Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3126 artikulu
Pertsona baten jaiotze datak eragin zuzena dauka etorkizunean izango duen kirol errendimenduan. Hala azaldu du Jon Torres UPV/EHUko fisioterapiako irakasleak Zientzialariren atal berri honetan. Adin kronologikoa eta adin biologikoa kontzeptuetan sakondu du eta hauen arteko aldeak sortzen duen “adin erlatiboaren […]
Itsasoan urak handi dira
Ura Xabier Leteri entzun dizkiogun hitzak dira, eta egia da itsasoan urak handi direla. Urez beterik dago itsasoa, urez beterik eta gatzez beterik. Itsasoko ur litro batean 33 g gatz dago; sodio kloruroa da gehiena, hau da, etxean jakiei botatzen […]
Arrain ezkatek piztutako txinparta
Amaia Portugal Piezoelektrizitatearen printzipioei jarraiki, arrain hondakinetako kolagenoz egindako nanosorgailu biologikoa sortu dute Indiako bi ikertzailek. Besteak beste, harekin 50 LED argi urdin baino gehiago piztu daitezkeela egiaztatu dute. Gailu gardena, biobateragarria eta biodegradagarria denez, etorkizunean askotariko aplikazioak izan ditzake […]
Roseto efektua
Iker Badiola Etxaburu Bizimodua azkar eta sakon aldatu digute XXI. mende honen hasieran gertatzen ari diren teknologia-aurrerapenek. Horrela gertatu da herri garatuak deritzen hauetan, eta ohi ez bezalako abiadura bizian gainera. Hori guztia dela eta, nik uste dut une hau […]
Haurrei emateko botiken dosi egokienaren bila
Farmakologia klinikoak duen arazo handienetako bat da informazio gutxi duela haurrei medikamentuak emateko dosifikazioari, eraginkortasunari eta segurtasunari buruz. Haurrekin saiakuntza kliniko gutxi egiten denez —bereziki arrazoi etiko eta ekonomikoak medio—, farmako-indikazio ofizial gutxi aurkitzen da haurrentzat. Adin desberdinetako haurrei botikak […]
Asteon zientzia begi-bistan #120
Uxue Razkin Biologia Duela 200 miloi urte hasi zen ugaztunen ikusmen-sistemaren gau-bizitzarako egokitzapenaren prozesua. Ikusmen-sistemaren gakoa da erretina, eta bertan, argiaren harreran espezializatutako bi zelula mota: konoak eta bastoiak. Zelula foto-hartzaile hauek pigmentu bereziak dauzkate, opsina izeneko proteina batez eta […]
Stephanie Kwolek (1923-2014): Zuntz salbatzailearen izenean
Uxue Razkin Stephanie Kwolek kimikaria polimeroekin lanean ari zen laborategian, lortutako emaitzek erabat harritu zutenean. Esku artean zuena ikusita, saiakuntza gaizki egin zuela pentsatu zuen. Soluzio kristalinoa zuen begien aurrean eta berak bazekien natura horretako elementu gehienak biskatsuak izan ohi […]
Ura, bizitzarako ezinbestekoa
Ura Bizitzarako ezinbestekoa da ura. Eta animalia askorentzat ura lortzea izaten da buruhauste handienetako bat. Ura lortzeko edo ura aurrezteko animaliek garatu dituzten estrategiak ikusiko ditugu hemendik aurrerako artikuluetan, eta oso egoera desberdinetan ikusiko ditugu, gainera. Baina hasi, kontrako arazoa […]
Txertoei buruzko uste ustelak Europan ari dira errotzen
Amaia Portugal Frantzian, herritarren %41ak ez du uste txertoak seguruak direnik; Bangladeshen, aldiz, %1ak baino gutxiagok. Txertoekiko Konfiantzaren Proiektuak munduko 66.000 lagunen artean egin du inkesta. Gizartean segurtasunarekiko konfiantza eraikitzeko lan egin behar dute erakundeek, ikertzaileek berretsi dutenez. Zientzia Kaieran […]
Genomaren kokapen alderantzikatua, nola ikusten duzu?
Josean Rodriguez Zelaitik edo argitasun gutxiko parke batetik gauez paseatzen dugunean, batzuetan guri begira daudela iruditzen zaigu. Eta susmo artegagarri hori oso zentzuzkoa da sarritan: begiak daude iluntasunean, guri begira. Guk haiek ikusten ez baditugu ere, saguek eta beste gau-animaliek […]