Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Janaria Batzuek gustukoa dute esnea; beste batzuek, berriz, ezin dezakete edan. Jende helduaren artean asko dira esneak kalte egiten dietela diotenak, digeritu ezin dezaketelako. Zehatzak izateko, esnearen laktosa da digeritu ezin dezaketena. Laktosa […]
Ate-joka ari diren roboten landa gida
Juanma Gallego Osagarri organikoak dituzten robotak sailkatzeko proposamena egin du zientzialari talde batek. Robot hauen hedapena hain handia izan da, ezen beharrezkoa baita beren taxonomia finkatzea. Kolaborazioan oinarritutako edozein sisteman funtsezkoa da hizkuntza komuna erabiltzea. Bestela, arazoak suerta daitezke. Esaterako […]
Kilkerrek tenperatura adierazten dute matematikak erabiliz
Josu Doncel Kilkerrek egiten duten soinua hainbat tokitan entzun daiteke, mendian eta toki berdeetan esate baterako. Artikulu honetan ikusiko dugu formula matematiko bat dagoela, kilkerren soinua erabiliz, toki horren tenperatura ematen diguna. Galileok zioen natura matematika erabiliz sortu zela. Izan […]
Nerabeek ez dute publizitateko sexismoa hautematen
Publizitatean sexismoa eta emakumeei ematen zaien tratu apalgarria hautemateko ez dira gai nerabeak Pablo Vidalen ikerlanaren arabera. Ez hori bakarrik, duela 40 urteko sexismoa indar hartuta ageri da berriro. Euskal Autonomia Erkidegoko Bigarren Hezkuntzako zortzi ikastetxetako 528 ikasleri (266 mutil […]
Asteon zientzia begi-bistan #180
Uxune Martinez Astrofisika Planck satelitearen emaitzen arabera Unibertsoaren % 68,3 energia iluna da, %26,8 materia iluna eta soilik %4,9 da materia arrunta. Beraz, Unibertsoa ezezagun handi bat gizakiontzat. Hori dela eta, energia iluna eta, batez ere, materia iluna aurkitzeko ahaleginak […]
Ezjakintasunaren kartografia #194
Ez dago zalantzarik, humanitateak babestu behar dira baina beti ere arrazoi zuzenak direla medio. Jesús Zamorak lantzen du gaia: Humanities: how not to defend them, and how to do it (1). DNA molekulak ez du soilik informazio genetikoa biltzen, katalizatzailea […]
Ainhoa Gonzalez: “Ezinbestekoa da zientzia jendeari hurbiltzea”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Ainhoa Gonzalez Pujana ez da kasualitatez iritsi UPV/EHUko NanoBioCel taldeko ikertzaile izatera. Aitortu duenez, beti izan du jakin-min handia, eta txikitatik interesatu izan zaio osasun-arloa. Azaldu duenez, “Kimika eta Biologia asko gustatzen zitzaizkidan; horregatik erabaki […]
Zure janarian dagoen intsektuaren sekretu gorria
Josu Lopez-Gazpio Elikagaiek duten kolorea ezaugarri oso garrantzitsua da. Jango al genuke jogurt beltz bat? Edo supermerkatuko apaletik hartuko al genuke kola freskagarri garden bat? Edo kolore urdineko ketchupa? Bada, egungo koloratzaileek ematen dituzten aukerei esker, produktu horiek lortzea posible […]
Hedabideak ez omen dira anorexia eragiteko bezain boteretsuak
Juanma Gallego Gorputzarekiko atsekabearen jatorrian hedabideen eragina dagoela dioen sinesmena zabalduta dago, bai gizartean zein arlo akademikoan. Halere, ideia hori babesten duen froga nahikorik ez dagoela aldarrikatzen du ikertzaile batek. Kontrakoa dirudien arren, uste baino zailagoa da jendea manipulatzea. Batez […]
Auto elektrikoaren parabola
Juan Ignacio Pérez Iglesias Bazirudien XX. mendean izugarri garatuko zirela auto elektrikoak. Izan ere, industri jarduera askori on egin zion elektrizitateak. Ez zen ordea horrelakorik gertatu autoen esparruan. Guk dakigula, Robert Davidon kimikari britaniarrak egin zuen lehenengo auto elektrikoa Aberdeenen […]