Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Amaia Portugal Gaur egun gizakiak itsasoaz egiten duen erabilera konparagarria da XIX. mendearen hasieran lurrazalean egiten ari zenarekin. Mugarik gabeko ustiapen hark animalia askoren desagerpena ekarri zuen, eta neurririk hartu ezean, patu berbera izan dezake itsas biodibertsitateak hurrengo 150 urteotan […]

Lurra aldatzen ikusi dut. Adierazkorra eta ikaragarri samarra den esaldi honek 10 ataleko dokumental-telesaio bati eman dio izena. Saioa hainbat kanaletan emititu da, eta bertan, hainbat giza taldek adierazten digute bere ingurua nola eraldatu den beren bizitzan zehar. Nomada eta […]

Pablo Ortiz Ebola-agerraldiak berriz ekarri du birus-pandemien beldurra albisteetako izenburuetara, duela urte batzuk hegazti edo txerri-gripearekin gertatu zen bezala. Birusek eragindako infekzioak dira komunikabideen arreta gehiena erakartzen dutena, baina gizakion osasunerako arriskurik handiena bestelako mikroorganismoengandik dator, antibiotiko askorekiko erresistentzia garatu […]

Nahiko berria da adimen emozionalaren kontzeptua, 1990eko hamarkadan hasi baitzen erabiltzen eta, ikerketen arabera, lotura nabarmena dago haren eta zenbait onuraren artean. Baina nola sortzen da adimen emozionala? Galdera horri erantzuteko asmoz, haurtzaroan trebetasun emozionalak nola sortzen eta garatzen diren […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? 12 urte beteko ditu udaberrian, Uzelai du izena eta zikoina da. Hegazti hau Euskal Herrian dugu, berriz etorri baita Urdaibai ingurura Foru herriko lurretan txitak haztera. Uzelai arra da, arrak […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Egun, material berrien garapenean pisu berezia dute, irizpide teknikoez gain, irizpide estetikoek eta sentsorialek. Hau ez da harritzekoa, kontuan hartzen badugu diseinuak zer nolako garrantzia […]

Zientzialari 21 – Aitor Bergara from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Supereroankortasuna material batzuek duten propietate harrigarria da. Magia kontua ematen duen fenomeno hau hobeto ulertzeko Aitor Bergararekin izan gara. Bera Fisika irakaslea da UPV/EHUn eta DIPC zentroko ikertzaile laguna […]

Hogeita hamar urte bete eta laugarren hamarkadarantz hurbiltzen doazela, hainbat emakumeri, abian jartzen zaie erloju biologikoa, eta ama sena pizten zaie nonbait. Askok pentsa lezakete adin tarte horretako emakumeek baizik ez dutela erloju biologikoa, baina ez da hala. Denok gara […]

Amaia Portugal Fexaramina izeneko konposatua gai da gure barrenari ziria sartzeko eta bazkaltzekotan gaudela pentsarazteko, hala ez izanda ere. Ondorioz, digestioa egiteko prestatzen da eta kaloriak erretzen ditu, datozenei tokia uzteko. Argaltzeko botika gisa potentzialtasuna baduela uste dute AEBtako Salk […]

Koldo Garcia Genetikaren historiari buruzko sorta honetan aurrekoan ozpin-euliaren kromosomak aztertzen utzi genituen genetistak. Beranduago zer gehiago aurkitu zen herentzia eta aldakortasun biologikoa ikasten dituen zientziaren arlo honetan? Ozpin-euliaren kromosomak aztertzeaz gain beste izaki bizidunen kromosomen egitura aztertu ziren, eta […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo