Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

teknologia

Etiketen artxiboa 353 artikulu

Erretako eremuen mundu mailako kartografia lortzeko algoritmoa

Dibulgazioa, EHUko ikerketa

Suaren eraginpeko guneen informazio zehatza eta eguneratua lortzea funtsezkoa da airearen kalitatea, ziklo biogeokimikoak edota klima hobeto ulertzeko, eta, halaber, suteen kudeaketan laguntzeko. Erretako eremuen kartografia edo mapaketa landa-eremuen azterketatik abiatuta egiten zen duela hamarkada batzuk, baina Lurra behatzeko sateliteak […]

Lurreko malgukia

Dibulgazioa, Kolaborazioak

fisika

Edward Page Mitchell (1852-1927) kazetari estatubatuar bat izan zen. Aintzatespen berezia jaso zuen New Yorkeko The Sun egunkarian argitaratu zituen zientzia-fikziozko kontakizunengatik. Hain zuzen, egunkari horretako editore burua ere izan zen, 1926an erretiroa hartu zuen arte. 1973an haren lehenengo 30 […]

Asteon zientzia begi-bistan #515

Zientzia begi-bistan

fisika klima-aldaketa mikrobiologia osasuna

Fisika Higgsen eremua, partikulen fisikaren oinarrizko osagaia, unibertsoaren “musika tresna kuantikoa” bezala uler daiteke. Eremu honek oinarrizko partikulen masak sortzen ditu erresonantzia maiztasunak aldatuz. Bibrazio hauek gitarraren sokak bezala funtzionatzen dute: partikula bakoitza bere eremuaren barruan kulunkatzen da, masa definituz […]

Manhattan proiektuko giza softwarea

Dibulgazioa, Kolaborazioak

matematika

Kontu horretan garrantzitsuena izan zen XX. mendeko 40ko hamarkadan, alde batera utzita lehen bonba atomikoaren sorrera finantzatzea eragin zuten inguruabar zientifiko, politiko eta belikoak, halako tresna bat garatzeko beharrezkoak ziren kalkuluak ez zirela hutsalak, ezta gutxiagorik ere. Batez ere mekanismoaren […]

Asteon zientzia begi-bistan #511

Zientzia begi-bistan

animaliak argitalpenak genetika ingurumena komunikazioa matematika zientzia

Matematika Bigarren Mundu Gerran, Jean Leray matematikaria, gerrako presoa, topologian ikertzen ari zela, matematika modernoen ideia iraultzaileenetako bat sortu zuen: “sorta” kontzeptua. Sortak, Alexander Grothendieckek 1950eko eta 1960ko hamarkadetan geometria aljebraikoan sartutakoak, egitura konplexuak dira, beste objektu matematiko batzuen gainean […]

Informatikaren koloso bat

Dibulgazioa, Kolaborazioak

informatika

Bigarren Mundu Gerran, Bletchley Park inteligentzia zerbitzu britainiarren zentro neuralgikoetako bat izan zen. Ultra izenpean, Ingalaterrak Alemania naziaren armadari eta diplomaziari atzematen zizkien komunikazio guztiak deszifratzen ziren han, eta historiara pasa zen, batez ere, Alan Turing matematikari ingelesaren eta Atlantikoko […]

Aurrerapen berria droneen nabigazio autonomoan

Dibulgazioa, EHUko ikerketa

adimen_artifiziala

Kostu apaleko ekipo sinple bat eta ikusmen artifizialean oinarritutako algoritmo bat erabiliz, teknologia sendo bat garatu dute droneen arteko talka behar bezala saihesteko, koloreak identifikatzean oinarrituta. “Teknologia hori erraz estrapola daiteke aireko robot komertzial eta ikerketa-robot gehienetara, eta, horretaz gainera […]

Dysonen esferak, argi tranpen errezelak

Dibulgazioa, Kolaborazioak

astrofisika fisika

Horixe bera egin zuen Uppsalako (Suedia) Unibertsitateko astronomoen talde batek, eta aurten artikulu bat argitaratu dute Monthly Notices of the Royal Astronomical Society aldizkarian. Artikuluan, gure galaxiaren barruan megaegitura estralurtarrak izan ditzaketen zazpi izar izangai izendatu dituzte; eta egunen batean […]

Zer da ikasketa automatikoa?

Quanta Magazine

matematika

Egun, askok uste dute badakitela zer den ikasketa automatikoa: ordenagailuak “elikatzen” dira “entrenamendu datu” pila batekin, gauzak nola egin “ikas dezaten”, hori nola egin behar duten guk zehazki zehaztu behar izan gabe. Baina ordenagailuak ez dira txakurrak, datuak ez dira […]