Bosoiak eta fermioiak oso tenperatura baxuetan nahastean gertatzen diren efektu kuantikoak aztertu ditu UPV/EHUko ikertzaile batek
UPV/EHUko Eneko Malatsetxebarria fisikan doktoreak teorikoki aztertu ditu tenperatura oso baxuetan atomoetan gertatzen diren efektu kuantiko zenbait. Batetik, zehaztu du bosoi eta fermioi motatako atomoak nahas daitezkeela modu jakin batean. Hala, fisikari esperimentalei eskura jarri dizkie esperimentu horiek egiteko baldintzak. Eta, bestetik, ondorioztatu du […]

Antonio Martínez Ron
Duela hainbat aste plazaratu du Nature aldizkariak “20 aholku zientzi argitalpenak interpretatzeko” (Twenty tips for interpreting scientific claims); lan horretan, adituak ez direnei argibideak eman nahi izan zaizkie ikerketa baten fidagarritasuna eta zorroztasuna ebaluatzeko. Guk laburtu eta moldatu egin ditugu 20 kontu horiek, irakurleari baliagarri gerta lekizkiokeelakoan. Ziur aski badira zerrenda honetan sartzeko bestelako lerramendu […]

Antonio Martínez Ron Bizidun gehienok mugitzen gara eredu matematiko berberari jarraiki. Mugimendu fraktal hau, Benoît Manderbrotek deskribatu zuen eta “Lévyren hegaldia” esan ohi zaio. Eredua, bizidun askotan ikus daiteke, marrazoetatik erleetaraino. Izatez, txandakatu egiten ditugu bi mugimendu mota: mugimendu browndar labur batzuk azarean eginak, eta ibilbide luzeko beste batzuk. Ikertzaile talde batek berriki egiaztatu du eredu horri berorri jarraitzen zaizkio […]

Peru S. Gamarra
Zientzialariek, maiz, bere kasa egiten dute lan. Izan ere, askotan, zaila egiten zaigu aurrera daramaten jarduna zein den ikustea eta, are zailagoa oraindik, egiten dutena behar bezala ulertzea. Lanean ikusten ditugu, baina nekez dakigu zehazki zertan dabiltzan. Kimikari batek, adibidez, laborategian egiten du lan eta bertan egiten duena behar bezala ulertzeko zailtasunak izaten ditugu. Bera hor dago, […]

Testu honen bitartez, Zientzia Kaiera honek hartu du “Nola Ikasi Kimika Kuantikoa Izutu Gabe” blogak pasatu dion #KulturaZientifikoa Jaialdiaren lekukoa. Ibilbide polita hasiko dugu datorren astean, eta emankorra bezain aberasgarria izango delakoan, ongi etorria eman nahi dizuegu #KulturaZientifikoa Jaialdi honetara.
Kultura Zientifikotzat har daitezkeen ezagutza-esparruen inguruko ekarpenak biltzeko ekimena da #KulturaZientifikoa Jaialdia egitasmoa. Jakintza-arlo desberdinen inguruko post, mezu edo […]

CIC nanoGUNE ikerketa-zentroko, Berlingo Unibertsitate Libreko eta Neaspec erakundeko ikertzaile-talde batek, nano-FTIR espektroskopia erabiliz, proteinen identifikazio kimikoa eta estrukturala egin dute bereizmen espazial nanometrikoan eta proteina bakarreko konplexuekiko bereizmena attogramo bat (10-18gramo) baino txikiagoa izanda.
Bizitzaren oinarrizko osagaiak dira proteinak. Proteinen kimika eta egitura funtsezkoak dira beren funtzioa betetzeko. Proteina baten egiturak mugatzen du zer propietate mekaniko eta […]

Antonio Martínez Ron

2013ko abuztuaren 27an, erabiltzaile batek lerro hauen gainean ikus daitekeen irudia igo zuen Reddit gizarte-sarera, eta honako galdera hau bota zuen: “Benetan, zeinek erruten du honelako arrautzarik? 2 cm baino txikiagoa da eta Amazonasen Peruko hegoaldean aurkitua. Egitura bitxi honek harridura-iruzkinak eragin zituen. “Haraaaa, hesi bat du” esan zuen batek, “Sengard txiki bat bezalakoa da” esan zuen […]

Javier Duoandikoetxea

Amaitzen ari da urtearekin batera Lur Planetarako Matematika 2013 izeneko ospakizuna (Mathematics of Planet Earth 2013, MPE2013). Montréaleko Unibertsitateko Christiane Rousseau irakaslearen asmo batetik sortua, hasiera batean Ipar Amerikarako ekimena zena, nazioarteko erakunde zientifiko handien bultzadak mundu osora hedatu zuen UNESCOren babesarekin eta 140 elkarte zientifiko eta ikerketa-zentrotik gora batu ziren egitasmora.
Joan den martxoan […]

Epigalokatekina-3-galatoa (EGKG) da te berdearen molekula aktiboaren izena. Te berdeak izen ona du, oso zabalduta dauden usteen arabera hartzen duen jendearentzat oso onuragarria baita. Dirudienez, molekula horri dagokio te berdea hain ona izatea, edo hori uste zuten behintzat. Izan ere, askok uste dute oro har osasunerako eta zehazkiago pisua galdu nahi dutenei laguntza emateko lagungarri samarra dela EGKG delakoa. Gainera, […]

Jo dezagun inguruan ditugun ekosistemak ez direla oraindik “osatu”. Pentsatu ohi dugu ikusmiran ditugun bizidun guztiek batera eboluzionatu dutela eta ondorioz oreka bat dugula: joera dugu, bai, ezegonkorra bada eta eten gabe aldatzen badago ere, oreka bat dugula pentsatzeko. Sare bat irudikatzen dugu eta bertan animalia bakoitza eta landare bakoitza besteekiko harremanean gauzatzen omen da. Esan behar dizut ordea sare […]