Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3126 artikulu
Uxue Razkin Hizkuntzalaritza konputazionala UPV/EHUko Informatika Fakultateko irakasleak, txatbot adimentsuetara -gizakion portaera imitatzen duen sistema informatikoa, erabiltzailearekin elkarrizketa bat mantentzeko gai direnak- pasatzeko ikerketa garatzen ari dira. QTLeap (Quality Translation by Deep Language Engineering Approaches) ikerketa-proiektuari esker, aurrerapauso bat eman […]
Ezjakintasunaren kartografia #136
Gauzak zelan biltegiratu aztertzeko hainbat modu daude. Bata, behin eta berriz probak egitea da; bestea, aldiz, oso desberdina da: hasieratik hastea. Carles Martík diosku zelan egin: Ab initio modeling the chemical storage of alternative energy. Sexu kontuengatik frustrazioa sentitzen dutenek […]
Jon Legarreta: “Lurretik kanpo, momentuz ez da ezagutzen bizia erraztu dezakeen atmosferarik” #Zientzialari (61)
Nola sortu ziren eguzki-sistemako planeta ezberdinen atmosferak? Zergatik dira hain ezberdinak beraien artean? Zer dira planeta gaseosoak eta harrizko planetak? Zeintzuk dira Artizarra, Marte, Urano, Jupiter, Saturno edo Neptunoko atmosferen ezaugarriak? Galdera guzti hauek argitu dizkigu Jon Legarreta UPV/EHUko Zientzia […]
Dromedarioen ur-biltegiaren kondaira
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Plinio Zaharrak, bere Naturalis Historia liburuaren VIII. liburukian honakoa zioen: «Egarriari eusten diote, bai eta lau egunetan zehar ere, eta edateko aukerarik dagoenean, iraganetik eta etorkizunetik hartzen dute ura; hori bai […]
Hontzen isiltasunaz bada zer ikasi
Amaia Portugal Lumatxa leun eta apartari esker, hontzek ez dute soinurik egiten hegan ari direnean, eta oso baliagarria zaie hori ehizarako. Hegoen gainean dituzten iletxoen egitura aztertu eta hiru dimentsiotan kopiatu dute ikertzaile batzuek, aerosorgailuei atxikita, turbinek eragiten duten soinua […]
Santa Maria Katedraleko grafitiak
Grafitiak katedralean Gasteizko Santa Maria Katedrala bisitatu baldin baduzue, agian hormetan grafiti gorrien antza duten ikurrak aurkitu dituzue bertatik ibiltzerakoan. Baliteke hauek ikustean zuen jakin-mina piztu izana. Ikur gorri horien goraipamenak dira, eta gaztelaniaz “vítor” izenez ezagutzen diren interjekzioak dira […]
Energia berriztagarriak, autonomia energetikoaren gakoa uharte-sareetan
Agurtzane Etxegarai, Pablo Eguia, Esther Torres, Igor Albizu eta José Ignacio San Martín Sistema elektriko garrantzitsuenak elkarkonektaturiko sare sendoak izan arren, azken urteotan interesa handiagotu egin da uharte-sareetan eta interkonexio ahuldun sistemetan, hots, sare ahuletan. Sare nagusiei lotura ahulen bitartez […]
Bot kalakari eleaniztunak, itzulpen automatikoari esker
Gizakion portaera imitatzen duen sistema informatikoa “bot” izenarekin ezagutzen da egun. Hainbat bot mota daude eta, besteak beste, webgune baten erabiltzailearekin elkarrizketa bat mantentzeko gai direnak, bot kalakariak edo hiztunak. Azken hauek, “txatbot” izena daramate. Txabotak eta erabiltzailearen arteko elkarrizketa […]
Asteon zientzia begi-bistan #129
Uxue Razkin Biologia Oryx generoko espezieak bizi diren basamortuetan ez du ia euririk egiten. Horrelako tokietan bizitzeko moldaera bereziak behar dituzte bertan bizi diren animaliak. Hasteko, ura bereganatzeko dituzten aukera guztiak baliatzen dituzte: ahal duten guztietan edaten dute ura eta […]
Ezjakintasunaren kartografia #135
Noizbait hidrogenoa gasolinaren ordezko erregai alternatibo bat izan dadila nahi badugu, segurtasunarekin garraiatzea eta maneiatzea ezinbestekoa litzateke. Baina, zergatik ez dugu grafenoa erabiliko hau lortzeko? Jell Vekemanek planteatzen du gaia: Hydrogen gas as alternative fuel. Eragiten ote dute gure hauteskundeetako […]