2013
Urteko artxiboa 59 artikulu
Antonio Martínez Ron Holly Bik ikertzaileak dio itsas bakterioak nolabaiteko hipsterrak direla, hau da, ez dietela halabeharrez jarraitzen “boladan” dauden ohiturei. Hala baieztatzen du zientzialari honek ISMEn berriki argitaratu duen ikerketan. Bertan esaten du oso desberdin jokatzen dutela itsas bakterioek […]
Pedro Miguel Etxenike: “Konstantzia, sakontasuna eta jarraikitasuna dira zientziaren gakoak”
Peru S. Gamarra Euskal Herrian baditugu ere punta puntako zientzialariak. Izan ere, ez dugu gure mugetatik atera behar lehen mailako kimikari, matematikari edota fisikariak aurkitzeko. Hauetako batzuek gurean egiten dute lan eta beste batzuek, ordea, kilometro asko egin behar izan […]
Ornitorrinko erraldoiaren ametsa
Antonio Martínez Ron Australiako lehen biztanleek esaten dute Tharalkoo izeneko ahate eme temati bat bizi izan zela “Ametsaren Garaian”. Behin, gurasoen aholkuei jaramonik egin gabe, ibaian behera igerika joan zen eta Bigoon izeneko ur-arratoi bat topatu zuen. Arratoiak bortxatu egin […]
Irtenbide berri bat lindanoaren arazoarentzat
UPV/EHU eta Tecnalia irtenbideen bila dabiltza lindanoa ekoiztean eta erabiltzean sortutako ondorioak burdinazko nanopartikulen bidez konpontzeko Urte askoan, Bizkaiko bi empresa, Bilbao Chemicals (Barakaldo 1947-1987) eta Nexana (Erandio 1952-1982), lindano ekoizten eta ingurumenera botatzen aritu dira inolako kontrolik gabe. Isuri […]
Sistema ziberfisikoak
Josu Jugo Sistema fisiko zibernetikoak edo sistema ziberfisikoak gero eta garatuagoak daude eta hainbat arlotan erabiltzen dira. Baina zer ote dira sistema ziberfisikoak edo ziberfisika? Oso ohikoa da ziberespazio delako terminoa, konputagailua bera eta konputagailuen arteko komunikazioa islatzen dituena; bestetik […]
Nanohodi akastunak argi-iturri bihurtuta
Boro nitrurozko nanohodietan oinarrituta, eraginkortasun handiko gailu optoelektronikoak garatzeko egokia den argi-iturri berri bat garatu dute. Eskuarki, akatsik gabeko nanoegiturak bilatzen dituzte zientzialariek. Kasu honetan, ordea, Angel Rubio UPV/EHUko ikertzaileak eta haren kideek etekin handia atera diete boro nitrurozko nanohodien […]
Alzheimer eta kakahuetearen proba
Antonio Martínez Ron Atzeman ote daiteke alzheimer usaimenaren galerari esker? Duela aste pare bat, Journal of the Neurological Sciences aldizkarian plazaratutako ikerketa batek ikusmin handia eragin piztu du Amerikako Estatu Batuetako hedabideetan. Izan ere, alzheimerren garai goiztiarretan antzemateko modua aurkitua […]
Fisika kuantikoa eta klasikoa Nobel Sarietan elkarlanean
Peru S Gamarra “Gure laborategiak oso aspergarriak dira”, dio Xabier Lopez EHU-ko kimika irakasleak broma artean. Bera ez da kimikari arrunt bat. Behintzat, ez gehienok imajinatzen dugun bezalakoa. Ez ditu bere lanegunak azido eta probeten artean ematen. Ezta gutxiago ere […]
2013 Estatistikaren Nazioarteko Urtea: ospakizuna ala erronka-iturri?
Inmaculada Arostegui Statistics 2013 mundu osoko ekimenak nabarmen utzi ditu erronka globalei konponbideak aurkitzeko estatistikak egindako ekarpenak. Nazioarteko estatistikako elkarte ospetsuenak dira Statistics2013 ekimenaren erakunde sortzaileak, eta partaideak 128 herrialde inguruko 2250 baino erakunde gehiago. Nik hemen azalduko dudana web […]
Koleraren aurkako txertoa, mikrokapsuletan
EHUko ikertzaile baten lanari esker, hotz katerik behar ez duen koleraren aurkako txerto bat garatzeko bidea ireki da Kolera inaktibatua bezain eraginkorra da mikrokapsularatutako txertoa. Horrez gain, erraz dosifikatu eta manipula daiteke eta, gainera, txertoa garraiatzea eta banatzea horrenbeste garestitzen […]