Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1223 artikulu
Leire Sangroniz eta Ainara Sangroniz COVID-19 gaixotasuna dela eta, azkenaldian bolo-bolo dabil maskaren gaia. Osasun-larrialdi egoera honetan, osasun-langileentzat premiazkoak dira maskarak, SARS-CoV-2 birusetik babesteko. Kalean ere, gero eta gehiago hasi gara maskarak erabiltzen, eta botiketan agortuta egon dira hainbatetan. Mota […]
Gugan bizi diren birusak
Koldo Garcia Azken asteotan birus batek gure bizitzak irauli ditu. Urtarrilaren bukaeran, oraindik urrunetik zetorren zurrumurrua baino ez zenean, Miren Basarasek aurkeztu zigun birus berria Zientzia Kaieran bertan; Josu Lopez-Gazpiok ere birusei buruzko argibideak eman dizkigu, birusak nolakoak diren azalduz […]
Zibilizazioak giza espeziea aldatu du
Juan Ignacio Pérez Iglesias Hautespen naturalak norbanakoen ugalketa arrakastaren bidez jarduten du. Oinordeko gehien uzten dutenen ezaugarri hereditarioak izango dira ugarienak denborak aurrera egin ahala. Eta horren arrazoiak ez dira inola ere agerikoak. Nekazaritza eta abeltzaintzari ekin ondorengo eraldaketek, esaterako […]
Argi kutsadurak Artikoan izango duen inpaktua aurreikusi dute
Juanma Gallego Ikerketa ontzien argiztapenak Artikoko gauean duen eragina aztertu dute, inguruan dauden arrainen kopuruari erreparatuta. Eremuaren arabera, argi horrek itsaspeko organismoak uxatzen eta erakartzen dituela ikusi dute. Pixkanaka baina etengabean. Horrela zabaltzen da argiztapen artifiziala planetan zehar. Kalkulatu da […]
Birusak (eta III)
Josu Lopez-Gazpio SARS-CoV-2 birusak eragindako COVID-19 gaixotasunak gure gizartea astintzen duen egun hauetan, interesgarria da birusak zer diren jakitea. Ez bakarrik, koronabirus berriaren kasu zehatza, baizik eta birusen kasu orokorra. Ekarpen honekin amaitzen den artikulu-sortan, birusen egitura eta transmisioa aztertu […]
COVID-19 gaitza detektatzeko testak
Koronabirus berriak eragin duen osasun krisi honetan, SARS-Cov-2 birusa detektatzeko testen garrantziaz mintzatu dira adituak. PCRak eta ‘test azkarrak’ deiturikoak aipatu dituzte komunikabideetan. Espainiako Gobernuak berriki aditzera eman duenez, test azkarrak egiten hasiko dira asteon, COVID-19aren hedapena ezagutu eta datu […]
Nire zergekin, bai
Juan Ignacio Pérez Iglesias Apirilaren 8an Ignacio López Goñik, Nafarroako Unibertsitateko Mikrobiologiako katedradunak, hau galdetu zuen Twitterren: Saguzarrak zoonosi baten jatorrian errazago aurki daitezkeen animalien artean daude. Espezie batetik bestera modu naturalean igarotzen den gaixotasun infekziosoa da zoonosia. Horregatik oso […]
Eurek ez dakiten arren, animaliek matematika pixka bat behar dute
Juanma Gallego Modu batean edo bestean, animalia espezie asko ondo moldatu behar dira zenbakiekin, bizirik irauteko beharrezkoak diren hainbat jardunetan. Harreman hori aztertzea zaila den arren, behin argitzen dela, jokaera ikusgarriak azalarazten dira. 2007ko irailean hil zenean, 31 urte zituela […]
Erika Cremer: gas kromatografiaren aitzindari ahaztua
Juan J. Iruin Gaur egun, laborategi kimiko guztiek daukate, tresna esperimentalen artean, “gas kromatografo” izeneko tresna bat. Teknika horrek likidoen edo gasen nahasketa bateko osagaiak bereizi eta kuantifikatzen ditu, osagai bakoitzak zutabe estu baten betegarriarekin duen elkarrekintzari esker. Zutabe horren […]
Birusak (II)
Josu Lopez-Gazpio SARS-CoV-2 birusak eragindako pandemiaren kalte larrien ondorioz, egunero entzuten dugu zerbait birusei buruz eta, horri jarraiki, artikulu-sorta honen lehen atalean birusak zer diren aztertu genuen. Esan genuen bezala, birusak bizidunak diren edo ez, ez dago argi. Bestalde, birusek […]