Dibulgazioa Archives - Page 192 of 355

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira ———————————————————————————————————– «Iparralderantz espezie handiak bizi dira nagusiki eta espezie txikiak hegoalderantz». Karl Bergmann biologo alemaniarrak idatzi zuen hori 1847 urtean. Honako beste bi hauek ere idatzi zituen: «Bi animalia-espezie bereiziko lituzkeen […]

Juanma Gallego XX. mendean Itsaso Baltikoko oxigeno mailak azken 1.500 urtetako txikienak izan dira, ikerketa baten arabera. Arrazoien artean, nekazaritzaren jardueran eta hirietako ur zikinetan sortzen diren nutrienteak aipatu dituzte zientzialariek. Eremu hilak, eutrofizazio eremuak edo itsaspeko basamortuak. Termino horiek […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Hegaztiek ahalmen harrigarriak dituzte eta badira, antza, suteak hedatzen dituztenak ere. Txori kantariek, adibidez, ahots-ahalmen oso bereziak dituzte, ahalmen bikainak batzuetan. Agian kasurik deigarriena da urtero emea gorteiatzeko urtero soinu berri bat ikasten duten arren espeziearena […]

Gaixotasunaren fase kronikoan sintomak hobetzea lortu da laborategian, nerbio-ehuna erreparatzea erraztuta. Zelula mikroglialetan P2X4 izeneko errezeptorea identifikatzea lortu da, hanturaren kontrako indarra areagotzen duena. Ondorioz, Esklerosi Anizkoitzaren kaltea murriztu eta, batez ere, organismoaren berezko erantzun erreparatzaileak sustatzen ditu. Esperimentua egiteko […]

Ziortza Guezuraga Emakumeak zientzian Berriak eman du albistea: Eusko Ikaskuntza-Laboral Kutxa saria jaso du Teresa del Valle antropologoak. Gizartearen zuztarrak ulertzeko egindako makina bat ahalegin goraipatzeko ekitaldia izan da eta analisietan ikuspegi feminista txertatzeko lanean erreferente ezinbestekoa izan da Teresa […]

Zer egiten du garunak entzuten ari den bitartean erantzuna prestatzeko? Nicola Molinaroren Brain mechanisms beneath prediction during speech perception Eredu estandarra oso itsusia da. Benetan itsusia. Harritzera arte eraginkorra, gizadiaren lorpen handia, bai, baina estetikoki beldurgarria. Eta, hala ere, badira […]

Josu Lopez-Gazpio Neska eta emakume gutxiegi daude zientzian. Ez zientzian bakarrik, oro har, STEM delako arloetan -zientzia, teknologia, ingeniaritza eta matematika- emakumeen presentzia txikiegia da. Antza, datuen arabera emakume gehiago espero beharko lirateke STEM alorretan. Zalantza hori argitu nahian, genero […]

Rosa María Alonso, María Luz Alonso, Itziar Corral XXI. mendeko erronken artean, ingurumen-osasunean kalte egin dezaketen arazoei aurre egiteko metodo alternatiboen bilaketa aurkitzen da. Arlo honetan mikrokapsularatzearen abantaila anitzek arazo hauei aurre egiteko baliozko aukera bat erakusten dute. Mikrokapsularatze prozesua […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira ———————————————————————————————————– «Diadromo» izena ematen zaie itsasotik ibaira edo ibaitik itsasora migratzen duten arrainei. Horietako batzuk ―izokinak― ikusi ditugu dagoeneko, haien biologia berezi samarra baita. Beste arrain diadromo bat, aingira, preziatu samarra […]

Juanma Gallego Aurrenekoz, energia altuko neutrino baten jatorria argitu dute astrofisikariek: 3.700 milioi argi urtera dagoen galaxia batean sortutakoa da. Aurkikuntzak unibertsoa ikertzeko bide berria ireki dezake, astronomia multi-mezularian sakonduz. 2017ko irailaren 22an mundua ohiko arazoetan murgilduta zegoen. Iazko udazkenaren […]