Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Lehiaketak lortu duen irismenak gogoeta egitera eraman nau; izan ere, 2014. urtea benetan oparoa izan da euskara bidezko zientzia-dibulgazioari dagokionez. Horrek etorkizunari ilusioz begiratzeko itxaropena eman behar digu. Euskaldunok kultura zientifikoa gizarteratzeko masa kritiko garrantzitsua eta egokia dugu, zalantzarik gabe […]

UPV/EHU, Ikerbasque eta CSICen partaidetza duen nazioarteko partzuergo batek hiru supernoba eta horiei dagozkien gamma-izpien leherketen (Gamma-Ray Bursts edo GRB, ingeleseko sigletan) ikerketa gauzatu du. Gamma-izpien leherketak edo GRB gamma erradiazio-distira motz eta bizi batzuk dira, gutxi gorabehera egunean hiru […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu?. “Esan esan beharrekoak, niri bost!” dirudi dioela argazkiko azeri polarrak. Bost, sei edo zazpi, gaur igandea da eta zientzia-gaien errepasoa egingo dugu, laguntxo. Ez dugu zorterik izan Espainiako Gabonetako loteriaren […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Aseguru merkatuak eraginkorrak izatetik urrun daude. Nola egituratu beharko litzateke osasunaren zaintzaren sistema? Zein da estatuak jokatu beharko lukeen papera? Nola aldatzen ari da estatuaren […]

Uxune Martinez Haren aitonaren bertso batetik abiatuta, Magdalena Mouján Otaño matematikari argentinarrak “Gu ta gutarrak” zientzia-fikziozko ipuina idatzi zuen. Hau da, egun, etxean “beltxa” ezizena jarri zioten matematikari distiratsuaren lanik ezagunena. Matematikan doktorea zen emakume honek letrak, zenbakiak eta euskal […]

Mariajo Moreno Zientzia ezinbestekoa da gizarteak aurrera egin dezan. Izan ere, “zientziaren aurrerapenak” esan ohi da behin eta berriz, baina batzuetan, aurrera egin ahal izateko, atzera egin behar da apur batean, aurkikuntza berriak ez baitira beti informazio berriek sortuak. Urrunera […]

Amaia Portugal Londresko University Collegeko zenbait ikertzailek ikusi dutenez, garuneko eremu zehatz batek aktibitate handia du norabait iristeko zer bide hartu erabakitzen ari garen unean. Kortex entorrinala da eremu hori, gure burua kokatzeaz arduratzen den burmuineko zati berbera. Aurtengo Fisiologiako […]

Javier Duoandikoetxea Aritz eta Beñat Donostiako autobus batera sartu dira. Lekua hartzera doazenean konturatu dira bidaiari batek guardasol bat utzi duela ahaztuta. —Itzuli egingo diogu, —esan du Aritzek. —Itzuli? Ez dakizu eta norena den, —erantzun dio Beñatek. —Saiatuko naiz. Etxera […]

Donostiako Ametzagaina parkea 2010eko maiatzean inauguratu zuten. Intxaurrondo, Loiola eta Martutene auzoen artean kokatua dago eta guztira 39 hektareaz osatuta dago. Bertan, Goi Paleolitoko cromagnon gizakiek euren kanpamenduak jarri zituzten pare bat milurtekoz, aire zabaleko aztarnategiko hondarrek agerian uzten duten […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Estatu Batuetako zientzialariek bost urtez aritu dira aztertzen nola tolesten den bi metroko genoma zelularen nukleo barruan. Emaitzen arabera, DNAk osatzen dituen begiztak gako dira geneen erregulazioan. Izan ere, begiztak […]

Hurrengo ekitaldiak

Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldiak 2025

Zerk egiten gaitu gizaki? Nola sortzen dira sinesmen irrazionalak? Edo nola eragiten du gure jatorriak gaur egun garen horretan? Galdera horiek eta giza portaeraren bilakaerari buruzko beste galdera batzuk izango dira Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldien edizio berriaren ardatz. Maiatzaren 22an eta 23an izango da, Bizkaia Aretoan (UPV/EHU), Bilbon. Eva…

2025ko maiatzaren 22a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

“Naturaren sekretua” dokumentalaren emanaldia eta ondorengo solasaldia Ondarroan

Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak ekoitzitako eta José Antonio Pérez Ledok zuzendutako Naturaren sekretua dokumentala datorren maiatzaren 26an, astelehena, 18:30ean ikusi ahal izango da Ondarroako Kofradia Zaharrean. Sarrera librea lekuak bete arte. Ikus-entzunezko lan hau Pedro Miguel Etxenike, Euskal Herriko Unibertsitateko Materia Kondentsatuaren Fisikako katedradunaren eta Donostia International Physics…

2025ko maiatzaren 26a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Ondarroan “Jakinduriek” bat egingo du bertsoen errimekin

Atsotitzak esaera labur eta zorrotzak dira. Ateraldi edo sententzia gisa har daitezke eta badira pentsaera jakin baten isla ere. Horietako bat da “Jakinduriek mundue erreko dau” atsotitza, ezagutzarekiko mesfidantza agertzen duenak. Baina ekainaren 2an Ondarroko Kofrafia Zaharrean erremedioa jarriko diogu esaera zaharrari, ezagutza errimekin jantziz. Hamar urtez Ondarroan ezagutza zientifikoa…

2025ko ekainaren 2a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Osasuna, hiria eta hirigintza

Osasuna beti egon da lotuta hirien garapenarekin. Izan ere, jada hiri zaharrenak diseinatu eta eraiki zirenean higieneari buruzko ezagutzak aplikatzen ziren. Kezka horren isla dira, adibidez, erromatar hirietan dauden akueduktu eta bainu publikoak. Hala ere, industria-iraultzaren ondorioz —eta jende pilaketa desordenatuak eragindako osasun-krisi larrien ondorioz— nabarmenagoa egin zen harreman hori…

2025ko ekainaren 11a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo