Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Aurreko astean ez genuen Ezjakintasunaren kartografia, gure larunbateko atala argitaratu Bilbon ospatu zen Naukas 2014 ekitaldian egon baikinen. Hala ere Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dituzte. Hona hemen asteon eta aurreko astean plazaratu diren artikuluen laburpena. Atomo baten […]

Uxune Martinez “Daukanari emango zaio, eta are gehiago jasoko du. Gutxiago duenari daukana ere kenduko zaio.” Mateo 25: 14-30, Talentuen parabola . Robert K. Merton soziologoak Mateoren hitzak hartu zituen aintzat hainbat arlotan gertatzen zen fenomenoa azaltzeko. Izan ere, Mateo […]

Literatur leloak alde batera utzita, metafora eder bat dugu tartean: izarrak labeen antzerakoak dira, batzuetan zein besteetan, inguruko osagaiak sortu eta eraldatzen baitira. Bizia bideratzen duten elementu kimikoez ari gara, izarren kasuan. Bideo honetan, Emilio García (IAA-CSIC) eta Susana Escudero […]

Amaia Portugal Hurrengo astean esango dute zientziaren munduko sari esanguratsuenak nori egokituko zaizkion aurten. OLED teknologia, genoma bikoizketak, nanoharien fotonika eta beste zenbait alor daude Thomson Reuters agentziaren kinielan. Hedabide orokorretan zientzia inoiz protagonista bada, urriko lehen egunotan izan ohi […]

Xabier Mina Ederra itsas zientzietan lizentziatua da. Urteetan zehar Kantauri itsasoaren bizitza eta xehetasunak jasotzen dituzten hainbat argitalpenetan parte hartu du haren argazkiekin. Xabier (Txabi), Mutrikuko Akuikultura Eskolan irakaslea izan da, itsas argazkilaria eta kameralari da. Bere argazkiak, esaterako, Zientzia […]

Hipoxia gorputzak oxigeno egokirik jasotzen ez duen egoerari esaten zaio. Egoera hori modu naturalean lor daiteke, 3.500 metroko altuera duen mendi batera igota edota hipoxiako estimulua jasotzea hipoxiako denda edo kamera estanko baten sartuz, eta arnasten dugun airearen oxigeno kantitatea […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Udazkenean sartu garenez, logikoa dirudi ez dugula jada beroaren eraginez izerdi gehiegirik botako. Izerditzea, giza gorputzak tenperatura erregulatzeko duen sistema da. Baina pertsona askorentzat arazo bat da, batez ere termometroa […]

Arnasten dugun airearen kalitatea gure gizarteak ingurugiroarekiko duen kezka nagusietako bat da. Gure inguruko airearen kalitatea zelakoa den jakiteko aditu batekin izan gara. Elena Agirre Matematikaren didaktikako irakaslea da UPV/EHUn, eta baita AireKal taldeko ikertzaile nagusia ere. Bertan eredu matematikoak […]

Imajinatu une batez bizimodu modura duzula egurrezko enbor baten aurka mokoka ibiltzea. Behin eta berriz, egunez egun, segundoko hogei aldiz baino gehiago, hainbat segundoko txandetan, 1.500 g-rainoko dezeleratzeak hartuta. Ziur aski, burutik eginda bukatuko zenuke eguna, burmuina birrinduta. Ondo pentsatuta […]

Amaia Portugal Lehenbizikoz, igorle batek pentsatutako mezu bat milaka kilometrora zegoen hartzaile baten burmuinera iritsi da, zentzumenik erabili gabe. Esperimentua aitzindaria bada ere, prozedura oso mugatua da, ikerketa esparru honetan asko baitago egiteke oraindik. Lehen gainbegiratuan, irakurleari telepatia datorkio gogora […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo