fisika
Etiketen artxiboa 585 artikulu
Egun, zientziei eta jakintza-alorrei buruz dugun pertzepzioen artean, fisika “arlo gogorra” dela dirau. Fisikaz gain, kimikak eta matematikak ere irudi berdina ohi dute. Pertzepzio hauek, aldiz, ez zuten eragin handirik izan Euskal Herriko historiaren lehen emakume zientzialarien artean. Izan ere […]
Dardarak Kosmoaren oinarrietan
Javier San Martín John M. Kovcakek eta bere taldeak aurtengo martxoaren 17an eman dute jakitera grabitazio-uhinak aurkitu dituztela. Alegia, Big Bangen oihartzuna aurkitu dute nonbait. Hori aditzera eman denetik, zientzialariak asaldatuak dabiltza oso, tartean zuzeneko edo okerreko arrazoi batzuk daudelarik […]
Babesten gaituen oskola ezagutu nahian
Amaia Portugal Ez dago iparra galtzerik, atsotitzak halakorik badio ere. Bizi garen artean iparra pixka bat mugituko da beharbada, bai eta bizi ez garen artean iparra hego bihurtu ere, geroxeago azalduko dugunez. Baina ezin dugu iparra galdu, horretarako Lurrak bere […]
Galaxien eta Unibertsoaren egituraren formazioari buruzko erantzun berriak
UPV/EHUn lanean diharduen Tom Broadhurst Ikerbasqueko ikertzaileak ikerketa berri bat argitaratu du Nature Physics aldizkari ospetsuan. Lan horren emaitzak garrantzi handi-handikoak dira, materia ilun hotzaren berrinterpretazioa dakarten heinean, Unibertso osoaren egituraren formazioa arautzen duen fluido kuantiko hotz-hotza balitz bezala aztertzeko […]
Fisika kuantikoaren arauak hausteko agertoki bat
Amaia Portugal Demagun zientzia fikziozko film bat ikusten ari garela. Spiderman, adibidez. Superheroia etxe orratzetako fatxadetan gora eta behera ageri zaigu, eskumuturretatik armiarma sareak botatzen, lianak balira bezala horietatik zintzilik, eta beste gauza irreal asko eta asko egiten. Horixe ikusten […]
Asteon zientzia begi-bistan #14
Zeri buruz hitz egin da sarean asteon? Interneten euskaraz argitaratu diren zientzia-gaiak errepasatu ditugu eta hementxe dituzue laburbilduta. Hainbat gai jorratu dira egunotan: Prestige ontziaren istripua, Lekeitioko Lumentza kobazuloan aurkitutako pinturak, genetika-gaiak nola tratatzen diren telesailetan… . Eman diezaiogun begirada […]
Argiaren norabidearen arabera kolorez aldatzen den material hibrido fluoreszente bat
UPV/EHUko Espektroskopia Molekularreko Taldeak, CSICeko Katalisi eta Petroleokimika Institutuarekin batera, argiztatzeko erabiltzen den argiaren polarizazioaren arabera kolorez aldatzen den fluoreszentzia handiko material hibrido bat garatu du. American Chemical Society erakundeak argitaratutako eta fotonikari bakarrik eskainitako ACS Photonics aldizkari berrian argitaratu […]
Karbonoan oinarritutako elektronika berri baterako bidean
Karbonoan oinarritutako nanoegitura guztiek, hala nola nanohodiek, grafeno-xaflek eta nanozintek, propietate nanomekaniko eta nanoelektriko paregabeak dituzte. Nanoeskalan, hau da milimetro bat baino milioi bat aldiz txikiagoa den dimentsioan, antolatutako material hauek, hautagai sendoak dira nanogailu askoren oinarria osatzeko, eta, energia-konbertsioan […]
Asteon zientzia begi-bistan #9
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Teleportazioa zientzia-fikzioko […]
Asteon zientzia begi-bistan #7
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. 2012an Uppsalako […]