Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 2987 artikulu
Juan Ignacio Pérez Iglesias Jaiotzea gizakiontzat ez da erraza, amaren erditze-kanalarekin alderatuz haurraren burua handiegia delako. Jirafek sama oso luzea dute, beste edozein ugaztunek baino luzeagoa, nahiz eta ez dakigun oso ondo zergatik den hain luzea. Konfigurazio-akats nabarmen bat dute […]
Zientzialari (44) – Eñaut Izagirre: “Glaziarrak klimaren indikatzaile sentikorrak dira”
Zientzialari (44) – Glaziarrak from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Nola sortzen dira glaziarrak, eta zein da haien egoera gaur egun? Glaziarrik egon al da Euskal Herrian? Non? Eñaut Izagirre glaziologia ikertzailea da Txileko Magallanes Unibertsitatean. Galdera hauen erantzunak eman […]
Burdina eskasia eta arrainen zeregina
Maria José Moreno Anemiak munduko populazioaren %25ari eragiten dio. 1600 milioi kidetik gora daude gaixotasun honek jota, eta anemia ferropenikoa, burdina eskasiak eragiten du eta bera da ohikoena, 700 milioi kideri eragiten dielarik. Herri azpigaratuetan, 2,5 aldiz handiagoak dira zenbakiak […]
Minbiziaren giltza, atzamar artean
Amaia Portugal Punta-puntako presio sentsore txiki, garden eta oso malgua garatu dute Tokioko Unibertsitatean. Hari esker, litekeena da etorkizunean ukimena aski izatea bularreko tumoreak detektatzeko, mamografien beharrik gabe. Gaur egun, mamografia da bularreko minbiziaren kontrako prebentzioan baliatzen den metodo nagusia […]
Hautatze-sistema ere hautatu behar da
Javier Duoandikoetxea Hautagaiak, hautesleak, bozkak, emaitzak: ohituta gaude hauteskundeetara, izan politikoak edo bestelakoak. Gutxitan pentsatzen dugu, hala ere, hauteskunde prozesuaren aurretik hautu bat egin dela: zein izango den hautatze-sistema. Hauteskunde batzuetan —esate baterako Espainiako hauteskunde politikoetan— zerrendei ematen zaie botoa […]
Ingurune adimendunak gobernatzen dituen txipa
Adimen konputazionalean gehien erabiltzen diren tekniketako bat dira neurona-sareak. Hauek, gizakien garunetan oinarritzen dira, eta ikasteko eta inguruneko aldaketei egokitzeko gaitasuna dute, ikaskuntza-algoritmoak erabiliz. UPV/EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Elektrizitatea eta Elektronika Saileko Raúl Finker ikertzaileak arestian aipatutako teknika oinarri […]
Asteon zientzia begi-bistan #92
Uxue Razkin Asteon zientzia begi-bistan astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluen bilduma da. Zientzia Kaiera blogaren igandeetako gehigarria. Biologia eta animaliak Juan Ignacio Perez eta Bego Urrutia tukanaren mokoaren inguruan aritu dira. Horren inguruan egin ziren hipotesiak bildu […]
Ezjakintasunaren kartografia #100
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Elkarlotze edo korapilatze kuantikoa urrutiko eragiketa fantasmagorikoa zela zioen Einsteinek. Egun, korrelazio kuantiko hau mekanika kuantikoaren ezaugarririk paradoxikoenetarikoa da. Arlo honetan egindako esperimentu berri batek […]
Tukanaren mokoa
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Beroa ———————————————————————————————————– Buffon naturazale handiak idatzi zuen tukanen mokoak, hain handiak izaki, munstro-luzakinak direla. Darwinek uste zuen hautespen sexualaren emaitza zirela, baina Darwinena ez da mokoaren tamainaren zergatia azaltzeko proposatu izan den hipotesi […]
Kandelario Eguna, erromatarren garaitik datorren ohitura
Antzinaroan udaberria noiz etorriko zen iragartzen ahalegintzen ziren neguaren erdialdean, eguraldi hobea noiz ailegatuko zen jakiteko. Erromatarren garaian, esaterako, jai bat ospatzen zen horretarako. Herrietako kaleetan desfileak egoten ziren eta parte hartzaileek kandelak eramaten zituzten. Hortik datorkigu Euskal Herrian ospatzen […]