Biologia Berrian irakur daitekeenez, iaz baino antxoa gutxiago aurkitu du Aztik Bizkaiko Golkoan. 2020ko uda amaieran Aztik 230.000 tona antxoa gazte zeudela ondorioztatu zuen; aurten ordea, 208.000 tona zenbatu dituzte. Hala ere, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritzako arduradunek adierazi dute antxoaren populazioan […]
Astronomia Aste honetako astelehenean, azaroak 22, NASAk zunda bat bidali zuen espaziora, Lurra asteroideetatik babesteko teknologia berritzailea probatzeko. DART izena jarri diote misioari eta Dimorphos asteroidearen kontra joko du misio honen lehen zundak. Ez da asteroide mehatxagarri bat, baina zundaren […]
Kultura eta garai askotan mito bat errepikatzen bada, hori da uholde handi bati erreferentzia egiten diona. Kultura judeokristauan, uholde unibertsalaren gaineko kontakizunak mota guztietako azalpenak bilatzera bultzatu ditu lagun asko eta asko, mito horren jatorria azaltzeko. Agian zabalduenetako bat Itsaso […]
Historiaurretik, gizakiak lurra ustiatu du tresnak, armak eta eraikuntza materiala fabrikatzeko, harriak, zeramika eta metalak erauzita. Meatzaritza munduko lanbide zaharrenetako bat da eta, aurrerapen teknologiko asko egon arren, gizakiak oraindik ere mineralen mendekotasun handia du egunerokotasunean. Izan ere, zenbait mineraletan […]
Biologia Josu Lopez-Gazpiok Zientzia Kaieran azaldu duenez, Kaliforniako kondorrak partenogenesiz jaio daitezkeela berretsi dute, hau da, arrak ernaldu gabeko arrautzetatik txitak jaio daitezkeela. Hautazko partenogenesia ezaguna eta ohikoa da ornogabe askotan, eta baita zenbait ornodunetan ere, baina arraroa da hegaztietan […]
Genetika DNA sekuentzia bitxi bat aurkitu dute Jill Banfield eta Basem Al-Shayeb mikrobiologoek lursail bateko lokatzetan. DNA zati hori sekuentziatu ostean, ikusi ahal izan dute inoiz ikusi ez den DNA-egitura bat dela: 1 milioi baseko luzera duela, geneen erdia ezezaguna […]
Esaldi sinple honekin imajina dezakegu ornodun handi bat dela, haren pelbiseko hezurra erregistro fosilean gorde dela eta, zalantzarik gabe, maskulinoa dela. Baina arestian aipatutakoa errealitatetik urrun dago, lehenengo ar horrek 5 mm-ko luzera besterik ez baitu. Izan ere, orain dela […]
Zientziaren eta ezagutzaren mundu zabalean badira etengabean errepikatzen diren eztabaidak. Horietako batzuk adituen artean ematen dira, eta, normalean, haien mundutik ez dira ateratzen. Horren adibide asko daude, baina, gertuko bat aukeratzearren, Alaitzaren kasua aipatuko dugu. Arabako herri txiki horretan bada […]
Fisika Syukuro Manabek, Klaus Hasselmannek eta Giorgio Parisik jasoko dute Fisikako Nobel saria, beraien ikerketetan sistema fisiko konplexuen inguruan eginiko ekarpenengatik. Syukuro Manabe ikertzaile japoniarrak atmosferan karbono dioxidoa areagotzeak lurrazalean tenperatura igotzea zekarrela erakutsi zuen 1950eko hamarkadan. Hamar urte beranduago […]
Arkeologia Aste honetan Zientzia Kaieran, harri-industriak historiaurreko gizakiari buruz ematen dituen jakintzen inguruan egin zaio elkarrizketa Joseba Rios Bizkaiko Arkeologia Museoko ikertzaileari. Harri-industria edo industria litikoa lehenengo gizakiek erabiltzen zituzten harri tresneriari egiten dio erreferentzia. Egun, harri tresna hauek garrantzizkoak […]