kimika Archives - Zientzia Kaiera

Lanolina animalia-jatorria duen argizaria da, zenbait ugaztunen sebo-guruinek ekoizten dutena. Sebo-guruinak erdiko dermisean kokatzen dira eta lipidoz beterik dauden zelulek osatzen dituzte. Guruin horiek ile-folikuluetara jariatzen dute seboa. Seboaren funtzio nagusia azala eta ilea lubrikatzea da, babes-funtzioa betez. Ardien kasuan […]

Eboluzioa ACHUCARRO eta EHUko ikertzaileek egindako bi ikerketek frogatu dute hegaztiek, narrastiek eta ugaztunek modu independentean garatu dituztela garuneko zirkuitu konplexuak, arbaso komun bat izan arren. Science aldizkarian argitaratutako lanek erakutsi dute garunaren funtzioak antzekoak izan arren, enbrioi-garaiko zelula-motak eta […]

100 kontu ondo ezagutzeko Lur planeta (2021) liburuak, izenburuak esaten duen bezala, 100 kontu biltzen ditu gure planetari buruz jakiteko. Gure egunerokotasunean oharkabean pasatzen diren gauza asko argitara ematen ditu. Horien artean: kamioi bat betetzeko adina plastiko botatzen dugula minutuero […]

Ez da beti izan eskuragarri menta-, limoi- edo marrubi-zaporekoa, ezta tutu batetik ateratzen zen krema zuria ere. Gaurkoan, Kiñuk hortzetako pastaren historian egingo du ibilbidea, antzinako errezeten bitxikeriak eta gaur egungo zientzia azalduz. Zure ahoa garbi eta fresko edukitzeko erabiltzen […]

Elementu kimikoek kolorea ematen diote artearen historiari. Burdina, kobrea, beruna edo kromoa ez dira soilik laborategietan erabiltzen diren substantziak; milaka urtez margolariek eta artisauak kolorea sortzeko erabili dituzten oinarrizko osagaiak dira. Burdin oxidoaren gorritik hasi eta Egiptoko urdin sintetikora arte […]

Ingurumena Ana Galarraga kazetariak Nature Ecology & Evolution aldizkarian argitaratu den artikulu bati erreparatu dio eta ingurumeneko DNAri esker, ia edozer gauza bila daitekeela planetan kontatu digu. Izan ere, Ameriketako Estatu Batuetako Florida Unibertsitateko zientzialariek frogatu dute aireak izaki bizidun […]

Eta azkenean gertatzen bada continuumaren arazoa gai paleontologikoa dela? Wittgensteining the continuum (& 2): Is the continuum petrified?, Jesus Zamoraren eskutik. Plastiko guztiak ez dira birziklagarriak. Eta birzikla daitezkeenek, hala nola PET direlakoak, prozesu eraginkorragoak behar dituzte tratatu ahal izateko […]

Krimenaren agertokiari eskainitako artikuluan aipatu genuen agertokian daudela delitua gertatu den edo ez frogatu dezaketen objektuak, biktimagilearen informazioa eman dezaketenak edota biktimaren eta biktimagilearen arteko lotura argitu dezaketenak. Hori horrela izanik, delitua argitzeko informazioa ematen duten objektuei ebidentzia edo aztarna […]

Adi eta kontuz, gaur Kiñu pozoi eta toxina artean ibiliko da eta hauen ezaugarriak, ezberdintasunak eta adibide harrigarrienak azalduko dizkigu. Munduan zehar, natura pozoiz beteta dago, eta pozoia ez da bakarrik historian zehar hilketa gehien protagonista izan: animalia eta landare […]

Kimika Euskal Herriko Unibertsitateko FARMARTEM ikerketa-taldeak aurkitu du nola hobetu daitekeen Vespa velutina liztor asiarraren aurkako jaki proteikoen iraupena eta eraginkortasuna. Jaki hauek, biozida dutenak, ez dira narriatzen hotzean eta CO₂-arekin gordetzen badira. Horrela, liztorrek jakiak onartzen jarraitzen dute, eta […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo