@ACTIVATUNEURONA
Bilaketaren emaitzak 24 artikulu
Definizio hori, medikuntza espazialarekin uztar liteke, baina hori alde batera utzita, azken asteotan, Science aldizkarian hainbat misio eta ikerketaren berri eman izan da. Izan ere, espazioko objektu txikien, ilunen eta isilenak aztertu dira. Bertan lur hartu ahal izateko, zorrotz neurtu […]
Citius, altius, fortius
Javier San Martín 1881ean, Henri Didon apaiza dominikoak, eskola batean zegoen kirol-ekimen bat inauguratzen ari zelarik, “citius, altius, fortius” jaurtiki zien bertan zeudenei. Pierre de Coubertin ere bertan zegoen, eta hainbat urte beranduago, moldatu egin zituen hitz horiek, olinpiadetako lema […]
Hodeiak eguzkipean
Javier San Martín EGB ikasi dugunoi, mundua goitik behera eroriko zaigu Penintsulako hegoaldera bagoaz, edo Salamancara eta Extremadurara jotzen badugu. Izan ere, desikasi egin beharko genuke ikasia genuen hura, edo agian zapuztu egingo zaigu lurralde horietaz genuen irudia, ez baitugu […]
Beltxarga beltzak 2015ean
Javier San Martín Ekonomia-aldizkariak ez dira oso irakurriak, agian futurologia hutsa baizik ez dutelako egiten sarritan, eta beraiek plazaratutako berriak oso badaezpadakoak direla “berri” modura behintzat. Izan ere, “gertaera” horiek, ez dira askotan ez iraganeko ez orainaldiko gertaerak, eta maiz […]
Mendia itsasoa zenean
Javier San Martín Legendak egiazkoak izaten dira batzuetan, eta barne aldeko herrietako jende adinduak kontatzen dituen legenden artean, nahiko maiz entzuten da tunel bat dagoela elizako aldare nagusiaren azpitik hiriaren kanpo alderaino. Tunel hauek gerra zibileko soldaduek erabiliko zuten. Batzuk […]
Lurra aldatzen ikusi dut
Javier San Martín Lurra aldatzen ikusi dut. Adierazkorra eta ikaragarri samarra den esaldi honek 10 ataleko dokumental-telesaio bati eman dio izena. Saioa hainbat kanaletan emititu da, eta bertan, hainbat giza taldek adierazten digute bere ingurua nola eraldatu den beren bizitzan […]
Gripea, loditasuna eta minbizia: mugetako medikuntza
Javier San Martín Gripea Mundu Osasunerako Erakundearen kalkuluen arabera, nagusien %5-%10ari eragiten diola urtero garai honetan datorren gripeak. Portzentajea, %20-%30ekoa da mundu osoko umeengan. Gehienetan, gaixotasunak atzera egiten du, muskuluetako minak, zefalea gogorra eta sukar handia dakarzkigun egun batzuk igaro […]
Futbol-baloiaren zientzia
Javier San Martín Baloi bat erabiltzen dute saskibaloiak zein eskubaloiak, waterpoloak zein boleibolek. Errugbiak, oso gizonezkoena delarik ere, baloia erabiltzen du; balio bitxia baina baloia azken batean. Baloi txikiagoak erabiltzen dituzten kirolak ere badira. Hau da, pilota erabiltzen dute tenisak […]
Migrazio epikoak
Batzuetan, belaunaldi bat baino gehiago doaz bidaian migrazioa denean. Adibidez, Kardera tximeletek ( Vanessa cardui espezieak) Hego Europan edo Ipar Afrikan ematen dute negua, eta Islandiaraino ere iritsi daitezke iparrerantz. Antzera egiten dute Monarka tximeletek, Ipar Amerikaren zati handi bat […]
Zer pentsa, hala izan
Javier San Martín Askok hartu nahi lukete gezurrezko itxura bat, askok ikusezin bihurtu nahi luketen bezala. Hala nahi dute, debekatua beren esku geldituko delakoan: instalazio militarrak edo zientifikoak, ezkutuan gordeak dauden fitxategi batzuk, edozein ospetsuren etxea edo logela bateko tiradoreak […]