fisika Archives - Page 26 of 55

Uxue Razkin “Fisika” hitza entzun orduko arnasestuka hasten gara, bat-batean zama pisutsuren bat hartuko bagenu bezala. Fisika kontzeptu abstraktua da, distortsionatuta entzuten dugun soinua bezalakoa. Askok pentsatzen dugu gure bizitzatik at dagoen alorra dela, eta era berean, gizarteko pertsona oso […]

Bihotza bezalako organo konplexu baten elektrofisiologiaren eredu matematikoa sortzea ez da erraza. Teknika batzuei esker, baina, lana erraztu dezakete. BCAMen Effective mathematical modelling of fractional-diffusion in cardiac electrophysiology Alkoholaren kontsumoa justifikatzeko hainbat arrazoibide erabiltzen dira: egintza soziala, desinhibizioa… Orduan, zer […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Simone Eizagirre Bakerrek Cambridgen egon beharko luke, doktoretza egiteko presatzen, baina COVID-19a dela eta hartutako neurriek Errenterian geratzera behartu dute. Itxialdiak une egokian harrapatu du, dena den, eta ez du dena bertan behera utzi beharrik […]

Gaixotasun kronikoa da eskizofrenia eta bere atzean dauden mekanismoak ez daude batere argi. Sistema inmunitarioak zerikusia duela izan liteke jarraitu beharreko pista. Rosa García-Verdugoren Could regulators of the immune system have a role in schizophrenia? Tximeleta efektua ezagutzen duzu. Planetako […]

Berotegi efektuko iturri nagusitzat trafikoa hartu eta horretan zentratzen gara klima-aldaketari aurre egiteko. Baina ez da iturri bakarra. Industria kimikoa emisio iturri hanndia da eta bere bolumena produktu bat sintetizatzeko behar diren pausu kopuruarekin lotuta dago. 30 sintesi pausu baino […]

Zerk ezberdintzen gaitu gizakiak primateengandik? Oraindik ez da topatu erantzun genetikoa. Baina aurrerapenak egiten ari dira. María Gibésen Human Accelerated Regions: What makes us human? Zelan gogoratzen dugu gogoratzen duguna eta ahaztu ahazten duguna? The art of forgetting: microglia eats […]

Ideologia erabilgarria izan daiteke pentsatzea bezalako aktibitateetan zenbateko energia gastatuko dugun erabakitzeko. Eta erabilgarritasunik handiena, hobeto datorkiguna faboratzen debateei aurre egitea da. Epe motzean, behintzat. Jesús Zamoraren A minimal theory of ideology for the post-COVID world (2) Errezeptore neuronal bakar […]

Enpresekin innobazioa lantzea, Europar Batasunak H2020 bezalako planekin egiten duena, disruptiboki innoatzearen aurka joan daiteke, propio sortutako enpresak behar lukeena. Xabier Irigoienen Europe, innovation and the Dreadnought effect. Biogas planta diseinatzea ez dirudi zaila. Serio jarrita, baina, nahasgailua modu optimoan […]

Zelako bizitza, halako mikrobioma erleen kasuan. Mikrobioma egokia izateko aukerak haien biziraupenerako lagungarri izan daitekeenez, mikrobioma zelan sortzen den jakitea da lehenengo pausua. Lila Westreichek hauxe ikertzen du Bees seeking bacteria: How bees find their microbiome Garuna aldatzen al du […]

Adikizioek oso eragin kaltegarriak izan ditzakete. Eta horietako bati oso esposizio handia du gizarteak. Droga gogorren antzera jokatzen du azukreak. Rosa García-Verdugoren Sweet addiction Mielina deituriko kapa lipidikoaz daude estalita neuronak. Espektro autistaren eta kapa honen kalitatearen arteko harremana egotea […]