ingurumena
Etiketen artxiboa 234 artikulu
Aurreko atalean aipatu genuen moduan, airean dauden kutsatzaile nagusienak sei dira. Lehena materia partikulatua -PM edo Particulate Matter delakoa- da. Kutsatzailerik arriskutsuenetakoa da eta airean esekita dauden partikulek osatzen dute. Materia partikulatua tamainaren arabera sailkatzen da, eta horrela, PM10 partikulak […]
Asteon zientzia begi-bistan #496
Ingurumena Airearen kutsadurari gainbegirada eginfo dio Josu Lopez-Gazpiok hiru artikulutan. Lehenengoan azaldu duenez, industria-iraultzaz geroztik, airearen kutsadura osasun publikoko eta ingurumeneko arazo garrantzitsuenetako bat bihurtu da. Sei dira kutsatzaile nagusienak eta bakoitzak modu ezberdinean eragiten du. Azalpenak Zientzia Kaieran. Kimika […]
Airearen kutsadurari gainbegirada (I)
Airearen kutsadurak bi ondorio garrantzitsu ditu: alde batetik, eragina du klima-aldaketan eta, bestetik, giza osasunean ere eragin argia du. Gaixotasun zehatz ugarirekin lotura izateaz gain, airearen kutsadurak hilkortasun orokorra handitzen du; izan ere, neurri batean edo bestean, hainbat osasun-arazorekin lotzen […]
Asteon zientzia begi-bistan #495
Ingurumena UPV/EHUko IBeA ikerketa-taldeak antibiotikoak topatu ditu barazkietan eta zizareetan. EAEko zenbait puntutan hartu dituzte laginak, eta mikrobioen aurkako medikamentuak eta haien eratorriak topatu dituzte. Horretarako, metodo bat garatu dute mikrobioen aurkako medikamentuen gama zabal bat identifikatzeko kontzentrazio oso baxuetan […]
Antibiotikoak barazki eta zizareetan
Irantzu Vergara UPV/EHUko IBeA ikerketa-taldeko ikertzaileak aldi berean zenbait antibiotiko-familia analizatu ahal izan ditu barazkietan eta zizareetan. “Antibiotikoak eta antimikrobianoak pertsonengan eta animalietan modu masiboan erabiltzearen ondorioz, substantzia horiek espero ez zen ingurumeneko laginetan agertu dira”. Gorputzean guztiz metabolizatzen ez […]
Asteon zientzia begi-bistan #494
Emakumeak zientzian María Fernanda Campa Uranga geologo ikertzailea izateaz gain, aktibista ezaguna izan zen Mexikon. IPN-en ingeniaritza geologikoko titulazioa lortu zuen lehen andrea izan zen, eta Mexikoko lurpeko aberastasunen, bereziki petrolioaren, defendatzaile amorratua izan zen. Bere lurraldeko geologiari buruzko 200 […]
Asteon zientzia begi-bistan #493
Emakumeak zientzian Lucie Adelsberger mediku aleman judu bat izan zen. Alemania nazian bizi izan zen, eta Holokaustoaren biktima izan zen. Urte batzuk eman zituen Auschwitz eta Ravesnbrückeko kontzentrazio-esparruetan. Auschwitzeko erizaindegian jarri zuten lanean, baina geroago adieraziko zuenez, ez zuen ezertarako […]
Asteon zientzia begi-bistan #491
Klima-larrialdia Energia kontsumoak eta emisioek marka hautsi zuten 2023. urtean, Energy Instituteren txostenaren arabera. Datuen arabera, Europan eta Ipar Amerikan jaisten ari da energia kontsumoa, baina Asian gora doa. Emaitzek erakusten dute berriztagarrien hedapena ez dela nahikoa izaten ari gas […]
Pirinioetako larreetan biodibertsitatea indartzeko gakoak identifikatu dituzte
Landa-garapeneko eta biodibertsitatea kontserbatzeko Europako estrategiek aspalditik onartzen dute balio natural handiko abeltzaintza-sistema estentsiboek duten garrantzia. Hala ere, inguru horietako asko gaur egun mehatxupean daude, intentsifikazioagatik eta lurrak utzi egiten direlako. Balio natural handiaren (high natural value, HNV) kontzeptuak edo […]
Asteon zientzia begi-bistan #489
Emakumeak zientzian Olatz Ortega Vidales biologoa da, ekotoxikologian espezializatua, eta gaur egun “Kontuz! Ez nazazu zapaldu!” herritarren zientziako proiektu inklusiboan dabil lanean. Proiektu horretan, hondartzako hondarretan bizi diren organismoak ezagutu, identifikatu eta aztertzen dituzte, eta herritarrak parte hartzaile aktiboak dira […]