Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Maddi Ibarbia Garate ingeniari biomedikoa bere saltsan dabil BCBL kognizioa, garuna eta hizkuntzari buruzko ikerketa-zentroan, tesia egiten. Aitortu duenez, bide zuzenetik iritsi da hara. Hain zuzen, betitik erakartzen zuen medikuntzak eta giza gorputza ezagutzeak, eta […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Defentsak eta erasoak Behin, edanda zegoen Estatu Batuetako Oregongo 29 urteko gazte batek, Taricha granulosa arrabioaren banako bat irentsi zuen erronka baten erruz. Gaztearen bizitza salbatzeko egin ziren ahalegin guztiak alferrekoak izan ziren […]

Juanma Gallego Lehen landareen bilakaeran gaur egungo atmosferaren eraketan onddoek izan zuten rola nabarmendu dute ikertzaileek. Onddoek egindako “sukalde lanari” esker garatu ahal izan ziren landareak. Gainerako bizidunekin alderatuz, zeharo xumeak dira onddoak, baina biosferaren eboluzioan bete duten rola uste […]

Josu Lopez-Gazpio Homeopatiak funtzionatzen du. Produktu ekologikoek ez dituzte pestizidak. Txertoek autismoa eragiten dute. GIBak ez du HIESa eragiten. Antioxidatzaileak onak dira. Nekazaritza tradizionalak ekologikoak baino gehiago kutsatzen du. Elikagai organikoak tradizionalak baino osasungarriagoak dira. Minbizi mota guztien diagnostiko goiztiarrak […]

Ezezaguna zen orain arte Artizarraren atmosferaren zirkulazioak duen jokaera planetaren gaueko aldean. Nazioarteko ikerketa lan honi esker gaueko aldeko zirkulazioa eta egunekoa nabarmen ezberdinak direla jakin berri da. Hodei mota berriak, morfologia berriak eta dinamika berriak aurkitu dituzte planetako gaueko […]

Uxune Martinez Astronomia Urriaren 19an aurkitu zuten Marteren eta Lurraren arteko orbitan, ziztu bizian mugitzen zen eta adituek antzeman zuten ez zetorrela eguzki sistematik. Itxura eta errotazio bitxiak dituen arroka da, iraungitako kometen artean kokatu daitekeela uste dute adituek. Luzanga […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Zein da sinesmen erlijiosoen jatorria? Zein da horiek izatearen arrazoia? Sinesmen erlijiosoak izatea gure burmuinaren egiturari atxikita al dago? Berezkoak al ditugu? Zein funtzio betetzen dute? Galdera horiei ondo bereizitako bi erantzun eman izan zaizkie, baina […]

Tumore baten garapenean zerikusi zuzena dute geneen mutazioek. Tumore bat garatzen den heinean mutazioak ere metatu egiten dira. Eta, bitxia badirudi ere, mutazio hauek abantailak eman diezaiekete proteinei. Esaterako, mutazioek proteinen funtzioa aldatu eta gainontzekoei baino hazteko abantaila gehiago eman […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Defentsak eta erasoak «Hiru lagun hil ziren atzo, muskulu-paralisi orokorraren ondorioz. Etxean “fugu” plater bat jan ondoren gertatu zen ezbeharra». Hori bezalako prentsa titularra askotan irakur daiteke Japoniako egunkarietan. Ez dira gutxi (100 […]

Juanma Gallego Anbar fosil batean kapar bat eta dinosauro baten luma batera ageri dira, duela 100 miloi urte izandako parasitismoaren adibide. Bigarren ale batean odola xurgatu berri zuen kaparra ageri da ere. Ezagunak dira hainbat ikastetxetan eta erakundetan prestatzen dituzten […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo