fisika
Etiketen artxiboa 542 artikulu
Dena asmatuta dago eta. Txoriek hegan egiten dutela? Ba txorien moduan hegan egiten duen drona egiten dugu. Kolibria bezala, adibidez. Zer abantaila luke? Lau errotore dituen dronak horizontalki mugitzen geldirik baino energia gehiago behar du. Kolibriak ez. Javaan Chahlen Learning […]
Ezjakintasunaren kartografia #316
Autismoaz ari garenean, badirudi dena entzefalora eta haren funtzionamenduaren ondoriora mugatzen dela, hau da, portaerara. Hala ere, entzefaloak oraingoz ez dira elementu isolatuak, eta gorputz baten eta haren biologiaren parte dira. Horregatik da hain logikoa eta harrigarria immunitate-sistemaren eta autismoaren […]
Ezjakintasunaren kartografia #315
Zer ezberdintasun eta zer antzekotasun dituzte autistak diren autisten amak eta autistak ez diren autisten amek? J.R. Alonsoren Maternity and autism COVID-19aren inguruko ikerketa korrelazio bitxiak azaleratzen dabil: Genetic risk for Alzheimer’s also predisposes for COVID-19 infection Rosa García-Verdugoren eskutik […]
Espazio eguraldia: aspaldi bidalitako SOS batetik ikasitakoak
Juanma Gallego 1928an baloi gidatu batek izandako istripuaren ondoren gertatutakoa aztertu du zientzialari talde batek, espazio eguraldiaren ikuspuntuarekin. Halako gertakarietatik asko ikasi daitekeela babestu dute, eta espazio esplorazioan antzekorik ez gertatzea espero dute. Garai epikoak izan ziren, gure planetaren eremu […]
Asteon zientzia begi-bistan #310
Uxue Razkin Osasuna Paduako unibertsitatean eta Londreseko Imperial College-ean egindako ikerketa batean ikusi dute aztertutako pazienteetatik ehuneko berrogeiak ez zituela inolako COVID-19 sintomarik. Honek erakutsi du asintomatikoek sintomatikoek bezala kutsa dezaketela. Asintomatikoei buruz hitz egin digu Miren Basarasek, Berrian. Nicola […]
Ezjakintasunaren kartografia #314
Autismoaren ezaugarri fisiko esanguratsuenetarikoa izan daiteke garunaren bi hemisferioak batzen dituen gorputz kailukararean berezitasunak. José Ramón Alonsoren Corpus callosum and autism Genetikoki editatuko zelula amak garaiko arazoetako bati erantzuna izan daiteke: diabetesa. Rosa García-Verdugoren Gene-edited stem cells: the new weapon […]
Asteon zientzia begi-bistan #309
Uxue Razkin Osasuna Zer egin behar dugu eguzkitik babesteko? Artikulu honen arabera, krema jartzeaz gain, beste parametro batzuk kontuan hartu behar ditugu, hala nola eguzkitakoak, janzteko eta bainatzeko arropa, eta elikagaiak. Egunotan hondartzara joateko asmoa baduzu irakur ezazu hau. Baraua […]
Ezjakintasunaren kartografia #313
Mundua gris eskalan ikusten duenik bada, koloreak ikusteko gaitasuna ez duelako. Pertsona hauek ez dira daltonikoak, akromatopsikoak, baizik. Terapia genikoa izan daiteke hauen irtenbidea. Rosa García-Verdugoren Gene therapy safe and potentially effective against colour blindness Zer egin daiteke zaborrera botatzen […]
FBIra joko dute, guztia nola hasi zen argitu nahian
Juanma Gallego Unibertsoa sortu zenean, materia bezainbesteko antimateria zegoen, baina ondoren antimateria gehiena ezerezean geratu zen. Neutrinoek izan dezakete fenomeno hori azaltzeko gakoa, baina partikula horiek in fraganti harrapatzea ez da batere erraza. Orain, zientzialariek kontua argitzen lagundu dezakeen tresna […]
Joanes Lizarraga: “Unibertso primordiala edo jatorrizkoa gaur egungo unibertsoarekin alderatuta oso ezberdina zen” #Zientzialari (135)
Unibertso primordialak edo gazteak unibertsoaren sorreraren lehen uneak hartzen ditu. Izan ere, gaur egun unibertsoak hamalau mila milioi urte baditu, primordialak unibertsoaren lehen segundoa hala segundo horren lehen frakzioak hartuko lituzke. Garai labur hartan ez zegoen ez planetarik, ez izarrik […]