fisika
Etiketen artxiboa 547 artikulu
Autismoaren ezaugarri fisiko esanguratsuenetarikoa izan daiteke garunaren bi hemisferioak batzen dituen gorputz kailukararean berezitasunak. José Ramón Alonsoren Corpus callosum and autism Genetikoki editatuko zelula amak garaiko arazoetako bati erantzuna izan daiteke: diabetesa. Rosa García-Verdugoren Gene-edited stem cells: the new weapon […]
Asteon zientzia begi-bistan #309
Uxue Razkin Osasuna Zer egin behar dugu eguzkitik babesteko? Artikulu honen arabera, krema jartzeaz gain, beste parametro batzuk kontuan hartu behar ditugu, hala nola eguzkitakoak, janzteko eta bainatzeko arropa, eta elikagaiak. Egunotan hondartzara joateko asmoa baduzu irakur ezazu hau. Baraua […]
Ezjakintasunaren kartografia #313
Mundua gris eskalan ikusten duenik bada, koloreak ikusteko gaitasuna ez duelako. Pertsona hauek ez dira daltonikoak, akromatopsikoak, baizik. Terapia genikoa izan daiteke hauen irtenbidea. Rosa García-Verdugoren Gene therapy safe and potentially effective against colour blindness Zer egin daiteke zaborrera botatzen […]
FBIra joko dute, guztia nola hasi zen argitu nahian
Juanma Gallego Unibertsoa sortu zenean, materia bezainbesteko antimateria zegoen, baina ondoren antimateria gehiena ezerezean geratu zen. Neutrinoek izan dezakete fenomeno hori azaltzeko gakoa, baina partikula horiek in fraganti harrapatzea ez da batere erraza. Orain, zientzialariek kontua argitzen lagundu dezakeen tresna […]
Joanes Lizarraga: “Unibertso primordiala edo jatorrizkoa gaur egungo unibertsoarekin alderatuta oso ezberdina zen” #Zientzialari (135)
Unibertso primordialak edo gazteak unibertsoaren sorreraren lehen uneak hartzen ditu. Izan ere, gaur egun unibertsoak hamalau mila milioi urte baditu, primordialak unibertsoaren lehen segundoa hala segundo horren lehen frakzioak hartuko lituzke. Garai labur hartan ez zegoen ez planetarik, ez izarrik […]
Neutroien zientzia, “bizitza hobe baterako materialak” garatzeko oinarrizko tresna
Hamarkada batzuk igaro ziren zientzialariak neutroiak zunda gisa erabiltzen hasi ziren arte materia karakterizatzeko, eta horri esker, Bertram N. Brockhouse eta Clifford G. Shull fisikariek 1994ko Fisikako Nobel Saria jaso zuten, “materia kondentsatuaren ikerketetarako neutroiak sakabanatzeko tekniken garapenari egindako ekarpen […]
Ezjakintasunaren kartografia #312
Umea jaiotzean bera eraman eta norbait berezi uzten duten izakiak daudela dio kondairak. J.R. Alonsoren The changelings: fairy tales about autism? Korporazio baten aurrekontua zuzendaritzak egin beharrean, jendeak egiten badu, parte-hartuta eta bozkatuta, jendearen interesekin lerrokatuago egongo dira… Ezta? Annick […]
Ezjakintasunaren kartografia #311
Istripu zerebrobaskularrek eragindako kalteak tratatzeko baliagarriak izan daitezke zelula amak. Arratoietan, momentuz. Rosa García-Verdugoren Induced pluripotent stem cells can help revert brain stroke damage in mice. “Plaketa kontzentratuen iraungipen data eta patogenoen murrizketarako teknikak”. Zertan egin dezake lan honako titulua […]
Maia Garcia: “Metodo berritzaile bat garatu dugu material topologikoak aurkitzeko” #Zientzialari (134)
Hasiera batean, material topologikoak arruntak ziruditen fisikan, baina zenbait ikerketen ondorioz, haien barruan elektroiek era desberdinean jokatzen dutela frogatu zen. Aurkikuntza honetan oinarrituta, material hauen propietateek zientzian aplikazio ugari izan ditzaketela jakin zen. Aplikazio berriak garatzeko ezinbestekoa da material topologikoen […]
Ezjakintasunaren kartografia #310
Eta bakterio-komunitateek memoria balute? María Girbések asalten du Bacterial communities can store memories Material berrien diseinuan, deskripzioan eta fabrikazioan modu guztiz kreatiboan baliatzen dituzte neutroiak BCMaterialsen. Publiko orokorrarentza guztiz ezezaguna den alor hau ezagutarazteko laburpena egin dute: Neutron sciences as […]