UPV/EHUko Neuropsikofarmakologia taldeko ikertzaileek artikulu zientifiko bat argitaratu dute, zeinean errotik aztertzen baitute psilozibina haluzinogenoak duen eragin-mekanismoa. Saiakuntza klinikoen fase aurreratuetan dago psilozibina zenbait patologia psikiatriko tratatzeko, hala nola depresioa eta adikzioak.
Psilozibina sendagai potentzialki baliagarri bihurtu da zenbait gaixotasun neuropsikiatrikotarako, azkar ekiten baitio jardun terapeutikoari. Hala ere, oraindik ere ez dago oso garbi zer mekanismok eragiten dituzten ondorio horiek. UPV/EHUko Neuropsikofarmakologia taldearen lan batek errotik aztertzen du psilozibina haluzinogenoak saguetan duen eragin-mekanismoa. Lortutako emaitzak garrantzitsuak dira ondorio terapeutikoon azpian dagoen eragin-mekanismoa ulertzeko, baina baita substantzia psikodeliko horren bigarren mailako ondorio posibleen berri izateko ere.
Psilozibina modu naturalean topa daiteke onddo-espezie haluzinogeno batzuetan (Psilocybe generokoetan, besteak beste), eta joan den mendeko 60ko hamarkadan aztertu zen zenbait nahasmendu mental tratatzeko. 1972az geroztik, ordea, debekatuta dago psilozibina erabiltzea eta banatzea. Azken urteotan, halere, komunitate zientifikoak berriro ekin dio substantzia hori eta antzeko ezaugarriak dituzten beste batzuk ikertzeari —horien artean, MDMA edo LSDa—. Ildo horretan, Europan zein Amerikan eginiko saiakuntza klinikoek emaitza itxaropentsuak iradokitzen dituzte. “Ikerketa horien emaitzak ikusi ondotik, Amerikako Estatu Batuetan deskriminalizatu egin dituzte psilozibina eta potentzial terapeutikoa duten beste haluzinogeno batzuk, eta hori aurrerapauso bat da etorkizunean agentzia arautzaileek (batez ere AEBko FDA Elikagai eta Sendagaien Administrazioak eta EMA Europako Sendagaien Agentziak) substantzia horien erabilera klinikoa onar dezaten”, azaldu du Ines Erkizia doktorego aurreko ikertzaile eta artikuluaren lehen egileak.
Luze-zabal deskribatu izan dituzte psilozibinaren eta haren metabolito aktiboaren (psilozina) efektu akutuak, dela ingurune klinikoetan, dela aisialdi-giroetako erabiltzaileen bitartez. Efektu horien artean daude pertzepzio-aldaketak —hala nola entzumen- edo ikusmen-haluzinazioak—, bai eta esperientzia mistikoak edo espiritualak ere. Epe luzerako ondorioen artean, erabiltzaileek aldaketa positiboak hautematen dituzte umorean eta aldartean, eta baliteke horrek gaixotasun psikiatriko batzuen sintomatologia hobetzea. Ondorio horien azpian dauden mekanismoak ez dira erabat ezagunak, baina garun-azalaren konektibitatean ustez alterazioak eragiten dituzten plastikotasun neuronalaren gehikuntzekin erlazionatu dira.
“Antzeko psilozina-profil farmakologikoa baieztatu dugu gizakietan eta karraskarietan —adierazi du ikertzaileak—. Gainera, azterketa farmakologiko sakona egin zen etorkizunean azterlan zientifikoetan baliatu beharreko dosi optimoak identifikatzeko, bai oinarrizko ikerketarako, bai ikerketa klinikorako. Gure aurkikuntzek datu baliotsuak ematen dituzte sistema serotonergikoak psilozibinaren ondorioetan duen inplikazioari buruz”, nabarmendu du Ines Erkiziak.
Ikerketa horren emaitzek bestelako ikuspegi bat eman dezakete farmakoaren xede terapeutikoei buruz, etorkizunean azterketa klinikoetan baliatzeko.
Iturria:
UPV/EHU prentsa bulegoa: Droga psikodelikoak patologia psikiatrikoak tratatzeko
Erreferentzia bibliografikoa: