaleginetan. Azken-azken unekoa ekarri digu Virginia Techen (AEB) eta Zientzia Akademia Txinarrean [1] egindako ikerketa geobiologiko batek. Kanbriarreko bizi-eztanda […]

Koldo Garcia Edozein zientzia ulertzeko, behar-beharrezkoa da bere historia. Gaur dakiguna bere garaian egindako galdera eta aurkikuntzei esker dakigu eta iraganeko zehaztapen horiek oinarri hartuta, galdera eta aurkikuntza berriak egiten ditugu. Agian, pentsa daiteke orain dela mende eta erdi gertatu edo egin zena aztertzea astuna izan daitekeela, baina ezta gutxiago ere. Gaur egun DNA edo gene bezalako […]

Antonio Cantó Imajinatu une batez bizimodu modura duzula egurrezko enbor baten aurka mokoka ibiltzea. Behin eta berriz, egunez egun, segundoko hogei aldiz baino gehiago, hainbat segundoko txandetan, 1.500 g-rainoko dezeleratzeak hartuta. Ziur aski, burutik eginda bukatuko zenuke eguna, burmuina birrinduta. Ondo pentsatuta, ez, lehenengo kolpearekin batera konortea galduko zenuke. Hala ere, bizimodu hori du okil berdeak. Bai, marrazki […]

Amaia Portugal Duela 66 milioi urte meteorito handi batek Lurra jo zuenean, dinosauroen ekosistema egokitzapen fase betean zegoen. Talka beste uneren batean gertatu izan balitz, bizirauteko nahikoa baliabide izango zutela iradoki dute Edinburgoko Unibertsitateak zuzendutako ikerketa batean.
“Eztabaida luze eta bizia izan da dinosauroak desagerrarazi zituen kausaren inguruan. Gure ikerketak iradokitzen duenez, dinosauroen komunitateak bereziki kalteberak ziren asteroideak Lurra jo […]

Miren Cajaravillek kutsatzaileek itsasoko animalietan daukaten eragina ikertzen du. Biologia Zelularreko katedraduna da UPV/EHUn, eta baita ‘Biologia zelularra ingurumen toxikologikoan’ taldeko zuzendaria ere.
Berarekin izan gara Plentziako Itsas Estazioan kutsadurari buruzko hainbat zalantza argitzeko, adibidez zelakoa den gure kostaldeko egoera edo zeintzuk diren bere ustetan euskal kostaldeko ekosistemek dauzkaten mehatxurik handienak.
‘Zientzialari‘ izeneko atal honen bitartez euskal ikertzaileen […]

Antonio Cantó
“Noraino” da galdera handienetako bat Unibertsoko bizitzaz ari garenean. Noraino den posible, noraino eutsiko dion. Erantzunaren arabera jakingo dugu bizitza fenomeno zaila edo agian bakarra ote den. Edo nahiko kontu arrunta ote den. Beste inoiz esan dizudanez, honen ezagumenduan aurrera goazen neurrian, badirudi unibertsoa gai dela gero urrunago iristeko. Eta artean, Lurreko bizitza baizik ez dugu aztergai […]

Uxune Martinez Ainhoa Murua, dimentsio txikien berebiziko ahalmenak ikergai izan zituen zientzialaria izan zen. Zelula mikrokapsulatuek gaitz kronikoen aurka dituzten aukera terapeutikoak ikertu zituen. Egindako lanak erakutsi zuen, zelula mikrokapsulatuen transplanteei esker, etorkizunean alzheimerraren eta parkinsonaren moduko gaitz kronikoentzat tratamendu eraginkorragoak izango ditugula eskura.
Inguma datu-basean Zelula mikrokapsularatu bioaktiboak sendagaien askapen egonkorrerako artikulua katalogatzen nengoenean egin nuen topo Ainhoa Muruarekin. […]

Miren Bego Urrutia Animalien fisiologiako irakaslea da UPV/EHUn. Besteak beste, animaliek bizitzeko erabiltzen dituzten mekanismootaz hitz egin digu. Erle kolibriak barne tenperatura kontrolatzeko duen jokabidea edo suge mota batzuek arrautzak nola berotzen dituzten azaldu digu. Bere lan esparrua bibalbioen azterketarekin lotuta dago. Animalia hauengandik zer ikasi dezakegun jakin nahi baduzu, ikus ezazu beheko bideoa.
‘Zientzialari‘ izeneko atal honen […]

Liluragarria den bizia delako fenomeno horri buruzko zehaztapen gehiago erdiesten goazelarik, ikusten goaz nahiko gauza bitxiak gertatu direla iraganean. Horra hor organo sofistikatu eta konplexuen sorkuntza, ustez behe mailakoak ziren bizi-formetan gertatua. Hil honetan jakin dugu azken-azkenekoa[1]: duela 520 milioi urte Aro Kanbriar hasieran bazeuden sistema kardiobaskular aurreratuak.
Zorrotz eutsi diezaiogun kontuari, zeren eta tartean hainbat milioi daudelarik, […]

UPV/EHUko Jokabidearen Ekologia eta Eboluzioa taldeko ikertzailea da Ostaizka Aizpurua Arrieta. Saguzarrak ikertzen ditu, eta, azkenaldian, Valentzia inguruko saguzar baten jokabideak eta ohiturak zelatatzen aritu da. Izan ere, desagertzeko arriskuan dago saguzar hori (Myotis capaccinii, saguzar hatz-luzea), eta haren jokabidea ezagutzea garrantzitsua da espeziea babesteko neurri egokiak hartzeko. Aizpuruak egindako ikerketari esker, frogatu dute saguzarrak, intsektuak ez […]