Dibulgazioa Archives - Page 2 of 229

Biomonitoreak kutsatzaileak metatzeko gaitasuna duten organismoak dira. Horiei esker, modu kuantitatiboan kalkula daiteke ingurunearen kalitatea, kutsatzaileen kontzentrazioei buruzko informazioa lor daiteke eta baita kutsatzaile horiek izaki bizidunengan duten eraginari buruzkoa ere. Biomonitoreen erabilerak hainbat abantaila ditu: kostu txikikoa da, emaitzak […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Norbaitek esango balizu gaixotasun kardiobaskular baten, minbiziaren eta kausa posible guztien eraginez hiltzeko arrisku arrunta ia erdiraino murrizten duen tratamendu bat dagoela, seguru asko, ez zenuke sinetsiko. Edo, sinetsiz gero, tratamendu hori berehala emateko eskatuko zenuke […]

Uxue Razkin Osasuna AstraZenecaren txertoak hautsak harrotu ditu. Baina ohikoak diren beste sendagaiekin alderatuz gero, oso antzekoak diren albo ondorioak ditu txerto honek. Berriako artikulu honetan, AstraZenecaren eta beste sendagaien prospektuak aztertu dituzte, maiztasun handikoak, txikikoak eta ezohiko eraginak islatuz […]

Robot hitza entzutean, makina bat datorkigu burura, ziur aski, forma humanoidea duena, baina forma definitu eta konstantearekin. Arnold Schwarzeneggeren Terminator, esaterako. Beste pertsonai bat ere badago: T-1000 (Arnoldena T-800a da). T-1000 ez da T-800a bezain indartsua, baina forma alda dezake […]

Egun, bi polimero mota aurki ditzakegu: alde batetik, petroliotik eratorritako polimeroak eta bestetik, jatorri naturala dutenak, izaki bizidunok sortzen ditugunak, alegia. Jatorri naturaleko polimeroen barnean proteinak aurkitzen dira, keratina, esaterako. Keratina ilean edota artilean aurki daitekeen proteina da. Prozedura kimikoek […]

Julen Rodríguez-Castejón, Itziar Gómez-Aguado, Mónica Vicente-Pascual, Alicia Rodríguez-Gascón, Arantxazu Isla, María Ángeles Solinís, Ana del Pozo-Rodríguez Tratamendurik ez duten gaixotasunak sendatzeko terapia ugari garatzen ari dira zientzialariak azken urteetan. Gene-terapia terapia aurreratuen taldean sailkatzen da eta goitik behera aldatu du […]

Koldo Garcia Mamutek leku berezia dute imajinario kolektiboan. Hitz hori irakurtzean elefante itxurako animalia erraldoi iletsu horiek irudikatzen ditugu Siberiako estepa izoztuetan. Irudi horri, agian, gure arbaso urrunena ere gehitzen dizkiogu, animalia hauek elurretan ehizatzen. Hala ere, mamut-espezie guztiak ez […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Iaz, adimen artifizialeko (AA) teknikak erabiliz, proteinen egitura aurreikusi ahal izan zuten, horien aminoazidoen sekuentzian oinarrituz. Urtea amaitu baino pixka bat lehenago, teknika berberen bidez Schrödingerren ekuazioa ebatzi ahal izan zela argitaratu zen. Duela aste batzuk […]

Josu Doncel Jatetxe batean zein plater eskatuko dugun aurreikusi daiteke. Horretarako, joko-teoria erabili daitekeela ikusiko dugu. Joko-teoria matematiko arlo bat da eta bertan eredu matematikoak sortzen dira agente berekoien portaera aztertzeko. Makina bat aplikazio du joko-teoriak, ekonomian eta kirolean, esate […]

Uxue Razkin Ingurumena Urari prezioa jarriko diote Wall Streeten. Josu Lopez Gazpiok azaldu digu Kaliforniako arro nagusienetako ura burtsan kotizatzen hasi dela eta horrek ekar ditzakeen arriskuez mintzatu da ere testu honetan. Gainera, ezin dugu ahaztu ura baliabide gero eta […]

Hurrengo ekitaldiak

Ciencia Clip 2021, 12 eta 18 urte bitarteko ikasleentzako bideo zientifikoen lehiaketa

Otsailaren 15ean zabaltzen da Ciencia Clip lehiaketaren seigarren edizioan izena emateko epea, bigarren hezkuntzako, batxilergoko eta lanbide heziketako ikasleei zuzendutako zientziari buruzko bideoen lehiaketa. Lehiaketaren helburu nagusia, EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatua, gazteenen artean zientzia eta teknologiarekiko jakin-mina sustatzea da. Lehiaketak, bost urteko ibilbidean, 2 997 parte-hartzaileren 1 788 bideoen…

2021eko otsailaren 15a — 2021eko maiatzaren 16a

Ciencia Clip webgunea

Ahots sintetiko pertsonalizatuak, ahotsa galdu dutenei hitza emateko

Gure ahotsa ordezkatzeko aukera dago? Utopia dirudien arren, aurrerapen teknologikoen harira pentsa liteke, etorkizunean, ahotsa galdu duten pertsonek berriz ere hitz egin eta komunikatzeko aukera izango dutela ahots sintetikoen bitartez. Ahots sintetikoa deritzon sistema uste baino metodo ohikoagoa da. Azken urteotan, ahots artifizialak agertuz joan dira hainbat zerbitzutan: aireportuan, hurrengo…

2021eko apirilaren 21a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo