Sommelierrak, elikagaiaen kalitatea aztertzeko aditu panelak… Tresna geometriko batek egin dezake, erabiltzen jakinez gero. David Orden, tresnetako garatzaileetako bat Sensograph: Fast sensory evaluation using computational geometry Auzokideak Mercedes bat erosten badu, gutxienez, BMW bat erosi beharko dut nik. Zer pentsatuko […]
Inmaculada Arostegui: “Estatistika aplikatua beste esparrutan dauden arazoak konpontzeko erabiltzen dugu” #Zientzialari (116)
Estatistikaz hitz egiten dugunean matematikaren arloa etortzen zaigu burura, baina estatistika aplikatua beste esparru askotan ere erabil daiteke. Estatistika aplikatua zientzia esperimentalean eta osasun zientzietan erabiltzen denean, bioestatistika kontzeptuaz hitz egin behar dugu. Bioestatistikaren helburua honakoa da: ikerketa aplikatuetako datuak […]
Parke Kretazeoa
Mikel López-Horgue Zenbait zinema-ekoizpeni esker, oso ezaguna dugu egun gure planetaren historiaren zati bat. Hain zuzen ere orain dela 201 eta 145 milioi urte (ma) bitartekoa: Jurasiko Periodoa. Honek hedapen mediatiko izugarria izan du azken urteotan eta denok atseginez ikusgai […]
Hirietan baino, landa eremuan zabaldu da gehien obesitatea
Juanma Gallego Gizentasuna gaitzat hartuta, gaur egungo populazioaren egoeraren ‘erradiografia’ osatu dute zientzialariek, eta ondorio garbia atera dute: bereziki landa eremuan handitu da azkarren gorputz-masaren indizea. “Herri usaina dago”. Zeinek ez du esan edo entzun hori noizbait. Inguru natural osasungarriarekin […]
Matematikaren ziurgabetasuna: Jarraituaren Hipotesia
Javier Canto Ezagutza zehatza eta ziurra dela esan ohi da matematikari buruz. Teorema matematikoak egiazkoak dira, haien frogapena ezaguna delako. Hala ere, baieztapen matematiko batzuk ez dira ez egiazkoak ez gezurrezkoak. Sarrera honetan azalduko dugu nola den posible baieztapen bat […]
Zer gertatzen da gorputzean maitemintzen garenean?
Maitemintzen garenean, besteak beste, hormonak hasten dira dantzan gure gorputzean. Hasieran, estrogenoak (emakumezkoetan) eta testosterona (gizonezkoetan). Gerora, beste substantzia batzuez mozkortzen da gure gorputza: norepinefrina, serotonina, dopamina… Eta urteak eman ondoren bikotearekin, zer gertatzen ote da? Maiz egiten diren galderak […]
Asteon zientzia begi-bistan #255
Uxue Razkin Biologia Ikerketa askok erakutsi dute txakurrek gizakiekin komunikatzeko gaitasun kognitiboak garatu dituztela eboluzionatzen joan diren heinean. Katuen eta gizakien harremanari buruz ez dugu informazio askorik. Halere, jakin badakigu, adibidez, katuak hautespen naturalez etxekotu zirela (txakurrak ez bezala). Ildo […]
Ezjakintasunaren kartografia #262
Animaliek eskubideak dutela suposatuta, betebeharrik ez baitute, noraino helduko lirateke? The limits of animal ethics , Jesús Zamora Bonillaren eskutik. Zelan eta zertarako erabiltzen dituzte zientzialariek sare sozialak? Martha Villabonaren Use of social networks by scientists Espintronikaz haratago, “harantronika” (valleytronic) […]
Irène Joliot-Curie (1897-1956): Marie Curie zuhaitzaren adar sendoa
Uxue Razkin Marie Curie aipatzen den bakoitzean, miresmen handiko isiltasuna sortzen da inguruan, haren ondotik ezer egongo ez balitz bezala, agian amildegia bakarrik, eta Curie bera osotasuna izango balitz bezala. Oso zaila behar du izan bi Nobel saridunen alaba izatea […]
Erakargarritasunaren gene-osagaiak
Koldo Garcia Metroan edo autobusean zoaz, idazki hau irakurtzen. Geltoki berri bat. Burua altxatzen duzu eta sartzen den jenderi erreparatzen diozu. Aurpegi bat ikusten duzu eta zure barnean zerbaitek esaten dizu aurpegi hori erakargarria dela. Ez dakizu zergatik baina hala […]