Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, udako oporretan egiteko asteazkenero matematika-ariketa bat izango duzue, Javier Duoandikoetxea matematikariak aukeratu ditu Zientzia Kaieran argitaratzeko. Guztira sei ariketa izango dira.
Hona hemen gure lehenengo ariketa:
Mahai-joko batean animaliak erosten dira. Behi batek 5 euro balio du, txerri batek 1 euro eta 20 txorik ere 1 euro. Gutxienez bakoitzetik bat erosita, 100 animalia erosi ditugu, 100 euro ordainduta. Zenbat txori erosi ditugu?
Zein da erantzuna? Idatzi emaitza iruzkinen atalean (artikuluaren behealdean daukazu) eta, nahi izanez gero, zehaztu jarraitu duzun ebazpidea ere. Irailean emaitza zuzenaren berri emango dizugu.
Ariketak “Calendrier Mathématique 2024. Un défi quotidien” egutegitik hartuta daude. Astelehenetik ostiralera, egun bakoitzean ariketa bat proposatzen du egutegiak. Ostiralero CNRS blogeko Défis du Calendrier Mathématique atalean aste horretako ariketa bat aurki daiteke.
4 iruzkinak
Goazen ba nagiak ateratzera!
Argia da txoriak 20ko multzotan erosiko direla, 100 € ordaindu direlako eta txerriak eta behiak ez ditugulako zatika erosiko. Bestetik, gehienez 19 behi erosiko dira eta txoriak ere gehienez 80, 100 animalia erosiko ditugulako 100 euro ordainduta. Azkenik, behiak eta txoriak batuta lortzen den kopurua eta animalia horiek erosita ordainduko dena berdinak dira (gehienez 99).
Horiek horrela, 80 txori erosi ditugu, eta ondorioz, 19 behi eta txerri bakarra.
Oharra: 60 txori, 40 txori zein 20 txori erosita ez dago modurik, ondo egin baditut kalkuluak, baldintzak betetzeko.
Halere, oso merkea iruditu zait txerrien prezioa, jateko den-dena probesten dugulako, atal guztiak: hankak, belarriak, tripakiak…
On egin!
Egun on;
Pozez jaso dut zure aurtengo lehen erronka. Ea goazen ba ariketerekin.
B=Erositako behien kopurua.
T=Erositako txerrien kopurua.
X=Erositako txorien kopurua.
Berez; B+T+X=100
eta baita ere ordaindutako diruaz; 5B+1T+(X/20)=100
Bi ekuazioak berdinduz gero;
B+T+X=5B+T+(X/20)
Ondorioz; X=(20-4B)/19
Excel orrialde bat erabiliz, eta jakiña X,T eta B derrigor zenbaki osoak direla, ateratzen zait.
B=19, X=80 eta T=1
Ordun; (5*19)+(1*1)+(80/20)=100
Hau da, berez, nire ekarpena.
Kaixo!!!
Zeinen ondo Javiren asmakizunak itzuli direla, orain bai esan dezakegu uda hasi dela!!!
Beno, arazo hau ebazteko ekuazioak erabili ditut, baina aldagaiak emojiengatik ordeztu ditut 😊
Enuntziatutik hau ondorioztatzen dut:
5*🐮+🐷+🐥/20=100
🐮+🐷+🐥=100
Horiek oinarri hartuta eta garatuta:
🐥=100-🐮-🐷
5*🐮+🐷+(100-🐮-🐷)/20=100
(100*🐮+20*🐷+100-🐮-🐷)/20=100
99*🐮+19*🐷+100=2000
99*🐮+19*🐷=1900
99*🐮=1900-19*🐷
🐮=(1900-19*🐷)/99
🐮=19(100-🐷)/99
Hemendik ondorioztatzen dugu 🐷 bakarra erosita, zenbaki oso bat lortzen dugula, hots, 19🐮.
Hortaz, 🐥=100-🐮-🐷denez, 🐥=100-19-1=80, 80 txori erosi ditugu.
Ea asmatu dudan 😁
Ondo izan,
Kaixo,
Udan ere burua elikatu beharra dago, problemak ebazteak dieta egoki eta orekatua dirudi, txarrixa jatea baino osasuntsuagoa bada behintzat 😊
Hona nire ebazpena:
Txori-kopurua 20ren multiplo da (20K) eta ordaindu beharrekoa (K = 1, 2, 3 edo 4 €)
Behi batek 5 € balio du, beraz, eros dezakegun behi-kopuru maximoa 19, kasu horretan, 95 euro ordainduko genituzke behiengatik.
Datu hauekin, zera ondorioztatzen da,
Txoriak: 80 ; 4 €
Behiak: 19 ; 95 €
Txerriak: 1 ; 1 €
Honela egiazta daiteke,
B behi, 20·K txori (K = 1, 2, 3 edo 4) eta 100 – B – 20·K txerri badira,
behi eta txerrien kostoa 5B + 100 – B – 20·K = 100 – K –> 4B = 19·K –> B = 19·(K / 4),
K/4 osoa izan behar denez, K = 4
Eskerrik asko. Ondo segi!