– Zer da segurtasun informatikoa? Informazioa babesteaz arduratzen den telekomunikazioaren eta sistema informatikoen arloa da segurtasun informatikoa. – Zenbateko garrantzia dauka segurtasun informatikoak gaur egun? Bizi garen munduan, informazioa aktibo garrantzitsuena da, bai gizaki arruntentzako zein enpresentzako, eta informazio hori […]
Muxar txikiaren arbaso euskaldunak
Muxar txikia (Muscardinus avellanarius) karraskarien taldean sailkatutako ugaztuna da. Burutik uzkira 6-9 cm neur ditzake eta haren buztanak 5-7 cm-koa izan daiteke. 16 eta 20 gramo bitarteko pisua du, urte sasoiaren arabera. Izan ere, urritik apirila bitartean, hibernatzen duenean pisua […]
Asteon zientzia begi-bistan #66
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Medikuntza Arrek eta emeek ez dute berdin antzematen mina. Ana Galarragak diosku Kanada eta AEBetako zientzialarien ikerketa-lan batek eman duela arestian aipatu dugun emaitza. Izan ere, ikertzaileok egindako esperimentuan antzeman […]
Ezjakintasunaren kartografia #72
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Zer da hobeagoa gaixo baten diagnostikoa egiteko, datu guztiei mila buelta ematea hamaika aldiz edota harremanik ez duen beste gauza bati denbora eskaintzea zure inkontzienteak […]
Uxoa Iñurrieta: “Diziplina arteko nahasketa hori oso gustukoa dut”
Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Uxoa Iñurrieta UPV/EHUko IXA taldeko ikertzaileak itzulpengintza ikasi zuen, eta, ikerketan aritzeaz gain, itzulpenak ere egiten ditu tarteka. Ikasketak bukatu baino lehen hasi zen itzultzaile-lanetan, baina argi zuen master bat ere egin nahi zuela. Orduan hurbildu zen […]
Hizkuntza baten jabekuntza, ume kontua, edadetuentzako laguntza
Maria José Moreno Askok dute hizkuntzak jakiteko irrika, baina gehienetan, grina amets hutsal modura gelditzen da, gauzatu gabe. Dela diru falta, dela denbora falta, dela borondate falta, gehienek alde batera uzten dute asmoa, kontuari urte berrian berriz ekiteko. Ziur aski […]
Hatz-markak aldatzen dira denborarekin, baina ez hainbeste
Amaia Portugal Zientifikoki frogatuta dago nork bere hatz-markak dituela eta gainontzekoengandik desberdinak direla, baina oso ikerketa gutxi egin da iraunkortasunaren inguruan: aldatzen al dira denboraren poderioz? Galdera horri erantzuteko, gaiaren inguruan inoiz burutu den azterketa zabalena egin dute Michigango Estatu […]
Zergatik ditu egunak 24 ordu eta orduek 60 minutu?
Estitxu Txurruka eta Jesus Mari Txurruka Egin dezagun atzera 5.200 urte inguru eta koka gaitezen sumertarrak idazten eta kontatzen hasi omen ziren garaian. Mesopotamian idazkera kuneiformea erabiltzen zen eta zenbakietan kokapen bidezko notazioa erabiltzen hasi zen lehen aldiz. Kokapen bidezko […]
Angelman sindromearen mekanismo molekularrak ulertu nahian
Angelman sindromeak munduan jaiotako 15.000 jaioberritik bati eragiten dio. Haurrek normal garatzeko arazoak izaten dituzte: garapen intelektualaren atzerapena, komunikatzeko zailtasunak, oreka eta mugimenduaren koordinazioan arazoak, lo egiteko arazoak, epilepsia eta hitz egiteko eragozpenak. Gehienetan bi eta bost urte bitartean antzematen […]
Asteon zientzia begi-bistan #65
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Medikuntza Ekialde Ertaineko Arnas Sindromea edo MERS birusa 2012an ezagutu zen lehen aldiz Saudi Arabian. Gripearen antzeko sintomak eragiten ditu birusak: sukarra, eztula eta arnasa hartzeko zailtasunak, eta, horregatik, zaila […]