Archivo de Etiquetas:: osasuna

Asier Fullaondo Obesitatea da lehen munduko gizartearen osasun arazo larrienetako bat. Arazo horri aurre egiteko, aspaldian industria kimikoak aukera bat aurkitu zuen: kaloriak gabeko gozogarriak (KGG). Kontzeptualki ideia bikaina da, molekula kimiko batzuk, kaloriarik gehitu gabe elikagaiei gozotasuna ematen dutenak. Beraz, gozogarri horiek azukrearen ordezkoa izan daitezke eta zaporea eta ohiturak aldatu gabe, kaloria kopuru urriago bat jasoko luke gure […]

Euskal Autonomia Erkidegoan landareak dira hirugarren elikagai kontsumituenak, frutaren eta esnekien atzetik. Landareen artean, berriz, tomatea da gehien kontsumitzen dena. Egunean herritar bakoitzak 60 bat gramo tomate kontsumitzen ditu batez besteko. Tomateaz gain, letxuga edo uraza dieta mediterraneoaren ezinbesteko elikagaietako bat da. Izan ere, osasunarentzako oso onuragarria da batez ere antioxidatzaileetan aberatsa delako. Baina letxugen barietate guztiek ez dute antioxidatzaile […]

Maria José Moreno Egun hauek ospakizunez beterik daude, eta holakoetan, asko jaten dugu. Ezaguna da urtearen bukaerak gehiegikeriak eragiten dituela, eta gure janeurriak gora egiten du izugarri, gutariko askok ondorioei erreparatzen ez dielarik. Ezin zuten horrela jokatu Malaspina espedizioan joan zirenek. Espedizio hau izan zen espainiar ilustrazioko zientzia-egitasmo garrantzitsuena, XVIII. mendean munduaren inguruan egin zen zientzia-bidaia alegia. Ekimen honek helburu […]

Amaia Portugal Garun heriotza jasan duten organo emaileak baino ez dira baliatzen gaur egun bihotz transplanteetarako. Hala ere, munduan bigarren aldiz, bihotza geldituta zendu zen pertsona baten organoa hartu, biziberritu eta beste pertsona bati transplantatzeko gai izan dira Cambridgeko Papworth Ospitalean.
Huseyin Ulucanek 60 urte ditu eta Londresen bizi da. 2008an bihotzeko bat izan zuen. Martxoaren hasieran bihotz transplante bat […]

Peru S. Gamarra
Uda garaia da eta sekulako beroa egiten du kanpoko aldean. Gure etxeko salan gaude, tripa beteta, siesta egin edo ez egin erabaki ezinik. Gorputzak lo geratzeko eskatzen digu, baina telebistan eskaintzen ari diren ikuskizunak harrapatu gaitu. Begiek huts egiten digute baina burmuinak esnatuta mantendu nahi du. Borroka latza, zalantza gabe. Izan ere, badakigu Olinpiar Jokoak ez direla […]

Amaia Portugal Izurri agerraldien eta klimaren gorabeheren arteko lotura aztertu dute Osloko Unibertsitateko zenbait ikertzailek. Ondorioztatu dutenez, arratoi beltzak ez ziren pandemiaren gordailu izan Europan. Horren ordez, Asiatik kontinente zaharrera behin eta berriz iristen zen gaitza, itsasontzien bidez.
Izurri Beltzak milioika lagun hil zituen Asian, Europan eta Afrika iparraldean; edozein hondamendik edo gerrak baino gehiago. 1347a eta 1353a […]

Euskal Autonomia Erkidegoan landareak dira hirugarren elikagai kontsumituenak, frutaren eta esnekien atzetik. Landareen artean, berriz, tomatea da gehien kontsumitzen dena. Egunean herritar bakoitzak 60 bat gramo tomate kontsumitzen ditu batez besteko. Aipatutako kontsumoa kontuan izanik, giza osasunerako kaltegarria izan daiteke kutsatzaile-kontzentrazio handia duten tomateak kontsumitzea.
Tomate-landareen kutsatzaile-iturri nagusia da laborantza-lurra. Izan ere, kutsatzaile metaliko eta metaloide kantitate handiak egon daitezke […]

Jon Irazusta eta Jon Torres-Unda Ariketa eta osasuna aipatzen direnean, gehienok bihotz eta odol hodietako gaitasuna hobetzen duten ariketetan pentsatzen dugu. Gaur egun, alabaina, indarra eta oreka mantentzeko gaitasunak osasun arloan garrantzi handia hartu dute. Izan ere, jende nagusiaren erorketek eta hezur apurketek gora egin dute, populazioen bizi-iraupena handitzearekin batera. Gertaera hauek adina aurrera joan ahala sarriagoak […]

Amaia Portugal AEBtako ikertzaile talde batek antibiotiko bat topatu du aspaldiko partez, eta teixobaktina izena jarri diote. Baina ez hori bakarrik. Patogenoak erresistentziarik gabe hiltzen ditu, eta ongi ateraz gero luze iraun dezakeen botika bihurtu daitekeela iradokitzen du horrek.
Joan den astean Zientzia Kaieran argitaratutako artikulu batean, 1987tik ez dela antibiotiko mota berririk aurkitu zioen Pablo Ortiz Farmazia doktoregaiak, […]

Jon Irazusta eta UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedra
Urte hasierarekin batera ohikoa izaten da urtean zehar beteko ditugun proposamenak izendatzea. Zerrenda horretan nork ez du jarri honako zertxobait? Erretzea albo batera uztea, kirola egiten hastea, Gabonetan hartutako gehiegizko pisua kentzea, geure buruari denbora eskaintzea…
Jarduera fisiko gehiago egitea edo kirol zehatz bat praktikatzea izaten dugu askotan zerrendan. Asmo horien ondorioa izaten […]