fisika
Etiketen artxiboa 547 artikulu
Txiste gisa pentsatu zen, mundu atomikoaren paradigma izatera pasa zen eta, objektu handiek ere badute? Macroscopic quantum entanglement Daniel Manzanorena. Polonia eta Bielorrusia artean baso bat dago, Europako baso primitiboen adibide dena. Birrintzeko proiektuak daude. Poland’s border wall will cut […]
Ezjakintasunaren kartografia #379
Karbono nanohodiak, hodiak dira! Eta, beraz, argi-katalisia laguntzeko ezkutu gisa baliatu daitezke. Carbon nanotubes as shields to enhance photocatalysis Daniel González-Muñozen eskutik. Seriea modan dagoelako zure semeari Sandokan izena jartzea bezalakoa da zenbait izen zientifikoena. Umea hazi, doktoratu eta Sandokan […]
Ezjakintasunaren kartografia #378
Influenceren eta isuri kognitibo sustatuen garai honetan, robotak ere izan daitezke influencer. Robots can be companions, caregivers, collaborators — and social influencers Shane Saundersonen eskutik. Bi partikulen arteko elkarrekintza duten arazoak analizatzen zailak dira, baina egingarria da. Baina hiru baino […]
Ezjakintasunaren kartografia #375
Hiltzaile izateko prestatu du giza garuna eboluzioak. The Evolution of Murder, Eduardo Anguloren orijinala adapatatu eta itzuli du Julio Ozoresek. Kenneth Arrow izan zen bozkaren bidezko erabaki-hartzearen teoria logiko matematikoaren aita. Haren aurkikuntza batzuk harrigarriak dira. Voting theory: Arrow’s impossibility […]
Ezjakintasunaren kartografia #374
Entzefalo epileptikoa arindu zezakeen bakarra osagai kimiko bat zela zirudienean, Rosa García-Verdugo ikertzaileak azaltzen digu Mozartek, edo hobeto esanda, bere konposizioetako batek ere egin dezakeela: How Mozart can soothe epileptic brains. Zure gustuko txokolatea dastatzen duzunean, lehengaia lortzeko esklabo bihurtutako […]
Ezjakintasunaren kartografia #373
Bozkatzea, bai, botoa ematea,… nola hobetu hori berori? Hauteskundeetan hainbat aukera daude: zerrenda itxiak, zerrenda irekiak, zerrendarik gabe, barruti handiak kontuan izanda, barruti txikiak edo barruti bakarrak? Buelta bakarrekoa, bi bueltakoa edo “n” bueltakoa? Ordezkaritza proportzionaleko botazioa, gehiengo soil edo […]
Ezjakintasunaren kartografia #372
Gauza bat da jakitea ikusten duzuna aurpegi bat dela, eta beste bat da ikusten duzuna aurpegi ezagun bat dela jakitea. Ez dira gauza bera. Dena dela, garunak zer egiten duen bata eta bestea bereizteko, ez da hain gauza misteriotsua. Rosa […]
Tokian tokiko jarduera: silizio karburoan oinarritutako potentzia bihurgailuak
XX. mendeko bigarren erdialdean, Ignacio Mártil fisikariak “XX. mendeko iraultza isil handiena” [1] deitu zuenaren oinarriak ezarri ziren, hau da, mikroelektronikarenak. XXI. mendeko lehen urteetan, lehengaien oparotasunarekin eta silizioan oinarritutako mikroelektronikaren heldutasun teknologikoarekin, gaur egun bizi dugun gizarte iraultza sortu […]
Asteon zientzia begi-bistan #365
Genetika DNA sekuentzia bitxi bat aurkitu dute Jill Banfield eta Basem Al-Shayeb mikrobiologoek lursail bateko lokatzetan. DNA zati hori sekuentziatu ostean, ikusi ahal izan dute inoiz ikusi ez den DNA-egitura bat dela: 1 milioi baseko luzera duela, geneen erdia ezezaguna […]
Tokian tokiko jarduera: titaniozko pieza aeronautikoen 3D inprimaketa
Ernatzen ari diren ekonomien garapenarekin batera, gizartean eta ekonomian aldaketak gertatzen dira. Orain arte ez zeuden kontsumo beharrak dituen tarteko klase berri bat sortu da, eta horixe da Asian eta halako lekuetan inbertsio berriak egiteko motorretako bat. Hala ere, ehunka […]