fisika
Etiketen artxiboa 547 artikulu
Eboluzio-mekanismoak oso motelak direla uste dugu. Eta ez du zertan. Evolution, faster than anybody thought Timothée Bonnetena. Ironiaren erabilera inteligentziaren seinale dela dioenik bada. Baina guztiek ez dute ondo erabiltzen eta denek ez dira gai ulertzeko. Four psycholinguistics tips for […]
Ezjakintasunaren kartografia #402
Errudun ideala dira bideo-jokoak. Hainbat konturen errua dute: hasi bortxakeriatik eta obesitateraino, eskola-errendimendu baxua barne. Ikerketek baina, ez daude oso ados: Video games: study suggests they boost intelligence in children, Torkel Klingberg eta Bruno Sauce. Artizarra al da Lurraren etorkizuna? […]
Asteon zientzia begi-bistan #395
Ingeniaritza María Arnaiz gasteiztarra Ingeniaritza Kimikoan graduatu zen UPV/EHUn. Gaur egun, doktorego osteko ikertzailea da CIC-energiGUNEn. CIC energiGUNEn energia elektrokimikoa metatzeko teknologietan lan egiten da, eta berak, zehazki, kondentsadore hibridoen ikerketan egiten du lan. Azaldu duenez, kondentsadore hibridoekin, bateria eta […]
Ezjakintasunaren kartografia #401
Hil egingo gara denok, baina gogaitzen jarraitzeko aukera ere izango dugu: deadbot delakoen bidez. Etika gorabehera. Deadbots can speak for you after your death Sara Suárez Gonzaloren artikulua. Birus batean izan lezake oinarria esklerosi anizkoitzak. Argi, baina. Birusa duten guztiek […]
Ezjakintasunaren kartografia #400
Landareek karbono dioxidoa “jaten” dutenez eta beroak on egiten dienez geranioek olibondoen tamaina edukiko dutela? Ez, jauna. How climate change stresses plants and alters their growth Souleïmen Jmiirena. Lehen ere, baina ez. Orain guzti-guztia ez badugu ere, lortuko dugula dakigu […]
Constance Tipper, Liberty gerraontzien pitzaduren zergatia deskubritu zuen metalurgialaria
Bigarren Mundu Gerran sortuak, Europa naziek edo horien aldeko gobernuek okupatuta zegoenean, Liberty ontziak izan ziren blokeekin eraikitako lehenak. Berrikuntza hori posible izan zen, besteak beste, ontzioletan seriean fabrikatzeko teknikak ezarri zituztelako, ordura arte beste industria batzuetan erabiltzen zituztenak –Estatu […]
Ezjakintasunaren kartografia #399
Terapia genikoa bezalako tratamendu sofistikatuak krema bat bezain sinplea izan daiteke. Healing from the skin: the first topical gene therapy is out Rosa García-Verdugorena. Imajinatu estralurtar inteligenteak badirela dakizula, Lurra non dagoen esango al zenieke? Zenbaitek uste dute hobe dela […]
Ezjakintasunaren kartografia #397
Zer da teoria baten eduki teorikoa? Errala da, egitura baino ez bada ere? Ala egite esperimentalak erakusteko instrumentala den zerbait? Ramseyren esaldia termino logikoetan planteatzea ahalbidetzen du. On theory and observation (2): The Ramsey sentence Jesús Zamora Bonillarena. Garaileek idazten […]
Asteon zientzia begi-bistan #390
Medikuntza Rose Frisch, emakumeen ugalkortasunaren ikerketan aitzindaria izan zen. Hari esker ezagutzen dugu, hain zuzen, gorputzeko gantzak ugalkortasunarekin duen harremana. Leptina gantz-ehunean sortutako hormona da, eta funtsezko zeregina du gorputza erregulatzeko prozesuetan, hala nola, apetitu eta asetasun sentsazioa sortzen du […]
Ezjakintasunaren kartografia #395
Lambda-CDM edo ΛCDM (ingeleseko siglak) eredua Big Bang eredu kosmologikoaren parametrizazioa da, estandarra kontsideratua. Proba asko gainditu ditu. Proba latza datorkio orain: The Hubble tension in perspective: A crisis in modern cosmology? Tomás Ruiz Lararena. Ukrainiako inbasioa baino lehen egin […]