geologia Archives - Zientzia Kaiera

Bidaia oso merkea litzateke, eta oso azkarra. Lur planetaren diametroak 12.742 km ditu, eta diametro hori osorik zeharkatzen duen tunel bat egingo bagenu, Lurraren nukleotik pasa beharko ginateke. Erronka teknologiko itzela litzateke, milaka gradu egiten baititu bertan. Behin tunela eraikita […]

Osasuna Ametsak gogoratzeko gaitasunean hainbat faktorek eragiten dutela ondorioztatu dute Luccako IMT institutuak eta Camerinoko unibertsitateak egindako ikerketa batean. Ametsekiko jarrera baikorrak eta ameskerietan ibiltzeko joerak ametsak oroitzeko aukerak handitzen dituzte. Gainera, loaldi arinak eta gaztetasunak ametsak gogoratzeko joera indartzen […]

Hala ere, meteorito hitza entzuten dugunean, burura datorkiguna etsai erraldoi eta gupidagabea da, Lurrera hurbiltzen dena kaosa eta suntsipena ereiteko. Irudi hori historiako meteorito inpaktu ospetsuenak eragindako gertakarien ondorioz markatuta geratu zaigu, duela 66 milioi urte inguru gertatutakoa, 10 km […]

Adimen artifiziala Talde zientifiko batek AINU garatu du, minbizi-zelulak eta zelula normalak bereizteko eta birus-infekzioak hasierako etapetan detektatzeko gai den adimen artifiziala. Horretarako STORM mikroskopiaren bidez lortutako bereizmen handiko irudiak erabiltzen dituzte. Zelularen nukleoan maila nanometrikoan gertatzen diren aldaketak aztertzen […]

RAEk hainbat adiera ditu harri hitzerako, baina hauxe da lehenengoa, a priori garrantzitsuena: “substantzia minerala, gutxi gorabehera gogorra eta trinkoa”. Eta hauxe da arroka hitzaren lehen definizioa: “harria, edo haren beta, oso gogorra eta solidoa”. Horren arabera, badirudi bi kontzeptuen […]

Unibertsoan ia dena ari da biraka, baita gure Lurra ere. Eta bat-batean geldituko balitz? Hasteko, denak ekialderantz egingo luke bortizki, eta zurrunbiloak 1.600 km/h-ko abiadura hartuko luke ekuatorean. Poloetan berriz, errotazio-ardatzetik oso gertu egonik, ez litzateke ezer nabarituko, Newtonen lehenengo […]

Horrek ez du esan nahi aurkitu diren guztiak edo gure planetan erori diren guztiak barne hartzen direnik, baizik eta —eta hauxe azpimarratzekoa da— horiek direla jatorria planeta gorrian dutela egiaztatu ahal izan ditugunak. Baliteke, halaber, iraganean eroritakoren bat oraindik aurkitu […]

Medikuntza 3D inprimaketan oinarrituta egongo diren terapia zelular birsortzaileak izango ditugu etorkizunean medikuntzan. Horietako batzuk, esaterako, ehunak edo organoak inprimatzea ahalbidetuko dute. Horien inguruan hitz egin du Gorka Oribe ikertzaileak Berria egunkarian, Science aldizkarian berriki argitaratu duen “Terapia zelular birsortzailea […]

«Livingstone doktorea, ezta?». Esaldi hori 1871ean Henry Stanley eta David Livingstone esploratzaileek Tanganyika lakuan lehenengo aldiz topo egin zuten kondairaren parte da. Izan ere, Staley Livingstoneren bila joan zen Afrikako erdigunera, urte batzuk zeramatzalako inondik ageri gabe. Baina Livingstone ez […]

Baina bertara itzultzeko aukera dugun bitartean –badirudi ez dela 2040ko hamarkada baino lehen izango– ikerketak egin ditzakegu aurrerapen teknologiko ugariei eta teleskopioei esker. Bestelako modelo fisiko eta geokimikoak ere erabil ditzakegu, honako datu hauek biltzen lagunduko digutenak: nolakoa izan daitekeen […]

Hurrengo ekitaldiak

Ingurumen erradioaktibitatea zaintzen

Ingurumenaren zaintza erradiologikoa funtsezko prozesua da ingurunean dagoen erradioaktibitatearekiko esposizioa kontrolatu eta minimizatzeko. Esposizio horren jatorria naturala edo instalazio nuklearren eta erradioaktiboen operazioetatik eratorritakoa izan daiteke. Herritarrentzako seguruak diren erradiazio-mailak mugen barruan mantenduko direla bermatzeko, airearen, uraren, lurzoruaren eta biotaren -flora eta fauna- analisiak eta neurketak egiten dira erradioaktibitate-iturritik hurbil…

2025ko apirilaren 9a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

“Generoa eta zientziaren komunikazioa” jardunaldia 2025

Maiatzaren 15ean bueltatuko genero-ikuspegiaa oinarrian duen zientziaren komunikazioari buruzko ekitaldi nagusia: Generoa eta Zientziaren Komunikazioa jardunaldia. Aurtengoa hirugarren edizioa da eta Bilboko Iberdrola Dorretxean egingo da. Jardunaldia elkarrizketarako eta hausnarketarako gunea da eta baita zientzia-komunikazioan genero-ikuspegia nola txertatu eta hobetu aztertzeko bilgunea. UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu du jardunaldia, eta…

2025ko maiatzaren 15a

Iberdrola Dorrea

Euskadi plaza, 5, Bilbo