Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 2975 artikulu
Zientzia merkatu bihurtu eta aura erromantikoa galdu duen beldur direnentzat, onbidezko irakurketa izan daiteke Jesús Zamoraren artikulua. Aurreiritziak tartean sartu ezean, noski. The marketization of science and the ‘marketization’ of science studies (& 2) Alzheimerra goiz detektatzeko moduen bilaketan kandidatu […]
Aitana Lertxundi: “Gure hipotesia da ingurumenak fetuan eragina izan dezakeela” #Zientzialari (131)
Gaur egun badakigu ingurumenak gure osasunean eragiten duela, baina ingurumenak fetuan eragina izan dezakeen ala ez jakin nahi du zientziaren munduak. Aire kutsadurak, esaterako, haurdunaldian fetuari eragiten diola badakigu, eta ez bakarrik jaiotze-faktoreetan (pisuan, adibidez), baita lau eta bost urteko […]
Nanoelikagaiak: tamainak axola duenean
Iñigo Lozano, Itziar Galarreta, Sonia Pérez-Yáñez, Idoia Ruiz de Larramendi Nanoteknologia ikerkuntza arlo askoren garapenerako erreminta oso garrantzitsua izan da. Nanomaterialek materialek bulk egoeran (tamaina handian) aurkezten dituzten propietate desberdinak dituzte. Urreak adibidez, tamaina nanometrikoan ezagutzen dugun distira eta kolore […]
Proteina asko duten dieten eta bihotzeko arazoen arteko lotura aurkitu dute
Juanma Gallego Ikertzaileek uste dute proteina asko duten dietek plaken pilatzea eragiten dutela arterietan, immunitate-sistemaren mesedean aritzen diren zelula makrofagoak akabatzen dituztelako, eta horien zerraldoak plaketan biltzen direlako, arazoa areagotuz. Bada Twitter erabiltzaile bat ospetsua egin dena azken urteetan: @justsaysinmice […]
Kozinatzeak egin gintuen gizaki
Juan Ignacio Pérez Iglesias Duela hamarkada bat giza eboluzioari buruzko liburu bat argitaratu zen, eta arrakasta itzela bildu zuen. Ordutik hona, itzal gero eta handiagokoa bihurtu da, behinik behin profesionalak izan gabe, giza espeziearen bilakaeran interesa dutenen artean. Liburua Catching […]
Asteon zientzia begi-bistan #289
Uxue Razkin Astrofisika Daniel K. Inouye Eguzki Teleskopio berriak Eguzkiaren azala aurrekaririk gabeko xehetasunez lehen irudiak eman ditu. Elhuyar aldizkarian azaltzen digutenez, irudian ikusten diren gelaxkak Eguzkiaren plasma-burbuilak dira. Gelaxka bakoitzak Iberiar penintsulako neurria duela adierazi du National Science Foundation-ek […]
Ezjakintasunaren kartografia #294
Anai-arreben arteko harremana, positiboagoa da haietako batek desgaitasun neurologikoa duenean, biak neurotipikoak direnean baino. Limitazioak ditu egindako ikerketak, baina oso interesgarria da. J.R. Alonso: Siblings and discapacity Titularretako “clickbait”ak ez du beti funtzionatzen, bereziki zenbait gairi lotuta. Hedabideetako editore batzuk […]
Zelulosa nanokristaletan oinarritutako material nano-konposatuak
Uribarri Goikuria, Erlantz Lizundia Polimero biodegradagarrien inguruan interes handia dago eta ikerketa zabala gauzatzen ari da azken urteotan, besteak beste ingurumenarentzat kaltegarriak diren polimero eta plastiko arrunten ordezkatzeari begira. Polimero biodegradagarrien artean, biopolimeroak garatzeko orduan aukera desberdinak daude oinarrizko material […]
Lau leinutan kokatu dute ‘Homo sapiens’ espeziearen jatorria
Juanma Gallego Afrikan ehortzitako lau lagunen arrastoen analisi genetikoan oinarrituta, gaur egungo gizakien eboluzioan gutxienez lau leinu nagusi egon zirela proposatu du zientzialari talde batek. Toki zehatz batean baino, gure espeziaren jatorria Afrikako zenbait lekutan dagoela babestu dute ikertzaileek. Bide […]
Diabetesa ulertzeko bidean (I): glukosaren metabolismoa
Josu Lopez-Gazpio Osakidetzako datuen arabera, Euskadin 200.000 lagunek daukate 2 motako diabetesa –biztanleriaren %11 inguruk-. Datuek azaleratzen duten bezala, diabetesa gaixotasun kroniko arrunta da eta arriskutsua, kasu askotan diabetesa diagnostikatu gabe egoten delako. Hain zuzen ere, aipatutako kopuruaren heren bat […]